لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 26
ایران در یک نگاه
موقعیت و طبیعت کشور جمهوری اسلامی ایران سرزمین پهناوری است که 1648000 کیلومتر مربع مساحت دارد و در جنوب غربی آسیا، میان کشورهای ترکمنستان ، آذربایجان و ارمنستان در شمال ؛ افغانستان و پاکستان در شرق ؛ و ترکیه و عراق در غرب قرار گرفته است . سراسر مرزهای جنوبی ایران را کرانههای خلیج فارس و دریای عمان فراگرفته است . مجموع مرزهای خشکی ایران 51700 کیلومتر ، و مجموع مرزهای آبی آن ، در شمال و جنوب 2510 کیلومتر است ایران در قلب خاورمیانه قرار گرفته است و چون پلی دریای مازندران ، یعنی زیباترین دریاچه جهان را به خلیج فارس وصل مینماید و همچنین مانند چهارراهی بر سر راه شرق و غرب ، پیوندگاه تجلیات فرهنگی ، معنوی و سیاسی جهان شرق و غرب است چشمهسارهای زلال ، انارستانها ، باغهای پسته ، ردیف درختان تبریزی ، کوچ کاروان عشایر در فصلهای گوناگون شبهای پرستاره ، صخرهها ، کوهها ، پستیبلندیهای پایان ناپذیر، آتشفشانهای خاموش و پوشیده از برف ، جنگلهای انبوه رشته کوههای البرز و کرانههای دریای مازندران از جمله چشماندازهای دیدنی و فراموش ناشدنی طبیعت ایراناند که خاطرههای ماندگار در اذهان جهانگردان به جا میگذارندچهره دشت و هامون ایران در خلال سال مختلف و متغیر است ؛ زمانی پر از شن و سنگ، گاه پر از سیلاب و زمانی پوشیده از برف و گل و لای یا سرشار از گل و گیاه و سبزه است هنرمندان ایرانی در طرحهای انواع آثار هنری خود غالباً طبیعت را به عنوان نماد و نشانهای از زیبایی هستی ترسیم کردهاند . ایرانیان آب را همیشه ارجمند داشته و نشانه آبادانی شناختهاند . در چمنزارها، باغ و بوستانها ، خانهها و در مسجدها و مکانهای مقدس به طور همیشگی آب جریان دارد و درختان بسیار به ویژه درختان سرو ، کاج ، نارنج ، انار و انگور و غیره را آبیاری میکند طبیعت جادویی و پهناور ایران یکی از عاملهای بسیار ارزشمند صنعت جهانگردی است . از میلیونها هکتار مساحت خشکی ایران ، 19 میلیون هکتار باغ و کشتزار ؛ 10 میلیون هکتار جلگه و مرتع ؛ 19 میلیون هکتار جنگل ،و باقی مانده آن شامل زمینهای بایر ، صحرا و کوه است از خصوصیات مهم این سرزمین پهناور که از نظر جهانگردی بسیار با اهمیت است وجود رشته کوههای سر به آسمان کشیده ، جلگهها و دشتهای هموار، ناحیههای کویری ، رودخانهها و در یاچههای گوناگون است که موجب شده است در هر زمان از سال ، در گوشههای مختلف آن ، یکی از چهار فصل را بتوان دید ، به طوری که در زمستان در ناحیههای جنوبی میتوان از دریای خوب و آرام برای ورزشهای آبی هم چون شنا و اسکی روی آب استفاده کرد و در همان زمان در کوهستانهای شمال و غرب کشور به ورزشهای زمستانی مانند اسکی پرداخت و هم زمان در شهرهای بسیاری در کرانههای دریای مازندران ، از هوای دلپذیر بهاری استفاده کردکرانههای دریای مازندران به صورت باریکهای بسیار زیبا در میان دریای مازندران و رشته کوههای زیبا و جنگلی البرز قرار گرفتهاندکرانههای خلیج فارسی که بخشی از آن از صخرههای کوهستانی و بخشهای دیگر آن از کنارههای شنی و باتلاقی تشکیل شده که به یک نواختی کرانههای شمالی نیستند استانهای جنوبی ایران به ویژه خوزستان که بخشی از جلگه پهناور میانرودان(بینالنهرین) را تشکیل میدهد، بسیار هموار و مسطحاند و در ارتفاع اندکی از سطح دریا قرار گرفتهاند. چنانکه اگر یک جهانگرد در میان کوهستانهای شمالی یا غربی ایران به گردش بپردازد ، در زیر پای خود شهرکها ، روستاها ، باغها و چمنزارهای بسیار زیبایی را خواهد یافت که شگفتی او را برخواهند انگیخت ارتفاع بسیار فلات ایران از سطح دریا و قرارگرفتن بیشتر استانهای کشور در ارتفاع بیش از 1000 متر ، یکی دیگر از ویژگیهای مهم سرزمین ایران است رشتهکوههای عظیم و بلند البرز از سوی شمال ، کوههای زاگرس از سوی غرب و رشتهکوههایی که از از خراسان تا بلوچستان کشیده شدهاند، از سوی شرق سرزمین ایران را محصور نمودهاند. مهمترین قلههای ایران عبارتند از : دماوند در شمال شرقی تهران با ارتفاع 5671 متر ؛سبلان در غرب اردبیل با ارتفاع 4880 متر ؛ سهند در جنوب تبریز با ارتفاع 4707 متر ؛ تخت سلیمان