زی زی فایل
دانلود فایلزی زی فایل
دانلود فایلفرش دستباف قفقاز و ارمنستان
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 20
فرش دستباف قفقاز و ارمنستان
شاخه بزرگ رشته کوههای قفقاز از ساحل شمال غربی دریای سیاه به طول 1100 کیلومتر و عمق میدان 100 تا 160 کیلومتر به طرف جنوب شرق و دریای مازندران(خزر) امتداد دارد به موازات آن و به طرف جنوب، قفقاز سفلی(شاخه کم ارتفاع) کشیده شده است که مرز شمالی منطقه ارمنستان را تشکیل می دهد قفقاز سفلی تعداد زیادی آتشفشان خاموش دارد که ارتفاع آنها به حدود 4000 متر می رسد.
برف و باران فراوان در قفقاز غربی، جنگل های انبوهی را به وجود آورده است. در قفقاز شرقی، میزان بارندگی کم و پوشش جنگلی منطقه محدود است. اما در این منطقه مانند تپه ماهورهای ارمنستان وجود مراتعی غنی شرایط و انگیزه لازم برای پرورش گوسفند را فراهم کرده است. به همین سبب تولید فرش در..... شرقی قفقاز متمرکز می باشد. پنبه محصول شیروان در فرشهای تولیدی این منطقه به کار برده شده و شیروان و قره باغ سابقه ی زیادی در تولید ابریشم دارند.
بر مبنای یک گزارش، سیصد و پنجاه ایل در منطقه قفقاز زندگی می کنند. تا قرن نوزدهم میلادی، دره های صعب العبور منطقه، تعدادی از ایلات را در مقابل نفوذ ایرانیها، ترکمنها، ترک ها و روسها محافظت می کردند. به سبب انزوای این ایلات، صنعت فرش بافی و طرح و نقش فرشهای آنها تا اوایل قرن بیستم میلادی بدون تغییر و تحول باقی ماند.
احتمالاً در اواخر قرن هیجدهم پیش از میلاد، اقوام هند و اروپایی مهاجرت به ارمنستان را آغاز کردند. در قرن هشتم قبل از میلاد، اقوام هند و اروپایی سیمرCimmerians و سیت Scyth به قفقاز هجوم آوردند. حدود ششصد سال پیش از میلاد، ارامنه به منطقه ای پر از تپه ماهور که نام آنها را بر خود دارد. کوچ کردند. آنها فرهنگی غنی را توسعه و گسترش دادند. مهارت آنان در عصاره گیری(از رنگهای گیاهی) و رنگرزی پشم، بدون تردید سهم بزرگی در شکوفایی و رونق هنر فرش بافی در این منطقه داشت.
فرمانروایان سلوکی، پادشاهی مستقل ارمنستان را تأسیس کردند. مرزهای ارمنستان بزرگ، گاه تا سواحل دریای خزر می رسید. پارتها و ساسانی ها، قفقاز را به طور کامل ضمیمه امپراطوری ایران کردند. در حدود سال 300 بعد از میلاد، کلیسای مسیحی ارمنی تأسیس شد.
قفقاز، در قرن سیزدهم میلادی توسط مغول ها و در قرن پانزدهم میلادی توسط ایرانیها تسخیر شد. در قرن شانزدهم میلادی ترکها آن را به ویرانی کشیدند. در سال 1590 میلادی، شاه عباس ناچار به ساز با ترکها شد. او قفقاز و ارمنستان و آذربایجان را به ترکها واگذار کرد و قرار شد هر سال دو هزار عدل ابریشم محصول قره باغ و شیروان، و همچنین مقدار زیادی فرش، به عنوان خراج به ترکها تحویل گردد. بعد از این واقعه، در بسیاری از ایلات فعالیت کارگاههای قالیبافی رو به زوال گذاشت.
