تحقیق در مورد حسابرسی وجوه نقد وبانک

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 18 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

سر فصل

حسابرسی وجوه نقد وبانک :

وجوه نقد معمولا شامل وجوه نقد نزد بانکها و وجوه نزد صندوق و تنخواه گردانها می باشد

اهداف رسیدگی به وجوه نقد وبانک :

1- کلیه ی وجوه نقد منعکس در صورتهای مالی در تاریخ ترازنامه موجود بوده است.(هدف اثبات وجوه )

2- مالکیت واحد مورد رسیدگی برکلیه ی وجوه نقد به استناد اسناد ومدارک موجود ؟ بوده (هدف اثبات مالکیت)

3- ارزش وجوه نقد متعلق به شرکت در تاریخ ترازنامه متکی به اسناد ومدارک مثبته و برطبق استانداردهای حسابداری منعکس گردیده باشد .(هدف ارزشیابی و کامل بودن)

4- مبالغ مندرج در ترازنامه به نحو صحیح و طبقه بندی و افشاء شده است .(هدف اثبات افشاء وارائه)

نکته : حسابرسان در رسیدگی به حساب موجودی نقد وبانک و همچنین در سایردارایی ها می بایست توجه داشته باشند که نمی بایست دارایی ها بیش از واقع در حسابها و صورتهای مالی نشان داده شود و از آنجایی که ؟ ذاتی موجودی نقد بانک بیشتراز سایر دارایی ها می باشد لذا از حساسیت خاصی در رسیدگی ها برخوردار است.

حسابرسان برای رسیدن به اهداف فوق الذکر حساب موجودی نقد وبانک را می بایست طبق برنامه ی حسابرسی موجودی نقد وبانک به مرحله ی اجرا در آورند تا ادعاهای مدیریت به شرح فوق را اثبات نمایند.

آزمونهای محتوای نقد وبانک به شرح ذیل است:

1- صورت ریز مانده های وجوه نقد را دریافت و با دفتر کل مطابقت دهید .(هدف اثبات صحت محاسبات ریاضی)

2- درخواست تاییدیه ی بانک را به منظور اثبات وجوه نقد به بانکها ارسال کنید(هدف اثبات وجود ومالکیت)

3- صورت مغایرت بانکی را به تاریخ ترازنامه برای هر یک از حسابهای بانکی دریافت و ازصحت تهیه صورت مغایرت اطمینان حاصل نمایید. وماندهای موجود در صورت مغایریت رابا دفاتر وصورتحساب بانک مطابقت دهید.حسابرسان می بایست جزئیات صورت مغایرت بانکی را رسیدگی نمایند تا از درستی تهیه آن مطمئن شوند .رسیدگی به صورت مغایرت بانکی شامل اثبات درستی محاسبات ریضای ،ردیابی مانده ها به صورت حسابهای بانکی و حسابهای بانک در دفاتر شرکت وپی جویی اقلام مغایرات (اقلام باز) می باشد. رسیدگی به صورت مغایرت بانکی توسط حسابرسی از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که کسری وجه نقد می تواند با حذف یک چک صادره ارائه نشده به بانک (چکهای معوق) یابا ارتکاب یک اشتباه عمدی در جمعهای صورتهای مغایرت بانکی مخفی نگه داشته شود. مانده ی صورت حساب بانک با دریافت تاییده از بانک تایید می شود چون ممکن است صورت حساب استفاده شده در صورت مغایرت بانکی ، آخرین صورت حساب همان سال بانک نباشد.

4- صورت حساب مقطعی بانک که شامل عملیات چند روزکاری پس از تاریخ ترازنامه می باشد از بانک دریافت کنیم.

صورت حساب مقطعی بانک:

صورت حسابی که مقدار معینی روزکاری پس از پایان سال مالی شرکت را در بر میگرد از این صورت حساب برای اثبات مغایرت بانکی صحت مغایرت بانکی وردیابی اقلام باز صورت مغایرت بانکی در سال مالی بعد استفاده می شود .صورت حساب مقطعی حسابرسان را قادر می سازد که چکهای معوق و وجوه بین راهی را رد صورت مغایرت به دقت رسیدگی کنند. صورت حساب مقطعی بانک این اطمینان را به حسابرس می دهد که وجوه نقد منعکس در ترازنامه حذف یک یا چند چک ارائه نشده به بانک ،بیش از واقع نشان داده نشده است .