در مرکز مازندران با ارتفاع 4820 متر ؛ زردکوه در بختیاری با ارتفاع 4550 متر ؛ دنا در شمال یاسوج با ارتفاع 4309 متر ؛ تفتان در جنوب زاهدان با ارتفاع 3941 متر و دهها قله دیگر که در سرتاسر ایران پراکندهاندپیچیدگی و گوناگونی سازندهای آهکی، غارهای فراوانی در استانهای مختلف ، به ویژه در آذربایجان ، کردستان و همدان به وجود آورده است که مورد توجه جهانگردان بیشماری هستند که برای بازدید از غارهای مزبور به ایران سفر میکنند. چشماندازهای درون این غارها از جاذبههای مهم جهانگردی برخوردارند و پیوسته مورد بازدید جهانگردان خارجی و داخلی قرار میگیرندکوههای ایران به چینخوردگیهای دوران سوم زمین شناسی تعلق دارند، و برخی از آنها با منشاء آتشفشانی موجبات پیدایش چشمههای آب گرم و معدنی را فراهم آوردهاند . کوهستانهای ایران شرایط بسیار مطلوبی برای ورزشهای زمستانی و کوهستانی پدید آوردهاند. کویرهای معروف ایران ؛ از جمله دشت لوت و دشت کویر در وسعتی بیش از 360 هزار کیلومتر مربع گسترده شدهاند و هنوز هم از ناحیههای ناشناخته و جالب توجه به شمار میروندایران با بیش از 500 چشمه معدنی و آب گرم شناخته شده که آب تمامی آنها برای تأمین آب آشامیدنی و استفادههای درمانی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد، یکی از مهمترین منابع درآمد جهانگردی را در اختیار دارد . بیشتر این جشمهها در رشته کوههای البرز ، آذربایجان و زاگرس قرار گرفتهاند و تعدادی از آنها نیز در نزدیکی اصفهان ، مشهد و بندرعباس واقع شدهاند . چشمههای آب معدنی سرعین اردبیل ، چشمههای آب گرم لاریجان در دامنههای البرز و همچنین چشمههای آب معدنی محلات ، که از نظر توسعه جهانگردی اقدامات قابل توجهی در آنها صورت گرفته است در تابستانها هزاران نفر را برای درمان و تفریح به سوی خود جلب میکننددر کنارههای جنوبی دریای مازندران ، منطقهای وسیع و سرسبز با دامنههای پوشیده از جنگل وجود دارد ارتفاع این کنارهها از سطح دریاهای آزاد جهان 28 متر است . کرانههای دریای مازندران با سواحل ماسهای و مناظر دلانگیز از زیباترین کانونهای سیاحتی و جهانگردی ایران به شمار میروند. کرانهها و جزیرههای جنوب ایران نیز به ویژه در فصلهای سرد از جذابیت طبیعی و جهانگردی قابل توجهی برخوردارند . دامنههای رشته کوههای البرز ، زاگرس و انشعابات آن در خراسان و آذربایجان و همچنین منشأ رودخانههای ایران ، مظهر چشمهسارها و نیز منبع پیدایش دریاچهها و تالابهایی هستند که هر یک با چشماندازهای زیبا و جذاب خود ارزشهای جهانگردی در خور توجهی را به نمایش میگذارندآب و هوا فلات ایران آب و هوایی نسبتاً خشک دارد . ایران در کمربند آب و هوایی خشک جهان قرار گرفته است و رشته کوههای البرز و زاگرس از رسیدن جریانهای هوایی مرطوب دریای مازندران(خزری) و مدیترانهای به داخل آن جلوگیری میکنند. سرزمین ایران به دلیل گسترده شدن بین25 و 40 درجه عرض جغرافیایی و همچنین به دلیل وجود ارتفاعات، از تنوع آب وهوایی شایان توجهی برخوردار است . میانگین دمای سالانه، از شمال غرب به جنوب شرق کشور افزایش مییابد و از حدود 10 درجه سانتی گراد در آذربایجان ، به 25 تا 30 درجه سانتی گراد در جنوب و جنوب شرقی میرسدکرانههای شمالی و جنوبی ایران در فصلهای مختلف ،آب و هوایی متفاوت با آب و هوای ناحیههای مرکزی و کوهستانی دارند . میانگین دمای بندرعباس در جنوب ایران در دیماه(ژانویه) به 5/18 درجه سانتی گراد میرسد میزان تفاوت بارش سالانه نیز در ناحیههای مختلف کشور بسیار زیاد است و از 2000 میلی متر در گیلان تا کمتر از 100 میلی متر در نواحی مرکزی در نوسان است میانگین سالانه بارش در ایران در حدود 275 میلیمتر استسرزمین ایران از تنوع آب و هوایی چشمگیری برخوردار است تنوع آب و هوا میان مناطق کشور با تغییراتی که در فصلهای مختلف ایجاد میشود افزایش مییابد چنانچه در چند ناحیه مختلف از یک منطقه ، میتوان تابستان گرم و زمستان سرد را همزمان دید بنابراین ، آب و هوای ایران را فصل به فصل باید مورد بررسی قرار داددر ماههای دی و بهمن ،در ایران سه منطقه آب و هوایی وجود دارد . کرانههای دریای مازندران با آب و هوای ملایم و نسبتاً سرد، بخشهای