قفقاز در دوره تسلط ترکها، سالهای سختی را سپری کرد. در سال 1603 میلادی شهر جلفا Julfa شاه عباس را به عنوان نجات دهنده خود به گرمی و اشتیاق پذیرا شد. در مراسم استقبال از وی، شهر جلفا با فرشهای زربفت، پارچه های ابریشمی زربفت، ساتن و ابریشم آذین بندی شده بود.
شهر جلفا در محل تلاقی راههای کاروان رو واقع شده و از طریق تجارت فرش، ابریشم، رنگهای گیاهی و اسب با روسیه و اروپا و چین، ثروت هنگفتی اندوخته بود. شاه عباس مصمم شد تا از صنعت و مهاجرت مردم ارمنستان به نفع ایران بهره گیرد. سیصد و پنجاه هزار ارمنی به داخل خاک ایران کوچ داده شدند. اهالی شهر جلفا به جلفای جدید، که درست در مقابل اصفهان پایتخت ایران بنا شده بود. منتقل شدند. مردم صنعتگر و توانمند جلفا، صنعت پر رونق فرشبافی(ایران) را تحرک تازه ای بخشیدند و صادرات فرش را تا نقاط دور دست توسعه دادند.
برای مدت دویست سال، قفقاز مجدداً مرز شمالی ایران شد. در این ایالت ثبات سیاسی- اجتماعی، رونق اقتصادی را سرعت بخشید، کارگاههای فرشبافی احیاء شدند. به ویژه به این علت که توسعه این کارگاهها برای خان ها شهرت و اعتبار به همراه می آورد.
سلیقه خانها و تقاضای آنها برای طرح و نقش های ایرانی، بر فرشبافی منطقه تاثیر گذاشت تعداد بیشماری از عناصر ایرانی در طرح و نقش فرشهای تولیدی به کار گرفته شدند که هنوز هم در فرشهای قفقاز دیده می شوند. اگر چه کم و بیش استلیزه شده اند. نام خاناتی که فرشبافی در آنها اعتبار و اهمیت داشت، امروزه، هم در عناوین فرشهای گنجه Gendje شیروان Shervan، کوبا Kuba، ایروان Erivan، نخجوان Nakhichevan، باکو Baku، تالش Talish، با لنکران Lenkoran و قره باغ Karabagh، با شوشا Shusha باقی مانده است.
در ربع اول قرن نوزدهم میلادی، روسیه، قفقاز و ارمنستان و آذربایجان را تصرف کرد. در آستانه قرن بیستم، صنعت فرشبافی برای بعضی از نواحی، مهمترین منبع تأمین درآمد بود و بیش از نیمی از جمعیت این نواحی در این حرفه اشتغال به کار داشتند. امروزه، در منطقه قفقاز شرقی جمهوری های گرجستان Georgin، ارمنستان، آذربایجان و داغستان Degestan تشکیل شده اند. صنعت فرشبافی توسط دولت ترویج می گردد. فرش عمدتاً در کارگاههای تعاونی تولید می شود.
فرش دستباف ترکمن
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
فرش دستباف ترکمن، چالشها و راه حلها
فرش آئینه ای زنده از فرهنگ ترکمنها در طول تاریخ و از جمله نشانه های فرهنگ و تمدن عمیق و تنومندی است که نه تنها در مقابل هجوم بیگانگان و اقوام مختلف داخلی و خارجی سخت و مقاومت کرده بلکه به گونه ای رفتار نموده، فرهنگ تحمیلی بیگانه را در خود حل کرده است و به آن سیمای ترکمنی بخشیده تا آنجا که تاریخ یاد می کند، ترکمن با فرش و فرش با ترکمن شهرت داشته است. فرش همچون درختی است که ریشه در ژرفای خاک صحرا و شاخه ای در بلندای کوههای البرز و سایه بر سر مردمی وارد می کند که قرنهاست از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و به همراه خود حمل کرده و با آن زندگی می کنند و با آن انس و محبت دارند.