5- وجوه نقد نزد صندوق شرکت و تنخواه گردانها را در مقطع پایان سال شمارش کنید( هدف اثبات وجود ومالکیت)

6- انقطاع زمانی دریافتها و پرداختهای نقدی را کنترل کنید (هدف اثبات کامل بودن) انعکاس صحیح وضعیت وجوه نقد در ترازنامه مستلزم انقطاع زمانی (cut off) وپرداختهای نقدی در پایان سال است. وجوه نقد مندرج در ترازنامه می بایست تمام دریافتهای آ»رین روز سال منعکس نماسند وهیچگونه دریافتی بعد از سال را در برنگیرد چنانچه حسابرسان بتوانند درآخرین روز سال مالی در محل شرکت حضور یابند با شمارش وجوه نقد می توانند انقطاع عملیات نقدی صاحبکار را اثبات نمایند. همچنین جهت انجام عملیات انقطاع زمانی موجود ی نق وبانک می بایست آخرین چکهای صادره را درپایان سال یادداشت نمایند تا بتوانند چکهای صادر شده ی بعدی را به عنوان پرداختهای سالد مالی بعد محسوب نمایند تا جزء پرداختهای سال جاری محسوب نگردد.آزمون انقطاع زمانی آزمودنی است که حسابرس به منظور حصول اطمینان از این موضوع که کلیه ی رویدادهای واقع شده طی دوره های مالی در همان دوره های مالی به ثبت رسیده اند انجام می شود.

7- کلیه ی نقل وانتقالات حسابهای بانکی را برای هفته ی آخر سال مورد رسیدگی و هفته ی اول سال بعد ردیابی کنید.

8- هر گونه چک با مبلغ غیر عادی در وجوه اشخاص وابسته را پی جویی نمایید. اینگونه چکها می بایست مورد بررسی قرار گیرد که اولا دارای مجوز لازم بوده و به درستی در دفاتر ثبت شده اند وثانیا به صورت کافی در صورتهای مالی افشا شده اند.

9- ازچگونگی ارائه وکفایت افشاء وجوه نقد در صورتهای مالی براساس استانداردهای حسابداری اطمینان حاصل کنید.

وجوه نقد مندرج در ترازنامه می بایست تنها وجوهی را شامل گردد که برای عملیات جاری شرکت در دسترس باشد و بتوان در هر لحظه از استفاده نمود لذا وجوه محدودیت دار مثل حساب بانکی که فعلا بسته شده است. را که شرکت نمی تواند استفاده نماید می بایست تحت سرفصل سایر دارایی ها طبقه بندی نمایند.

10- کنترل شود که مانده های حسابهای ارزی برمبنای صحیح تسعیر ارز گریده و سود وزیان حاصل از تسعیر ارز در حسابها شناسایی شده باشد.

11- کنترل شود که تضمین کافی و مناسب از تنخواه گردانها و صندوقدار شرکت اخذ گردیده باشد.

12- بررسی شود که ایجاد تنخواه براساس مجوز بوده و سقف تنخواه رعایت شده و در پایان سال نیز مانده ی تنخواه تسویه وبه حسابهای بانکی واریز شده باشد.

نکته : هدف حسابرسان در حسابرسی نهایی اثبات ادعاهای مدیریت در ره یک از سرفصل های ترازنامه و سود وزیان می باشد. از آنجایی که استانداردهای حسابداری و هدفهای خاص هر یک از سرفصلا ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند لذا برنامه های حسابرسی اثبات ادعاهای مدیریت در

دانلود مقاله نقد اخبار حوادث (با نگاهی بر رابطه ی جرم و رسانه)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

فهرست مطالب

جایگاه رسانه‌های ملی در عصر ارتباطات.................................2

تأثیر فیلمهای سینمایی ، ماهواره ، ویدئو...........................................6

تأثیر مطبوعات بر جرایم..........................................................7