مرکزی با آب و هوای زمستانی ؛ بخشهای جنوبی با آب و هوایی معتدل و مطبوع ، چهره مینمایند . در فصل بهار به ویژه در اردیبهشت به طور کلی سراسر ایران از آب و هوای مطبوع و دلنشینی برخوردار است و فقط بخشهای جنوبی ایران به طور ناگهانی گرم میشوند در تابستان وضعیت آب و هوایی کشور پیچیده میشود . هوای کرانههای دریای مازندران به علت رطوبت زیاد دگرگون میگردد و در روزها گرم و در شبها نسبتاً خنک است . کرانههای جنوبی ایران با روزهای بسیار گرم و شبهای نسبتاً گرم و رطوبت بسیار همراه است شهرهای شیراز ، اصفهان ، مشهد ، تهران و تبریز که از کانونهای اصلی جهانگردی ایران به شمار میآیند ، آب و هوای مختلف دارند شیراز با داشتن چهار ماه گرما در رتبه اول و تبریز با داشتن یک ماه گرما در رتبه آخر قرار دارد. استانهای آذربایجان ، کردستان ، همدان و خراسان به عنوان استانهای خنک در فصل تابستان شهرت دارندبه طور خلاصه سراسر شمال کشور به ویژه منطقههای ییلاقی دامنههای البرز مانند دره نوز ، کجور ، کلاردشت و کتالم و همچنین آذربایجان ، خراسان و منطقههای مرکزی کوههای زاگرس – میان تویسرکان و گلپایگان – برای گذراندن تعطیلات گردشگران داخلی و همچنین جهانگردانی که به ایران سفر میکنند در فصل تابستان نقاط مناسبی به نظر میرسند . منطقههای جنوبی ایران با توجه به نواحی مختلف آن ، از پنج تا شش ماه ، به ویژه در طول زمستان میتوانند مورد استفاده جهانگردان داخلی و خارجی قرار گیرندجهانگردانی که در فصل زمستان به کرانههای جنوبی ایران سفر میکنند با آب و هوای مطبوعی رو به رو میشوند ، در حالی که در همان زمان در فارس و اصفهان ، برف و سرما چهره شهرها را دگرگون کرده است در فصل تابستان هوای بیشتر منطقههای ایران گرم اما قابل تحمل است . بهار و پاییز ، به ویژه تعطیلات نوروزی ، برای جهانگردان و گردشگران داخلی زمان بسیار مناسب برای سیر و سیاحت به شمار میرودتاریخ فلات ایران از قدیمیترین کانونهای تمدنی دوران باستان در آسیا است . و از این نظر در دانش باستان شناسی ، جایگاه مهمی دارد . تاریخ اسکان در فلات ایران از دوره نوسنگی تا مهاجرت آریاها چندان روشن نیست ، اما شواهد روشنی در دست است که سرزمین ایران از دیرباز مسکون بوده است کانونهای قدیمی سکونت در کنار چشمهها و رودخانهها یا به طور کلی در مجاورت کوههای زاگرس و البرز، به وجود آمدهاند مهمترین این کانونهای باستانی عبارتاند از : تپه سیلک کاشان ، تپه حصار دامغان ، ترنگ تپه گرگان ، تپه حسنلو در آذربایجان ، تپه مارلیک در رودبار، همچنین شوش در خوزستان در کاوشهای باستان شناسی در این کانونهای تمدنی ، آثاری به دست آمدهاند که قدمت برخی از آنها به هزاره پنجم پیش از میلاد میرسدجمعیت و ترکیب قومیبراساس آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1375 ، جمعیت ایران اندکی بیش از 60 میلیون نفر است . از این تعداد نزدیک به 37 میلیون نفر شهرنشین و در حدود 23 میلیون نفر روستانشین و معدودی عشایر هستند . بخش عمده جمعیت شهرنشین در شهرهای بزرگی مانند تهران ، مشهد ، اصفهان ، تبریز ، شیراز ، قم ، اهواز ، رشت، ارومیه و کرمانشاه زندگی میکنند.بیش از نیمی از جمعیت کشور را جمعیت فعال تشکیل میدهد و در حدود 5/39 درصد کل جمعیت ایران زیر 14 سال سن دارد . بدین ترتیب جمعیت ایران از نظر ترکیب سنی از جمله جوانترین جمعیتها در میان کشورهای دنیاست به همین خاطر جامعه ایران برخورداراز شور و نشاط جوانی است از نظر اشتغال ، توزیع سنی جمعیت شاغل 10 ساله و بالاتر در بخشهای مختلف اقتصادی ، 04/32 درصد در بخش کشاورزی 5/44 درصد در بخش خدمات 70/30 درصد در بخش صنعت مشغول به کارند. تعداد شاغلان کل کشور در حدود 5/14 میلیون نفر گزارش شده است .از کل جمعیت بالاتر از 6 سال 51/79 در صد باسواد هستند . نسبت باسوادی در نقاط شهری 88/69 درصد و در نقاط روستایی 37/91 درصد افراد لازم التعلیم (6-14ساله) میباشد. این نسبت در میان مردان 66/84 درصد و در میان زنان 21/74 درصد است . همین نسبت در نقاط شهری برای مردان و زنان به ترتیب 56/89 درصد و 70/81 درصد و در نقاط روستایی 74/76 درصد و 41/62 درصد گزارش شده است .