چکیده: فرش آئینه ای زنده از فرهنگ ترکمنها در طول تاریخ و از جمله نشانه های فرهنگ و تمدن عمیق و تنومندی است که نه تنها در مقابل هجوم بیگانگان و اقوام مختلف داخلی و خارجی سخت و مقاومت کرده بلکه به گونه ای رفتار نموده، فرهنگ تحمیلی بیگانه را در خود حل کرده است و به آن سیمای ترکمنی بخشیده تا آنجا که تاریخ یاد می کند، ترکمن با فرش و فرش با ترکمن شهرت داشته است. فرش همچون درختی است که ریشه در ژرفای خاک صحرا و شاخه ای در بلندای کوههای البرز و سایه بر سر مردمی وارد می کند که قرنهاست از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و به همراه خود حمل کرده و با آن زندگی می کنند و با آن انس و محبت دارند.
فرش ترکمن با وجود گسترش صنایع ماشینی همچون فرش کاشان یا اصفهان که بستر دلپذیر انسانی را مورد هجوم و یورش قرار داده، جایگاه طولانی و خاص خود را در کانون خانواده حفظ کرده، چرا که کیفیت استثنائی این کالای نفیس و لوکس موجب گذر آن از مرزهای تاریخ به زمان حال شده و به آینده نیز امتداد خواهد داشت. در این مقاله سعی می کنیم چالشهای فرش دستباف ترکمن را به تصویر بکشیم و جنبه های مختلف آن را از دیدگاه هنر و اقتصاد مورد ارزیابی قرار دهیم؛ سپس راه حلهای رشد و توسعه آن پیشنهاد می دهیم بدان امید که مورد استفاده دست اندرکاران این صنعت گهربار قرار گیرد.
فرش در قالب هنر و اقتصاد:
اگر فرش را یک زیر انداز معمولی قلمداد کنیم در قالب تئوریهای اقتصادی می گنجد و اگر شاهکارهای منحصر به فرد طراحان بزرگ آن را به میان آوریم جز یک اثر هنری در تعریف دیگر نمی گنجد. با این دو تفسیر اگر فرش دستباف با الهام از هنر در عرصه تولید قرار گیرد به مرور اثر هنری خود را از دست می دهد کما اینکه امروز نقشهای فرش ماشینی کپی همین فرشهای دستباف ترکمن است. در یک نتیجه گیری چنین ترسیم می کنیم که یک ارتباط درستی بین هنر و اقتصاد بوجود آوریم زیرا در جهان امروز عرضه و تقاضا از اراده انسانی و بر اساس مکانیزم بازار است و چرخهای عظیم و غول آسای صنعت لحظه ای از چرخش باز نمی مانند و بهترین آثار هنری و خلاقیتهای بشری بر مبنای مطالعات اقتصادی ارزیابی می شود. حال برای ایجاد تفاوت بین هنر و اقتصاد چه باید کرد و چه تدبیری اندیشید، اگر هنر جایگاه خود را در دنیای پر رمز راز فرش از دست دهد، اقتصاد حاکم خواهد شد و در صورتیکه اقتصاد غالب باشد پس از مدتی ارزش واقعی هنر فرش دستباف از بین خواهد رفت.
برای نجات هنر فرش بافی و بالا بردن تنوع فرش ترکمن به این نتیجه می رسیم که باید مراکز هنری و افراد فعال را خلاق کنیم و از آنان بخواهیم تا طرحهای نوینی را پیشنهاد دهند و در میان تولیدکنندگان توزیع کنیم تا هنر در اختیار اقتصاد پویا قرار گیرد.