 اخبار حوادث و افزایش بزهکاری.................................................9

افکار عمومی و ضرورت پاسخگویی..............................................9

خلأ اطلاع رسانی ، رونق شایعه.................................................10

جزییات یک حادثه شیوه جدید خلافکاری...........................................10

آیا متهم مجرم است؟............................................................11

تضاد برداشت از حوادث........................................................11

الگوبرداری از جنایات..........................................................12

صاحبنظران و پژوهشگران جرم شناسی به نوبه خود با تبیین نظری یا بررسی موردی رابطه جرم و رسانه، از دو منظر جرم خیزی یا پیشگیری از جرم به این موضوع پرداخته‌اند. با این همه ورود به بحث ارتباط جرم و رسانه به ویژه در ایران، امر خطیری است که نباید ظرافت و پیچیدگی خاص آن نادیده گرفته شود. حساسیت مساله از یک سو به ماهیت فعالیت رسانه‌ای و از سوی دیگر به ایدئولوژیک بودن نظام جمهوری اسلامی برمی‌گردد. این امر، چالش‌های بحث رابطه جرم و رسانه را در ایران دو چندان کرده است. رسانه‌های ارتباط جمعی، پایگاه‌های اطلاع‌رسانی هستندکه برای فعالیت موثر به امکانات سخت افزاری و نیروی انسانی ماهر نیاز دارند و تامین هر دو،‌ بودجه بالایی می‌طلبد. رسانه‌ها پیش از هرچیز به مدیریت توانمند وآشنا به جدیدترین مسایل حوزه فعالیت خود نیازمندند تا با تخصیص بودجه مناسب و گزینش نیروی انسانی ماهر به تولید پیام و اطلاعات بپردازند. با انقلاب الکترونیکی و پیشرفت روزافزون تکنولوژی ارتباطات، ضمن این که دریافت تصاویر شبکه های تلویزیونی جهانی از طریق ماهواره امکان پذیر شده، قابلیت فعالیت جهانی تمامی رسانه‌ها با اتصال به شبکه اینترنت نیز فراهم گشته،‌بنابراین مسایل جدیدی در حوزه رابطه جرم و رسانه از منظر دولت ملی پدیده آمده است.* * رسانه های جدید؛ جرایم جدید

پرسش اساسی این است که گسترش رسانه های جدید و زیر ساختهای پیشرفته ارتباطی در داخل کشور و افزایش امکانات تبادل اطلاعات و داده ها در سطح بین المللی زمینه ساز چه جرائم جدیدی است؟

انقلاب ارتباطی و اطلاعاتی

انقلاب ارتباطی و اطلاعاتی که از دهه 1990 میلادی به گونه ای نسبتا فراگیر به کشور ایران نیز سرایت کرده حاصل هم افزایی برنامه ریزی شده در چهار حوزه دانش/ صنعت: مخابرات، رایانه، اطلاع رسانی، فرهنگ و ارتباطات است.

دانش/ صنعت مخابرات راه دور: وظیفه انتقال داده ها را بر عهده دارد؛ توسعه استفاده از ماهواره ها در امور تجاری، فعال شدن کشورهای اروپایی، چین و شوروی و کاهش انحصار ماهواره ای، و توسعه فیبر نوری که امکان سی هزار تماس همزمان تلفنی را فراهم می اورد امکان تبادل سریع، آسان، ارزان و همگانی انواع داده ها در سراسر کره زمین فراهم شد.

دانش/ صنعت: تولید، پردازش و ذخیره سازی داده ها را بر عهده دارد؛ کوچک سازی ابعاد رایانه به همراه افزایش سرعت پردازش و حجم حافظه، تولید انبوه و همگانی شدن استفاده از کامپیوتر شخصی برای مردم عادی، ابداع پروتکل ‏TCP/ IP و به کارگیری یک زبان مشترک میان کامپیوتر ها این امکان را فراهم آورد که همگان بتوانند نقش دوگانه فرستنده و گیرنده پیام را همزمان ایفا نمایند.

دانش/ صنعت اطلاع رسانی: دسته بندی منطقی و بازیابی نظام مند داده ها را بر عهده دارد؛ اختراع موتورهای جستجوی سریع و دقیق و توسعه فناوری چند رسانه ای امکان ذخیره سازی و بازیابی هرگونه اطلاعات را در زمانی بسیار اندک فراهم می کند.

گسترش ارتباطات و فرآیندی که اندیشمندان علوم اجتماعی تحت عنوان «جهانی شدن» از آن یاد می‌کنند، قدرت دولت ـ ملت را کاهش داده و اعتبار پارادایم‌های علوم اجتماعی را زیر سوال برده است،‌ از همین رو بایدها و نبایدهای واضحی که در نظریه‌های مدرنیستی جرم شناسی و جامعه شناسی در خصوص رابطه جرم رسانه وجود دارد و از دید سیاستگذاران جنایی و فرهنگی کشور هم دور نمانده،‌در عمل نتایج رضایت‌بخش به بار نیاورده است. بنابراین به نظر می‌رسد پیش از هر چیز باید به ریشه‌یابی این مساله بپردازیم که چرا سیاستگذاران فرهنگی و جنایی نتوانسته‌اند به اهداف مورد نظر خود در حوزه فعالیت رسانه‌ای دست یابند؟ جایگاه رسانه‌های ملی در عصر ارتباطات