جهانگردان به ویژه جهانگردان حرفهای علاقه بسیاری به بازدید از کوچ ایلها و عشیرهها نشان میدهند . این علاقهمندی دلایل متعددی دارد ؛ از جمله این که ایلها و عشیرهها ، فرهنگ و سنتهای قدیمی و آداب و رسوم باستانی را پاسداری میکنند و در میان خود زنده نگاه میدارند . به طور کلی ، آداب و رسوم و روش زندگانی کوچ نشینان ایران چندان تقاوتی با زندگانی گذشتگان باستانی ما ندارد از این رو بازدید از ایلها و عشیرههای ایران و شناخت زندگی آنها توسط جهانگردان به آنان کمک میکند تا با گوشههایی از فرهنگ و زندگانی ایرانیان باستان آشنا شوند.ایران بر سر راه آسیای مرکزی و ترکیه و کشورهای غربی قرار گرفته است و گروههای قومی متنوعی در آن زندگی میکنند که از آن جمله میتوان فارسها، کردها، لُرها، بلوچها، بختیاریها، تُرکهای آذری ، تالشها، ترکمنها، قشقاییها و عربها نام برد . اقلیتهای قومی و گروههای نژادی کوچکتری نیز در ایران زندگی میکنند : ترکمنها که در ترکمن صحرا و شمال خراسان زندگی میکنند و از نظر چهره ، زبان و فرهنگ با قومهای دیگر ایرانی تفاوت دارند . در نواحی مرکزی ایران ،ایل قشقایی که تبار ترکی دارد ، زندگی میکنند . قومهای عرب بیشتر در خوزستان و به صورت پراکنده در کرانههای خلیج فارس زندگی میکنند . ترکیب قومی جامعه امروزی ایران در نتیجه گسترش ارتباطات و آمیزش فزاینده مردم با یکدیگر به مقدار زیادی دگرگون شده و فضای اجتماعی نسبتاً یکسانی پدید آمده است که در اثر آن ، اقوام ایرانی پیکره واحدی را به وجود آوردهاندگروههای رنگین پوست که به طور پراکنده در استانهای جنوبی ایران دیده میشوند از بقایای مناسبات تجارت برده با زنگبار هستند . اقلیتهای هندی مقیم جنوب ایران نیز بازمانده بازرگانان هندی ساکن ایران در زمانهای گذشته هستنددین و فرهنگ دین رسمی ایران بر اساس اصل 12 قانون اساسی ، اسلام و مذهب شیعه اثنی عشری است . حدود 99/65 درصد مردم مسلمان هستند پیروان مذهبهای اسلامی حنفی ، مالکی ، شافعی ، حنبلی و زیدی در ایران از احترام و آزادی کامل برخوردارنددر قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، دینهای زرتشتی ، مسیحی و کلیمی به رسمیت شناخته شدهاند و پیروان آنها میتوانند مانند مسلمانان با حقوق یکسان در زندگی سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی کشور شرکت کنند. اقلیتهای دینی زرتشتی ،ارمنی ، کلیمی و آشوری و کلدانی در مجلس شورای اسلامی نمایندگان مستقل دارند . غنای فرهنگی ایران در عرصههای مختلف از جمله انواع هنرهای شرقی ، ادبیات و عرفان آوازهای جهانی دارد . اسطورهها، افسانهها ، حکمت و فلسفه ، شعر ، موسیقی ، ادبیات عامه ، صنعتهای دستی ، معماری و هنرهای تزئینی ایران ، بخش شایان توجهی از گنجینههای اندیشه ، هنر و فرهنگ بشری را تشکیل دادهاندتقسیمات اداری و سیاسی براساس آخرین تقسیمات کشوری ، کشور ایران به 28 استان و 252 شهرستان و 680 بخش تقیسم میشود . هر استان با تقسیمات تابعه زیر نظر استاندار؛ هر شهرستان به وسیله فرماندار و هر بخش توسط بخشدار اداره میشودبزرگترین استان ایران با مساحت 313 هزار کیلومتر مربع ، استان خراسان و کوچکترین آنها ، هر یک با مساحت کمتر از 15 هزار کیلومتر مربع ، استانهای گیلان ، چهارمحال و بختیاری ، کهکیلویه و بویراحمد ،گرگان ، قزوین و قم هستند
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 30
ایران، سرزمینی با تمدن 7 هزار ساله
حدود هفت هزار سال پیش، تمدنهایی در جلگه های مرکزی ایران در حال شکل گرفتن بود. در مورد این تمدن ها اطلاعات زیادی در دست نیست. باستان شناسان توانسته اند آثار شگفت انگیزی از این تمدن ها را در تپه های باستانی سیلک (نزدیک کاشان)، مارلیک (جنوب گیلان) و حسنلو (جنوب دریاچه ارومیه) و همچنین شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان بیابند.اخیراً زیگورات (معبد) عظیمی بهمراه اشیایی سنگی در نزدیکی جیرفت در استان کرمان کشف شده است. باستان شناسان با تحقیق روی این آثار حدس می زنند که هزاران سال پیش در جیرفت تمدنی بسیار غنی، برابر و حتی برجسته تر از قدیمی ترین تمدن های شناخته شده در جهان (یعنی تمدن سومر) شکوفا بوده است.