ابعاد جهانی فرش دستباف ترکمن:
بیش از 80 درصد صادرات فرشهای دستباف ترکمن به کشورهای آلمان، ایتالیا، انگلستان، فرانسه، آمریکا و ژاپن صادر می شود و کشورهائی مانند چین، پاکستان، هند و نپال رقبای عمده فرش ما در بازارهای جهانی هستند که اخیراً کشور ترکیه نیز به جمع آنان اضافه شده است. این کشورها در کمیت برتری دارند زیرا فرشهای ارزان قیمت بدلیل داشتن نیروی کار ارزان تولید می کنند. در بررسی رکود بازار جهانی فرش دستباف این نکته بخوبی نمایان می شود که اغلب کسانی که طی ده ساله اخیر به جمع صادرکنندگان پیوسته اند از اطلاعات تخصصی در تولید فرش دستباف برخوردار نیستند و ازطرفی سیستم مدیریت اغلب صادرکنندگان فرش ترکمن به شیوه سنتی است که امروزه در اروپا و آمریکا از جایگاه خوبی برخوردار نیستند و عدم صدور فرش به ایالات متحده نیز موجب کاهش سهم فرش ترکمن های ایران در بازار جهانی نسبت به بیست ساله اخیر شده است. بحث اساسی در مورد رکود فرش دستباف ترکمن در بازارهای جهانی، رقبای کپی کننده هستند؛ تا یک دهه قبل اغلب رقبا با کپی نقش فرش دستباف ترکمن در بازارهای جهانی حضور فعال داشتند و با ایجاد وقفه در فرش ترکمن بعلت عدم تولید مطابق سلیقه مصرف کننده از یک طرف و تغییر سیستم بازرگانی توسط شرکت های بزرگ اروپائی از طرف دیگر کشورهای رقیب از جمله چین و هندوستان با تجدد سازمانی در امر تولید سیستم خدمات صادرات، رشد شتابانی داشتند.
فرش دستباف از منظر اقتصاد:
گستردگی فرش دستباف در ترکمن صحرا بسیار شگفت انگیز است، بطوریکه در تمامی منطقه، چه در مراکز شهری، چه در مراکز روستائی و همچنین در ایلات و عشایر نیز قالیبافی متداول است. این صنعت بزرگترین منبع ارتزاق قوم ترکمن بوده و هست. علاوه بر آن، با توجه به اینکه در مناطق روستائی بافت آن رواج بیشتری دارد می تواند با فصلی بودن فعالیتهای کشاورزی و دامداری و اوقات فراغت روستائیان در سایر فصول کسری درآمد روستائیان را جبران نماید و در اوقات بیکاری می تواند به عنوان کمک هزینه زندگی باشد و هم یک پدیده هنری است که مایه افتخار همه ما ترکمنهاست. از آنجا که اقتصاد کل کشور بیمار شده است، نقش این صنعت نیز کم کم در چرخه اقتصاد کمرنگ تر شده است. با این حساب با یک برنامه ریزی صحیح می توانیم نیروهای جوان را به این سمت سوق دهیم تا منطقه ترکمن را از مسائل بیکاری و فقر نجات دهیم و در سازمانهای دولتی این اعتقاد نهادینه شود که فرش دستباف یکی از بزرگترین صنایع اشتغال زا مورد توجه و عنایت قرار گیرد. در واقع ابتدا باید مهمترین مسائل داخلی فرش را حل و فصل نمائیم تا مشکلات صدور آن به دنیای خارج کاهش یابد و جایگاه آن را در اقتصاد مورد ارزیابی قرار دهیم و تثبیت شود که آیا فرش ارزش هنری دارد یا اقتصادی و یا هر دو. قابل ذکر است هر هنری که در قالبی
فرش دستباف ترکمن (2)
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 14
«به نام خدا»
وزارت علوم و تحقیقات و فناوری
مؤسسۀ آموزش عالی جهاد دانشگاهی استان یزد
دانشکدۀ هنر اردکان
موضوع تحقیق:
فرش دستباف ترکمن، چالشها و راه حلها
استاد مربوطه:
جناب آقای اشعاری