تاثیر فناوری‌های جدید ارتباطات و جهانی شدن رسانه‌ها، بر جوامع بشری آنقدر عمیق‌ است که اندیشمندان و صاحب نظران علوم انسانی را به تغییر نظریه‌های مسلط بر علوم اجتماعی سوق داده است. روابط فردی و اجتماعی تحت تاثیر همین فناوری‌ها به قدری متحول شده که برخی از دانشمندان علوم اجتماعی دریافته‌اند میراث مدرنیته از فهم روابط اجتماعی عصر حاضر عاجز است. یکی از حوزه‌هایی که در معرض این چرخش پسامدرن قرارگرفته،‌ جامعه‌شناسی سیاسی است که از تمرکز بر سیاست در سطح دولت ـ ملت، فراتر رفته و سیاست را به مثابه پدیده‌ای درک می‌کند که در همه تجربیات اجتماعی وجود دارد. بنابراین با این

دانش/ صنعت فرهنگ و ارتباطات: جذابیت و اثر بخشی فراورده های اطلاعاتی را بر عهده دارد؛ سرازیر شدن آرشیوهای کمپانی های صوتی و تصویری به بازار رسانه های جدید، غلبه صنعت تفریحات الکترونیکی بر بازار تفریحات و ابداع شیو ه های نظر سنجی متناسب، حجم عظیمی از داده های آماده مصرف و جذاب را به فضای رایانه ای منتقل کرده است.

رسانه های جدید

انقلاب اطلاعاتی و ارتباطی رسانه های جدیدی را خلق کرده است که هر یک در ساختن دنیای ذهنی انسان معاصر نقشی خاص بر عهده دارند:

• تلویزیون های ماهواره ای

• بازیها ی الکترونیکی: خانگی/ باشگاهی

• دیسک فشرده موسیقی/ تصویر/ فیلم/ نرم افزار

• اینترنت: وب/ چت/ نامه/ تلفن/ تجارت/ نشر/ تفریح

در این نوشته بیشتر به اینترنت به عنوان آخرین و کامل ترین رسانه بشری پرداخته می شود.

جرایم سایبری:

جرم به معنای چالش مجرم برای چیرگی بر قواعد و آزمایشی برای ارزش ها و تعهدهای مردم مطیع قانون است. بی شک با تغییر جامعه، شکل جرائم نیز تغییر می کند. فناوری های جدید، فرصتهای جدیدی را برای مجرمان پدید می آورد و فناورِی های اطلاعاتی و ارتباطاتی، جرائم اطلاعاتی و ارتباطاتی را به دنبال دارد. منظور از جرایم جدید هم اشکال جدید جرایم قدیمی و هم جرایمی بی سابقه است که فقط در محیط رایانه ای امکان بروز دارد.

جرائم سنتی › فناوری سایبر › جرائم سایبر

فناوری سایبر› انسانهای سایبر › جرایم سایببر

که بررسی شرایط و زمینه‌های اجتماعی سیاست همچنان در این حوزه موضوعیت دارد، دیگر واحد تحلیل آن، جامعه به منزله پدیده‌ای مجزا، منسجم و خود سامان بخش که حول محور دولت ـ ملت سازمان یافته تلقی نمی‌شود، بلکه «جامعه شناسی سیاسی جدید پیش از هرچیز به سیاست فرهنگی توجه دارد و این سیاست را در وسیع‌ترین مفهوم ممکن به مثابه ستیز و دگرگونی هویتها و ساختارهای اجتماعی درک می‌کند. » در این تغییر پارادایم، بررسی رابطه بین فرهنگ محلی و فرهنگی جهانی به یکی از دغدغه‌های جامعه‌شناسی سیاسی تبدیل شده است. در این حوزه با این که جهانی شدن تهدیدی برای همگونی فرهنگ‌های ملی به شمار می‌رود، همگون انگاری فرهنگ جهانی رد میشود و جهانی محلی شدن به عنوان یک واقعیت فرهنگی مورد توجه قرار می‌‌گیرد. جهانی محلی شدن در تعریف اصیل خود به معنی دیدگاه جهانی دوخته شده به شرایط محلی است یا در زبان خشن‌تر بازاریابی به معنی شیوه‌ای می‌ماند که کالاها، خدمات و تبلیغات برای بازارهای متفاوت محلی تولید می‌شوند. طرفداران ایده جهانی محلی شدن فرهنگ، مصادیق این وضعیت را در اموری چون توجه شرکت‌های چند ملیتی به سلیقه مصرف کننده در تولید کالا (مانند تنوع کوکاکولا در سراسر جهان متناسب با ذایقه مردم، وجود تفاسیر متفاوت از کالاها و محصولات فرهنگی در ملل مختلف) یا تمایل مخاطبان به تفسیر کالاهای فرهنگی متناسب با