کوزه سفالی6000 ساله محل کشف: تپه های سیلک (sialk)محل نگهداری: موزه متروپولیتن نیویورک
کوزه سفالی پایه دار محل کشف: تپه های حسنلومحل نگهداری: موزه متروپولیتن نیویورک
شاید با ادامه اکتشافات و تحقیق بر روی این آثار، باستان شناسان به این نتیجه برسند که پس از این بجای بین النهرین عراق باید ایران را مهد تمدن جهان نامید.
نمونه ظروف و اشیای سنگی – محل کشف: جیرفتتمدن: ناشناخته
تمدن سومر و عیلام
حدود پنج هزار سال پیش (3000 سال قبل از میلاد مسیح) اولین تمدن شناخته شده جهان در بین النهرین (سرزمینی حاصلخیز بین رودخانه های دجله و فرات در کشور عراق امروزی) شکل گرفت. نام این تمدن سومر بود. سومریان چندین شهر در کنار دجله و فرات ساختند. یکی از این شهر ها «اور» نام داشت که بعد ها پایتخت سومری ها شد. اغلب ساکنان شهر اور کشاورز بودند ولی تعدادی هم به تجارت می پرداختند. آنها برای آنکه بتوانند حساب داد و ستد ها را نگه دارند، به نوشتن روی آوردند. سومری ها ابتدا برای نوشتن هر چیز، شکل آن را روی لوحه های گلی رسم می کردند، اما بعدها خط میخی را اختراع کردند.سومری ها پیشرفته ترین تمدن زمان خود بودند، آنها در آن زمان از ارابه های چرخ دار و گاو آهن استفاده می کردند.در کتیبه های بجا مانده از سومریان به وقوع یک طوفان شدید اشاره شده است، برخی مورخان احتمال می دهند این کتیبه ها مربوط به طوفان حضرت نوح (ع) باشد.در این دوران، نخستین تمدن شناخته شده ایران زمین بنام تمدن عیلامی در کناره های رود کارون در حال شکل گرفتن بود. عیلامیان تحت تاثیر تمدن سومری ها کم کم با شهر نشینی و نوشتن آشنا شدند. از آثار تمدن عیلامیان می توان به زیگورات (پرستشگاه) چغازنبیل در نزدیکی شوش (استان خوزستان) اشاره کرد. در ساخت این زیگورات عظیم که 50 متر ارتفاع دارد، میلیونها آجر بکار رفته است. زیگورات چغازنبیل یکی از مهمترین آثار باستانی ایران است که در سازمان یونسکو به ثبت رسیده و جزو میراث جهانیان بشمار می رود.
زیگورات (معبد) عظیم سومری ها در شهر اور
هم زمان با تمدن سومری ها، در کنار رود نیل تمدن مصر بتدریج شکل می گرفت. حاکمان ستمگر مصر که فرعون نامیده می شدند با گرفتن مالیات های سنگین از مردم و استفاده از بردگان و اسیران جنگی، برای خود کاخ و آرامگاه های باشکوهی می ساختند. این آرامگاه های هرمی شکل امروزه به اهرام ثلاثه مصر مشهورند.