تهیه و تنظیم:
سارا احمدپور
سمانه علیزاده
الهه مروی
زمستان 87
فرش دستباف ترکمن، چالشها و راه حلها
چکیدهفرش آئینه ای زنده از فرهنگ ترکمنها در طول تاریخ و از جمله نشانه های فرهنگ و تمدن عمیق و تنومندی است که نه تنها در مقابل هجوم بیگانگان و اقوام مختلف داخلی و خارجی سخت و مقاومت کرده بلکه به گونه ای رفتار نموده، فرهنگ تحمیلی بیگانه را در خود حل کرده است و به آن سیمای ترکمنی بخشیده تا آنجا که تاریخ یاد می کند، ترکمن با فرش و فرش با ترکمن شهرت داشته است. فرش همچون درختی است که ریشه در ژرفای خاک صحرا و شاخه ای در بلندای کوههای البرز و سایه بر سر مردمی وارد می کند که قرنهاست از نسلی به نسل دیگر انتقال داده و به همراه خود حمل کرده و با آن زندگی می کنند و با آن انس و محبت دارند. فرش ترکمن با وجود گسترش صنایع ماشینی همچون فرش کاشان یا اصفهان که بستر دلپذیر انسانی را مورد هجوم و یورش قرار داده، جایگاه طولانی و خاص خود را در کانون خانواده حفظ کرده، چرا که کیفیت استثنائی این کالای نفیس و لوکس موجب گذر آن از مرزهای تاریخ به زمان حال شده و به آینده نیز امتداد خواهد داشت. در این مقاله سعی می کنیم چالشهای فرش دستباف ترکمن را به تصویر بکشیم و جنبه های مختلف آن را از دیدگاه هنر و اقتصاد مورد ارزیابی قرار دهیم؛ سپس راه حلهای رشد و توسعه آن پیشنهاد می دهیم بدان امید که مورد استفاده دست اندرکاران این صنعت گهربار قرار گیرد.
فرش در قالب هنر و اقتصاد
اگر فرش را یک زیر انداز معمولی قلمداد کنیم در قالب تئوریهای اقتصادی می گنجد و اگر شاهکارهای منحصر به فرد طراحان بزرگ آن را به میان آوریم جز یک اثر هنری در تعریف دیگر نمی گنجد. با این دو تفسیر اگر فرش دستباف با الهام از هنر در عرصه تولید قرار گیرد به مرور اثر هنری خود را از دست می دهد کما اینکه امروز نقشهای فرش ماشینی کپی همین فرشهای دستباف ترکمن است. در یک نتیجه گیری چنین ترسیم می کنیم که یک ارتباط درستی بین هنر و اقتصاد بوجود آوریم زیرا در جهان امروز عرضه و تقاضا از اراده انسانی و بر اساس مکانیزم بازار است و چرخهای عظیم و غول آسای صنعت لحظه ای از چرخش باز نمی مانند و بهترین آثار هنری و خلاقیتهای بشری بر مبنای مطالعات اقتصادی ارزیابی می شود. حال برای ایجاد تفاوت بین هنر و اقتصاد چه باید کرد و چه تدبیری اندیشید، اگر هنر جایگاه خود را در دنیای پر رمز راز فرش از دست دهد، اقتصاد حاکم خواهد شد و در صورتیکه اقتصاد غالب باشد پس از مدتی ارزش واقعی هنر فرش دستباف از بین خواهد رفت.
ترکیب صادرات فرش دستباف ایران به بازارهای خارجی
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 7
ترکیب صادرات فرش دستباف ایران به بازارهای خارجی
عباسعلی یزدی
بازارهای فرش دستباف در جهان فاقد تنوع لازم بوده و عموما به دویا چند کشورمحدود می شود.تجربیات بازرگانی بین المللی نشان داده است که تغییر رویکرد این کشورها خصوصا در شرایط بحرانهای سیاسی میتواند در کاهش صادرات تاثیر چشمگیری داشته باشد.این وضعیت برای تمام کشورهای تولید کننده فرش دستباف با تفاوتهای اندکی وجوددارد.