جرم رایانه ای شامل جرایمی است که با استفاده از رایانه درون فضای سایبر و علیه رایانه دیگر واقع می شوند. هرچه وابستگی انسان به رایانه بیشتر می شود زمینه توسعه جرائم رایانه ای نیز آماده تر می گردد.

پول الکترونیک سرقت الکترونیک

مسئله اصلی در جرائم سایبر این است که اگر داده ها و اطلاعات دارایی و ثروت تلقی شود پس سرقت یا آسیب به آنرسانه های جدید، جرائم جدید؟

پرسش اساسی این است که گسترش رسانه های جدید و زیر ساختهای پیشرفته ارتباطی در داخل کشور و افزایش امکانات تبادل اطلاعات و داده ها در سطح بین المللی زمینه ساز چه جرائم جدیدی است؟

انقلاب ارتباطی و اطلاعاتی

انقلاب ارتباطی و اطلاعاتی که از دهه 1990 میلادی به گونه ای نسبتا فراگیر به کشور ایران نیز سرایت کرده حاصل هم افزایی برنامه ریزی شده در چهار حوزه دانش/ صنعت: مخابرات، رایانه، اطلاع رسانی، فرهنگ و ارتباطات است.

دانش/ صنعت مخابرات راه دور: وظیفه انتقال داده ها را بر عهده دارد؛ توسعه استفاده از ماهواره ها در امور تجاری، فعال شدن کشورهای اروپایی، چین و شوروی و کاهش انحصار ماهواره ای، و توسعه فیبر نوری که امکان سی هزار تماس همزمان تلفنی را فراهم می اورد امکان تبادل سریع، آسان، ارزان و همگانی انواع داده ها در سراسر کره زمین فراهم شد.

تجزیه و تحلیل و نقد آثار تجسمی ، زمینه های نگارگری در ایران

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 22

تجزیه و تحلیل و نقد آثار تجسمی

زمینه های نگارگری در ایران

نگارش:مهدی حسینی

هنر ایران از آغاز هنری، ذهنی و معنوی بوده و گرایش به سوی انتزاع داشته است سرازیر شدن یونانیان به ایران و تحمیل عناصر عینی، مادی و طبیعت گرایی عوامل سویی در هنر ایران به جا گذاشته است که هنر سلوکی و اشکانی(226-250م) حاصل کوششهای این یونانی ماب کردم هند اصیل ایرانی است.

به هر حال شکست پیامدهایی به دنبال داشت که هنرمندان ناگزیر از پذیرفتن آن بودند. بدین معنی که هنر ایرانی که اصولا هنری تخیلی، تمثیلی، و فراخاکی بود، عواملی از هنر حقیقی طبیعت گرا و زمینی هنر هلنی با یونانی را پس از تحمل شکست در خود جای داد. به یک کلام هنر ایرانی که اصولا لاهوتی بود تأثیراتی از هنر یونان که ناسوتی بود با خود همراه ساخت و نمونه های آن هنر دوره سلوکی و سپس هنر التقاطی دوره اشکانی است (226م).

با وجودی که در پشت بسیاری از سکه های این دوره حروف یونانی به چشم می خورد، ولی تدریجا این هنرمندان از نفوذ هنر مادی و طبیعت گرایی داشت نزدیک شدند. در دوره ساسانی (226 تا 636 م) هنر شکل اصیل خود را بازیافت و عوامل مادی، طبیعت گرا و زمینی هنر یونانی از آن دور گشت و پیوند مجدد خود را با هنر دوره هخامنشی بازیافت. به اعتقاد اغلب صاحب نظران هنر نگارگری این دوره از یک نظام دینی چون مانیگری سرچشمه می گیرد. مانی برای کتاب دینی خود ارژنگ از نگارگری سود جست. این نگاره ها ویژگی خاص هنر ایرانی را نظیر ذهن گرایی، دور شدن از تقلید محض طبیعت، و دو بعدی نمودن عوامل طبیعی، که خاص ایرانیان بوده با خود همراه داشت.