تندیس گاو سفالین - قدمت: 3000 ساله
چرخ ارابه چوبی - قدمت: 3200 ساله
تعدادی از اشیاء کشف شده از زیگورات چغازنبیل – محل نگهداری: تهران - موزه ایران باستان
تمدن اکد
حکومت سومری ها قریب 700 سال ادامه داشت تا اینکه حدود 2300 سال قبل از میلاد فردی بنام سارگون اول اکدی بر علیه پادشاهان سومر شورید و توانست تمام شهرهای بین النهرین را به تصرف خود درآورد. بعد از اینکه سارگون تمام بین النهرین را تصرف کرد، به کشورهای همسایه از جمله عیلام و آشور حمله کرد و پس از شکست آنها، اولین امپراطوری تاریخ را بنا نهاد. اما حکومت اکدی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
ایران و پیش نیازهای جامعه اطلاعاتی
پیش درآمدیک داستان واقعی: با مدیر عامل شرکت معروفی در تهران وعده دارم. در راه متوجه میشوم که نشانی دقیق را همراه ندارم اما شماره تلفن شرکت را در حافظه موبایل ذخیره کرده ام. از متصدی تلفنخانه میخواهم که نشانی شرکت را بگوید که امتناع میکند و میپرسد که هستم و برای چه نشانی را لازم دارم. توضیح میدهم که با آقای ... مدیر عامل شرکت وعده ملاقات دارم اما قانع نمیشود و مرا به دفتر مدیر عامل وصل میکند. منشی مدیر عامل از قراری که منشی دیگر تنظیم کرده خبر ندارد و باید با شخص ایشان هماهنگ کند، اما ایشان هنوز نیامده اند. توضیح من قانعش نمیکند و در نهایت درخواست من برای تماس با موبایل آقای مدیر عامل را میپذیرد. دوباره بعد از پنج دقیقه زنگ میزنم و تا حدود یک ربع تلفن مشغول است. بالاخره موفق به برقراری تماس میشوم و این بار معلوم میشود که مدیر عامل در دسترس نبوده است. با اصرار من برای گرفتن نشانی نهایتا تلفن به بخش حراست وصل میشود و پس از پر کردن فرمی در قد و قواره فرمهای سازمان سنجش کشور از پشت تلفن نهایتا موفق به کسب نشانی نمیشوم! بالاخره آنقدر در حوالی شرکت در خیابان میمانم تا آقای مدیر عامل (با نیم ساعت تاخیر) به شرکت برسد و منشی مهربان که لطف کرده و تلفن مرا یادداشت کرده است زنگ میزند و نشانی را میدهد تا با حدود یک ساعت تاخیر به قرار ملاقات برسم. نکته جالب انکه بر روی میز مدیر عامل، روزنامهای است که آگهی استخدام شرکت را با ذکر نشانی کامل و همه تلفنها و فکس و... درج کرده است. ۱. از منظر فنی، آنچه زیر بنای جامعه اطلاعاتی است (و به عبارتی جزء «لازم» آن)، شبکه اطلاعاتی است تا امکان عرضه و تبادل سریع اطلاعات را فراهم کند. این شبکه به طور ساده از کامپیوترهای متصل به هم تشکیل شده است. حال ممکن است این کامپیوترها به شبکه جهانی اینترنت متصل باشند یا اینکه در قالب شبکههای محلی شکل گرفته باشند. به هر حال، در تعریف جامعه اطلاعاتی این وسوسه وجود دارد که بتوان گفت اگر در جامعهای شبکه وجود دارد و کاربران به آن شبکه (در هر سطحی از امکانات) دسترسی دارند، میتوان گفت جامعه اطلاعاتی شکل گرفته است. یعنی صرفا با تکیه بر بستری که امکان تبادل اطلاعات را فراهم میکند. اما آیا صرف وجود یک شبکه ارتباطی برای سخن گفتن از جامعه اطلاعاتی «کافی» هم هست؟ پاسخ کوتاه این است: نه! ۲. آنچه زیربنای جامعه اطلاعاتی است، همانطور که از این واژه بر میآید «اطلاعات» است و برای پاسخ دادن به جایگاه ایران در جامعه اطلاعاتی باید قبل از هر چیز به میزان تولید اطلاعات در کشور توجه کرد. منظور از اطلاعات، اطلاعات مبتنی بر مطالعات منظم و پژوهشهای علمی و نیز آمار است که به طور منظم گرداوری و به روز میشوند. در اغلب کشورها وظیفه گردآوری و انتشار این اطلاعات، بر عهده مراکز تحقیقاتی و پژوهشی است که فارغ از جهتگیریهای سیاسی یا ملاحظات اجرایی که کم و بیش مد نظر مدیران اجرایی قرار میگیرد، نسبت به جمع اوری اطلاعات و تحلیل و طبقه بندی آن اقدام کنند و ضعف کشور در این زمینه بارها مورد تاکید قرار گرفته است. هر چند اخیرا تعداد سایتهای اطلاعاتی فارسی رشد بسزایی یافته است (که خود مرهون پشتیانی از زبان عربی و فارسی توسط شرکت مایکروسافت و وضع استانداردهای مناسب در این زمینه است) و از جمله میتوان به رشد انفجاری وبلاگهای فارسی اشاره کرد، اما اطلاعات غیرمستند و ویرایش نشده گرچه میتواند به عنوان بخشی از جریان جامعه اطلاعاتی محسوب شود، اما نهایتا نمیتواند مبنای جامعه اطلاعاتی قرار گیرد. کما اینکه در امریکای شمالی نیز جامعه اطلاعاتی به خاطر وجود وبلاگها پدید نیامده است. ۳. بحث دیگر در خصوص