فرضا تا 50% تا 60% فرش دستباف کشور هند به بازار آمریکا وکانادا صادر می شود وحدود 20 تا 23% آن به بازار آلمان و 2/4 درصد آن به بازار کشورهای آسیای شرقی می رود و یا در مورد کشور پاکستان در سال گذشته 48% صادرات فرش دستباف این کشور به آمریکا و13% به آلمان و12% به ایتالیا و7% به فرانسه و5% به انگلستان انجام شده است و در سال 2004 سهم آمریکا 33% و سهم آلمان 11% و در سال 2002 سهم آمریکا 51% و سهم آلمان 20% بوده است.و یا در مورد کشور نپال حدود 75 تا 80 درصد فرشهای دستباف صادراتیش به 2 کشور آلمان و امریکا می رود بطوری که درسال 2005 حدود 41% فرشهای دستباف صادراتی نپال به کشور آلمان و 33% آن به کشور آمریکا صادر شده است و یا در سال 2004 این ترکیب بصورت: 55% آلمان و 17% آمریکا و4% بلژیک و 5/2 % سوییس و3/3% انگلستان و 7/2 درصد هلند بوده است و در سال 2000 این ترکیب بصورت: 71% آلمان و 4/11% آمریکا و45/4 % بلژیک و84/2% سوییس و13/2% انگلستان و19/1 % هلند بوده است و یا در مورد کشور چین به این صورت است که بین 63 تا 65% فرشهای این کشور به بازار آمریکا صادر می شود و کشورهای انگلستان و آلمان و ژاپن هرکدام بین 8 تا 5 درصد سهم دارند.درمورد کشور ترکیه نیز بدین صورت است که 36% به بازار آمریکا و 20% به بازار آلمان صادر می شود و کشورهای :ایتالیا و انگلستان و اسپانیا نیز هرکدام 4 درصد سهم دارند.
فرش دستباف ایرانی نیز با چنین ترکیبی مواجه است.صادرات فرش دستباف ایران به بیش از یکصد کشور مختلف جهان صورت می گیرد ولی تقریبا نیمی از فرشهای دستباف ایرانی به 2 کشور می رود. در مجموع موارد زیررا می توان از جداول آماری صادرات فرش دستباف ایران استنباط کرد:
صادرات فرش دستباف به بیش از 100 کشور جهان انجام می گیرد
حدود 98 درصد صادرات فرش دستباف ایران به 25 کشور جهان انجام می گیرد
حدود 80 درصد از صادرات فرش دستباف ایران فقط به 10 کشور جهان صادر می گردد
حدود 50 درصد صادرات فرش دستباف ایران فقط به 2 کشور صورت می گیرد(در حال حاضر این 2 کشور:آمریکا و آلمان و در سالهایی که آمریکا حضورنداشت 2 کشور آلمان و ایتالیا بودند)
حدود 15 درصد فرش دستباف ایران به کشورهای اسلامی صادر می شود(در میان کشورهای اسلامی کشورهای:امارات متحده عربی-لبنان- عربستان-کویت-ترکیه –بحرین و فطر به ترتیب میزان بیشتری فرش دستباف ایران را وارد کرده اند)
در زیر آمار صادرات فرش دستباف ایران به کشورهای عمده و درصد سهم آنها طی چند سال گذشته آورده شده است:
سهم دلاری
%
سهم وزنی %
ارزش دلاری
وزن(کیلوگرم)
کشور
سال1375
ردیف
42.6
48.8
273729041
10453017
آلمان
1
12.8
12.1
82304711
2596587
ایتالیا
2
9.2
10.6
58889280
2269148
سوئیس
3
6.3
2.1
40387562
449029
ژاپن
4
5.1
2.1
32700507
444885
امارات متحده عربی
5
4.8
4.3
30669807
925064
کانادا
6
3.2
3.4
20791068
738256
اتریش
7
3.0
3.8
19519438
805100
فرانسه
8
2.4
3.0
15369094
638425
انگلستان