ولی مانیگری به شدت تحت پیگرد بود، و بنیانگذاران آن مانی، که به طور مستند آثاری از کتاب وی در دست است که ویژگیهای خاص هنر ایران را با خود همراه دارد، در سال 290 میلادی کشته شد و کتاب مصورش را در آتش سوزاندند. ولی نسخ دیگر این کتاب تا سده ها باقی ماند، و در واقع بر منشاء نگارگری ایران مؤثر افتاد.1

با آغاز اسلام و دعوت به توحید هنر نگارگری مجددا از هنر کشش به سوی عوامل طبیعی گرایی دور افتاد و هنرمندان کوشش نمودند تا با استفاده ار بیان تصویری فضایی مطابق با نیازهای معنوی و خلوص نفسانی رقم زنند. در

دانلود مقاله نقد فمینیستی سووشون

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 47

نقد فمینیستی سووشون

سووشون چه در زمان نگارش و چه روزگار ما که چند دهه از انتشار آن می‌گذرد از برجسته‌ترین رمان‌هایی است که می‌توان جهان درونی و نگاه ویژه‌ی زن ایرانی را در آن جست و جو کرد. دانشور از رهگذر و دقت در کار و بار زری سووشون را پیش می‌برد و ما از دریچه‌ی چشم انداز زری با دنیای رمان آشنا می‌شویم. این دریچه‌ی تازه بی‌تردید نقطه‌ی عطفی در ادبیات داستانی ایران به شمار می‌رود. در حقیقت سووشون را باید نقطه‌ی عزیمت روایت زنانه‌ی ایرانی قلمداد کرد. بدین سان تأمل در سووشون از چشم‌انداز مطالعات فمینیستی اهمیت ویژه‌ای دارد.

جدا از آن که سووشون توسط نویسنده‌ای زن قلمی شده و جدا از آن که قهرمان اصلی آن یک زن است، از زنان بسیار دیگر و رنج‌هایشان سخن می‌گوید و به طور کلی جایگاه زن ایرانی را در جامعه توصیف و نقد می‌کند. اما سووشون با آنکه از نظام مردسالار بارها و بارها خرده گیرانه و به تلخی سخن رانده، همه جا نتواسته است خود را از دام فراگیر آن برهاند و در برخی مواضع خواسته یا ناخواسته بدان گردن نهاده است. از این رو می‌توان این رمان را ـ که خود کوشیده منتقد نظام موجود باشد ـ نقد کرد. در این فصل می‌کوشیم ابتدا اهمیت و جایگاه سووشون را از دید فمینیستی به ویژه در قلمرو ساختار روایی آن بررسی کنیم. پس از آن به روایت نقادانه‌ی رمان می‌پردازیم و می‌کوشیم با سیمایی که دانشور از زن ایرانی ومشکلات و مسائلش ترسیم کرده، ‌دیدار کنیم. در واپسین گام به نقد فمینیستی روایت می‌پردازیم. در این مرحله با نگاهی منتقدانه به شخصیت‌های زن و کاروبارشان در این رمان خواهیم نگریست و کاستی‌های روایت را از دید فمینیستی بررسی خواهیم کرد.

الف) روایت زنانه:

سیمین دانشور را می‌توان نخستین بانوی ایرانی دانست که به زبان فارسی داستان ـ در مفهوم امروزی و فرنگی آن ـ نوشته است. پیش از او هیچ زن دیگری را سراغ نداریم که به خود جرأت انجام چنین کاری را ـ که اساساً کاری منحصراً مردانه به شمار می‌رفت ـ داده باشد. البته امینه پاکروان پیشتر به زبان فرانسه داستان‌هایی نگاشته بود.1

اگر دانشور به عنوان اولین داستان نویس فارسی زبان شناخته شده است، زنان داستان‌های او نیز اولین نسل زنان زنده، ملموس و حقیقی داستان فارسی هستند. پیش از او چهره‌ی زنان در ادبیات فارسی تنها توسط مردان توصیف می‌شد و بی‌تردید مردان، شخصیت زنان را بر پایه‌ی شناخت‌ها یا آرمان‌هایشان می‌آفریدند. پس جای شگفتی نیست که چهره‌ی زن در ادبیات مردسالار کلاسیک اینهمه با زن حقیقی فاصله دارد.