حوزه اطلاعات و جامعه اطلاعاتی، میزان اعتماد کاربران به اطلاعات است و این اعتماد به دست نمیآید مگر در طی یک فرایند طولانی به همراه تجارب مثبت. به عنوان مثال، اگر اطلاعات منتشر شده در یک سایت اینترنتی حاوی تلفن و نشانی، اغلب قدیمی باشند کمتر کسی تمایل به استفاده از آن خواهد داشت. این امر در مورد مقولههای اجتماعی و خبری از حساسیت بیشتری برخوردار است. زیرا به هر حال نظارت در دنیای دیجیتال به اندازه شیوه های سنتی نیست و به راحتی میتوان در عرض مدت کوتاهی با ارائه اخبار ضد و نقیض اعتماد مخاطبان را زایل کرد. این امر در کشورهایی که عموما خدمات اطلاع رسانی بسته هستند بیشتر رخ میدهد و اغلب کاربران با پیش فرض منفی به سراغ رسانه های غیررسمی میروند. ۴. عنصر دیگر، فرهنگ به اشتراک گذاشتن اطلاعات است. در حالی که در اغلب کشورهای جهان اسم و مشخصات و تلفن افراد حقیقی نیز در اختیار همه است، در ایران اطلاعات اصولا مقولهای امنیتی محسوب میشود. داستانی که در ابتدای این یادداشت ذکر شد مثال خوبی است که گوشهای از فرهنگ جاری کشور را به نمایش میگذارد. مثالهای متعدد دیگری از بوروکراسی مهیب اداری که منحصرا محصول همین فرهنگ عدم ارائه اطلاعات است را میتوان ذکر کرد که در حوصله این گفتار نمیگنجد. ۵. «میزان کارایی اطلاعات در روند تصمیمگیری و موفقیت» موضوع دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. واقعا دسترسی به اطلاعات (با فرض اینکه اطلاعات دقیق تولید شود و در اختیار قرار گیرد)تا چه حد در میزان موفقیت یک تصمیمگیری موثر است؟ فرض کنید که شرکتی بتواند به موقع به اطلاعات مناسب یک فعالیت تجاری دست پیدا کند (مثلا برای بازاریابی محصولات خود). در عمل بهرهمندی از این اطلاعات تا چه حد در میزان موفقیت آن در بازار رقابت موثر است؟ نگاهی به عوامل بازدارنده (مثل ناپایداری مقررات و قوانین، یارانهها، رقبایی که با رانتهای دولتی در بازار وجود دارند، موانع سرمایه گذاری، و...) پاسخی در خور برای این پرسش فراهم میکند زیرا وقتی این عوامل دست به دست هم میدهند عملا نقش اطلاعات را در روند تصمیگری و موفقیت کمتر و کمرنگتر میکنند. ۶. محصولات نرم افزاری یکی از چند عنصر اصلی در ایجاد جامعه اطلاعاتی هستند زیرا تنها با به کارگیری این محصولات در بستر شبکه است که میتوان به امر گردآوری و توزیع اطلاعات پرداخت. در بازار ایران، تکلیف بنگاههای تجاری و اقتصادی کوچک خصوصی (مثل مغازهها و تولیدیهای کوچک) معلوم است: در بسیاری از آنها حتی به سختی میتوان یک دستگاه فکس پیدا کرد. آنچه باقی میماند، شرکتهای بزرگ است و صد البته مهمتر از همه دولت. یک شرکت نرم افزاری عملا وقتی میتواند شکل بگیرد یا به حیات خود ادامه دهد که قراردادی از دولت به دست آورد وگرنه هیچ گاه نمیتواند در قد و قواره لازم برای تولید یک «محصول» به معنی دقیق کلمه ظاهر شود. و این در حالی است که سازمانها و شرکتهای دولتی عملا از تنظیم و اجرای یک قرارداد کوچک عاجزند. برای اجرای یک قرارداد سه ماهه، پیمانکار باید چهار ماه منتظر بماند تا قسط اول قرارداد را دریافت کند و البته پس از شروع کار تازه کارفرما پی برده است که چه چیزی مد نظرش بوده است. مضاف بر اینکه چیزی حدود دو برابر مدت قرار داد طول میکشد تا یک کامپیوتر برای نصب برنامه خریداری شود یا فرد رابط برای تحویل برنامه تعیین گردد و... تا هنگاهی که همچنان هر طرح بزرگی به نحوی به دولت برمیگردد و وابستگی شرکتهای نرم افزاری (به طور عام) به دولت باقی است، موتور محرکه ایجاد جامعه اطلاعاتی شکننده و منفعل باقی میمانند و در نهایت مصرف کننده تکنولوژیهای دیگران باقی میماند، زیرا هیچ وقت نمیتوانند تولید کننده تکنولوژی باشند. مگر آنکه در شیوههای مدیریت دولتی تحول چشمگیری رخ دهد تا اصولا هنگامی که با یک دستگاه دولتی سر و کار دارید، برنامهریزی معنی دار باشد. ۷. یکی دیگر از لوازم توسعه در حوزه فن اوریهای اطلاعاتی، کارایی بخشهای متولی در دولتها است. به عنوان مثال در همه جای دنیا، مخابرات کشورها نقش فراهم کردن بسترهای ارتباطی را به عهده دارند و نه محتوای اطلاعاتی را (دقیقا همانطور که وزارت راه جادهها را میسازد، اما خود را مسوول ترددهای جادهای و اینکه چه کسی یا چه ماشینی از جاده عبور میکند نمی داند). این در حالی است که هنوز در کشور ما چنین تفکیک وظیفه سادهای صورت عملی به