با یک نگاه کلی به ادبیات گذشته می‌بینیم که زن نقشی کاملاً منفعل و وابسته به مرد داشته و همیشه از نگاه مردان دیده شده است. زن هیچ گاه سعی نکرده ـ یا اجازه نیافته ـ خود قلم به دست گیرد و نقشی از مشکلات، احساسات و عواطف خویش بنگارد. همیشه ترجیح داده است به جای آنکه به صورتی مستقل پا به میدان نهد در سایه‌ی حمایت مردی قدرتمندتر و پررنگ‌تر از خود نمایان شود. در ادبیات معاصر نیز این مسأله بیش و کم چشمگیر است. در بوف کور هدایت دو چهره‌ی کاملاً متناقض زن به نمایش گذاشته می‌وشد که هر دو در پیوند با مردان معنا می‌یابد: چهره‌ی اثیری و لکاته‌ی زن. زن اثیری یادگاری است از چهره‌ی زیبا، متعارف و کلیشه‌وار معشوقه‌ی شعرهای غنایی کلاسیک و لکاته همان زن امروزی شده و نافرمانی است که دیگر به طور مطلق از سیطره‌ی نظام مردسالار بیرون آمده و می‌کوشد چارچوب‌هایی را که در آن‌ها محصور است درهم شکند. از حصار خانه بیرون می‌خزد و اینبار در چارچوبی دیگر و نظامی سخت مردسالارانه‌تر گرفتار می‌شود. در هیأت زن بدکر و روسپی سر از داستان‌های صادق چوبک درمی‌آورد. او درمقابل «زن معصوم و حرف شنو و اسیر زندگی خانوادگی»2 به نمایش گذارده می‌شود تا عبرتی شود برای تمام زنهایی که می‌کونشد سر از قفسی بیرون آورند که قرن‌های متمادی دربند آن بوده‌اند. گویی صادق چوبک زشتی‌ها و ناهنجاری‌های زندگی زنان تنها و گریخته از سایه‌ی مردان را اینهمه تلخ و زننده نشان می‌دهد تا دیگر هیچ زنی جرأت اندیشیدن به استقلال و زندگی به گونه‌ای دیگر را به خود ندهد و برای همیشه بکوشد همان معشوقه‌ی شعر فارسی باشد تا به عنوان موجودی اثیری از او به نیکویی و در هاله‌ای از تقدس یاد شود.

دانشور اما فراتر از این کلیشه‌ها کوشید است تا چهره‌ی زن را همان گونه که واقعاً هست توصیف کند. او نه از زن اثیری سخن می‌گوید و نه از زن لکاته. او از زنی‌ها زنده، ملموس و حقیقی سخن می‌گوید. زنی که همان گونه که می‌تواند معشوق باشد، عاشقی هم می‌داند، زنی که تنها برای رفاه و آسایش مردان خلق نشده بلکه دغدغه‌ها و آرزوهای خاص خود را نیز دارد. در زندگی چنین زنی حتماً ساعت‌هایی هم است که تنها برای خویشتن و نه برای هیچ کس دیگری ـ شوهر و بچه‌ها ـ می‌زید. زنی که حس و عاطفه دارد، می‌خندد، می‌ گرید، ‌عصبانی می‌شود و گاه سرشار از عشق و محبت به همه‌ی دنیا لبخند می‌زند و با این همه اگر خونش به جوش بیاید می‌تواند در یک لحظه به تمام وابستگی‌ها و علقه‌هایش پشت پا بزند و راه مبارزه در پیش گیرد.

دانلود مقاله نقد جامعه شناختی سووشون

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 241

نقد جامعه شناختی سووشون

پیش درآمد

میراث روایی فرهنگ ما عملاً محدود به انواع قصه است. در همه‌ی گونه‌های قصه‌ی کهن از حماسه‌ها و ماجراهای عاشقانه گرفته تا روایت‌های تعلیمی و عرفانی و حتی حکایت‌های عامیانه بیش و کم سایه روشنی از احوال زمانه و مناسبات اجتماعی یافتنی است اما نسبت جامعه و روایت همواره در هاله‌ای از ابهام می‌ماند. دست کم برای مخاطب ناآشنا، قصه‌ی کهن در نگاه نخست تصویر و تصوری روشن از جامعه نمی‌آفریند.

آشنایی با روایت داستانی فرنگی در روزگار معاصر قلمرو یکسره تازه‌ای در ادب روایی ایران گشود. اثرپذیری گسترده و آشکار از جامعه اساساً یکی از شاخصه‌های ادبیات پس از مشروطه قلمداد می‌شود. رمان و داستان کوتاه فارسی غالباً به شکلی روشن و آشکار آیینه‌دار جامعه می‌شود. این البته تا حدود زیادی همسو با روح زمانه در جهانی‌ترین مفهوم آن است. از پایان سده‌ی نوزدهم و به ویژه از سده بیستم به این سو جامعه در مرکز توجه قرار گرفت و آدمی شناختی خود آگاه به جنبه‌ی اجتماعی خویشتن یافته است. غالباً آثار ادبی حتی پژوهش‌های نقد ابدی از منظری اجتماعی نگاشته و ارزیابی می‌شوند در این زمینه ادبیات داستانی و به ویژه رمان جایگاهی بی‌بدیل دارند.

گزافه نیست اگر رمان را اجتماعی‌ترین قالب ادبی و حتی هنری به شمار آوریم. رمان فارسی نیز با آنکه سابقه‌ای دیرپای ندارد از چشم‌انداز جامعه شناختی بسیار تأمل برانگیز است. سووشون که بی‌تردید یکی از کامیاب‌ترین رمان‌های معاصر است از اجتماعی‌ترین رمان‌های فارسی نیز به شمار می‌رود.

در این فصل می‌کوشیم جوانب پیوند سووشون و جامعه را بررسی کنیم. در مرحله‌ی نخست در گردشی کوتاه، چشم‌اندازی عمومی از فضای جامعه‌ی سووشون به دست می‌دهیم. به دور از هرگونه داوری و تأمل. کار ما در این مرحله شبیه به نقشه‌برداری از فراز آسمان است و به عبارتی معرفی یک جامعه به روایت دو بعدی عکس. در اینجا ما با شیراز و پیرامون آن و سال‌هایی که وقایع رمان ظاهراً به آن تعلق دارد سروکار داریم. عناصر متنوع جامعه اعم از طبقات و گروه‌های انسانی یا نهادهای اجتماعی، فارغ از هرگونه داوری و ارزش‌گذاری جستجو می‌شوند. در مرحله‌ی بعد به تعامل و تحول این عناصر توجه می‌شود و جامعه را از چشم‌اندازی تحولی ـ و نه ایستا ـ بررسی می‌کنیم و از عکاسی به فیلم‌برداری می‌رسیم. در حقیقت مظاهر تغییر و تضاد مورد توجه قرار می‌گیرند و به ویژه جامعه به عنوان ساختاری در حال گذار و دیگرگونی می‌نگریم. جامعه‌ای که با تعلیق و بی‌ثباتی دست به گریبان است. جامعه‌ای که از هنجارها و نظام ثابت پیشین گسسته و در جستجوی وضعیت تعادلی تازه است. پس از آن به راوی نزدیک می‌شویم. می‌کوشیم دریابیم چه چیزهایی توجه نویسنده ـ راوی را جلب کرده است و او با کدام چشم و نگاه جامعه را می‌نگرد. می‌خواهیم روایت راوی را روایت کنیم. در نسبت راوی با جامعه و تأثیری که این نسبت بر نسبت روایت و جامعه می‌نهد درنگ کنیم. شخصیت‌پردازی و داروی آشکار و پنهان راوی نسبت به شخصیت‌ها و طبقات و جریان‌ها را تحلیل کنیم و مخصوصاً نیک بنگریم که راوی در باب تحول جامعه ایران که جان مایه‌ی روایت است چگونه می‌اندیشد. در نوبت بعدی روایت راوی از منظری تحلیلی و بیش و کم نقادانه ارزیابی می‌شود. پرسش مرکزی این بخش آن است که روایت چه مایه آیندی واقع‌نما و تمام نمای جامعه است. آیا روایت بازتاب جامعه‌ای معین از یک مقطع تاریخی. جغرافیایی مشخص است یا احیاناً در آن جابه‌جایی‌ها و تصرفاتی نیز راه یافته است؟ آیا روایت چند لایه است؟ به ویژه برسر نمادپردازیهای روایت و ارجاعات تاریخی ـ افسانه‌ای آن درنگ می‌کنیم. سرانجام در نسبت ساختار روایی سووشون و ساختار جامعه تأمل می‌کنیم.