خود نگرفته است. مخابرات از طرفی خود را در رقابت با آی-اس-پی ها (شرکتهای فراهم کردن خدمات اینترنت) میبیند و از طرفی نمی تواند از دلبستگی خود در نقش ناظم اخلاقی جامعه دست بشوید. طبق معمول نیز برای حل مشکلات مشابه، کمیتههای عالی و سیاستگذاری و... تشکیل میشود که عملا به وجود نهادهای موازی می انجامد و امر سیاستگذاری را بیش از پیش به کلافی سر در گم تبدیل میکند. قوانین دقیق با پشتوانه اجرایی مهمترین پیش نیاز این بخش است. کاربران بیش از آنکه مخابرات را به عنوان نهاد مسدود کننده بشناسند، از آن انتظار فراهم کردن زیربناهای قوی ارتباطی دارند. آنچه گفته شد تنها شاید بخشی از سرفصلهای مهم به عنوان پیش نیازهای یک جامعه اطلاعاتی باشد. تا امروز حدود سیزده سال از برقراری اولین ارتباط اینترنتی کشور توسط مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات و تولد اولین شبکه ارتباطی فرامرزی در کشور میگذرد و این زمان در مقیاس تکنولوژیهای اطلاعاتی معادل یکصد و سی سال در صنایع خودروسازی است. گرچه زمان بسیاری برای به سامان آوردن مقوله تکنولوژی اطلاعاتی در کشور از دست رفته است، اما با نگاهی واقع بینانه میتوان گامهای موثری برای «فراهم کردن پیش نیازهای جامعه اطلاعاتی» در کشور برداشت. در عین حال خطر آنجا است که بدون وجود حداقلی از پیشنیازها، توهم وجود جامعه اطلاعاتی در کشور پدید آید. به خاطر اینکه چندصد میلیارد تومان در سال صرف چت کردن میشود یا جوانان در خلا امکانات فرهنگی و تفریحی به شبکه به عنوان ابزاری برای تفریح و صرف وقت روی آوردهاند، نمیتوان تصور کرد که در مسیر جامعه اطلاعاتی گام بر میداریم. ورود به جامعه اطلاعاتی نیازمند فراهم کردن پیشنیازهایی است که خود اساسا از مقوله تکنولوژی نیستند
ضرورت توجه به ارتباطات میان فرهنگی در جامعه ایران برای مواجه صحیح با تحولات جامعه اطلاعاتی
ارتباطات میان فرهنگی هنگامی ظهور میکند که مردمانی با فرهنگ یا پارهفرهنگهای هویتی متفاوت به ارتباط میان خود بپردازند. ( Jandt, 1995,P408) در این میان، فرد هنگامینیازمند آگاهی از راز و رمزهای ارتباطات میان فرهنگی میشود که در یک حس فرهنگی(Cultural Sense) خود را متمایز از دیگران ببیند. (Jandt, 1995,P7) و ضمنا در تلاش باشد که به مشابهت معنی درفراگرد ارتباط دست یابد. ارتباط میان قومها، نمونهای از چنین ارتباطی است. ایران ازکشورهایی است که تنوع اقوام در آن مشهود و بارز است. اصولا این دیدگاه مطرح استکه براساس شواهد تاریخی، در طول پنج هزار سال گذشته، ایران هیچگاه مسکن قومواحدی نبوده است، بلکه همیشه اقوام گوناگونی در کنار هم در این سرزمین زندگیمیکردهاند. قوم(Ethnic) یکی از انواع اساسی پاره فرهنگها(Sub Culture) محسوب میشود (که در ارتباطات میانفرهنگی اصطلاح پاره فرهنگ به هیچ وجه مناسب نیست). قوم مشابه نژاد(race) است، با اینتفاوت که قوم در طی زمان تغییر میکند، در حالی که نژاد تقریبا ثابت است.( Stavenhagen,1986) گروههایقومی براساس مشخصه هایی همچون دین، زبان و ویژگیهای جسمی(Physical Features) از یکدیگر متمایزمیشوند.( Jandt, 1995, P12) بررسی مشخصههای اقوام ایران نشان میدهد که تقسیم مردم ایران براساسزبان و دین صورت گرفته و نژاد نقش چندانی ندارد. اگر چه ویژگیهای نژادی در بعضیموارد چون ترکمنها، هزارهها یا بربرها چشمگیر است، ولی حتی در این اقوام نیز دین وزبان عامل مهمتری است تا نژاد. در برخی از کشورها، از میان اقوام مختلف، قومی بیشترین خاک سرزمین را دراختیار دارد و بر بقیه اقوام مسلط است، در حالی که این دیدگاه مطرح است که در ایران،برخلاف بعضی از کشورهای چند قومی، نمیتوان از اکثریت - اقلیت گفت و گو کرد، زیراهیچ گروهی به تنهایی بر همه گروهها مسلط نیست و بیشترین قسمت خاک را در اختیارندارد. با وجود تنوع قومی در ایران، مذهب شیعه و زبان فارسی به عنوان عامل وحدتملی و همبستگی ملی شناخته شدهاند. در واقع، این نگاه دیرینه و جا افتاده مبتنی برشناخت مذهب و زبان به عنوان عامل وحدت ملی، مبحثی است که تاکنون به طور جدیمورد بحث قرار نگرفته است، در حالی که تحولات جهانی شدن به ویژه طی 20 سالآینده، شرایطی را فراهم خواهد کرد که قطعا این دیدگاه دیرینه در ایران را زیر سؤالخواهد برد. اگر به پدیده اقوام در ایران، نه از پشت پنجره پایتخت و مقر حکومتی، بلکه از پشتشیشه عینک اقوام نگاه کنیم،