9
1.2
1.0
7967535
219944
لبنان
10
0.9
1.0
5860212
217986
بلژیک
11
0.9
1.3
5681393
270364
اسپانیا
12
0.8
0.6
5440869
128968
دانمارک
13
0.8
0.7
4892251
160295
استرالیا
14
0.7
1.1
4612437
230240
سوئد
15
0.6
0.3
3708744
57104
کویت
16
0.5
0.3
3479852
54293
سنگاپور
17
0.5
0.7
3463088
146847
نروژ
18
0.5
0.1
2994605
29734
ایالات متحده آمریکا
19
0.4
0.3
2393971
65767
یونان
20
0.4
0.5
2370992
105718
برزیل
21
0.3
0.2
1933281
51368
بحرین
22
0.3
0.1
1807069
25881
قطر
23
98.2
98.4
642449578
21421513
کل صادرات یکساله فرش دستبافت
22.8
28.5
106583539
4691388
آلمان
سال1384
1
19.4
22.6
90786602
3729113
ایالات متحده آمریکا
2
8.6
9.1
40269603
1500397
ایتالیا
3
3.5
5.1
16302441
847185
کانادا
4
3.6
3.3
16718123
550707
سوئیس
5
2.6
2.8
12041395
462761
فرانسه
6
1.6
2.7
7569689
449748
افغانستان
7
1.8
2.4
8294736
398868
انگلستان
8
9.0
2.2
41846491
369431
امارات متحده عربی
9
1.9
2.2
8825182
360291
دانمارک
10
6.4
2.1
29675470
338540
ژاپن
11
2.4
1.9
11346886
312122
لبنان
12
1.2
1.8
5401734
304523
سوئد
13
1.2
1.7
5392480
285855
آفریقای جنوبی
14
1.0
1.3
4672257
210233
اتریش
15
1.8
0.9
8430079
149067
کویت
16
0.7
0.9
3444080
148084
استرالیا
17
0.5
0.7
2368421
113937
اسپانیا
18
1.6
0.7
7487391
110515
عربستان سعودی
19
0.4
0.7
1988449
108919
یونان
20
0.1
0.6
633820
103399
عراق
21
1.0
0.6
4859703
95111
قطر
22
0.4
0.6
1785333
90608
نروژ
23
0.4
0.5
1667818
84974
برزیل
24
1.0
0.5
4877237
79097
بحرین
25
0.6
0.4
2834411
60483
سنگاپور
26
0.6
0.3
2873619
52320
ترکیه
27
96.2
97.2
466927039
16467499
کل صادرات فرش دستبافت
23.0
27.5
61631012
2512320
ایالات متحده آمریکا
هشت ماهه
1385
1
16.3
20.8
43778895
1902367
آلمان
2
9.4
10.5
25064817
958047
ایتالیا
3
3.4
4.6
9204740
420060
کانادا
4
3.8
3.6
10254265
327769
سوئیس
5
2.4
3.0
6456449
275814
انگلستان
6
7.4
2.8
19722218
252572
ژاپن
7
2.5
2.7
6614728
243880
فرانسه
8
1.6
2.4
4162362
215156
آفریقای جنوبی
9
8.5
2.1
22807806
196523
امارات متحده عربی
10
1.9
2.0
4989485
181413
دانمارک
11
1.3
1.9
3391456
175963
سوئد
12
1.5
1.6
3915390
143791
استرالیا
13
اصول غبارگیری و شستشوی فرش دستباف
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
اصول غبارگیری و شستشوی فرش دستباف - 2
86/11/23 - کارپتور فصل چهارم : تاثیر مواد شیمیایی بر الیاف طبیعی فرش الف – اثر مواد شیمیایی بر الیاف پشم : اثر اسید بر روی پشم: اسید غلیظ و قوی مانند اسید سولفوریک باعث هیدرولیز و شکستن پیوندهای پیتیدی - -CO-NH در زنجیره های پروتئینی پشم می شود. گستردگی و دامنه هیدرولیز توسط اسید را نمی توان به طور دقیق مشخص نمود. در هر صورت شکستن اتصالات و پیوندهای پیتیدی باعث کوتاه شدن زنجیره ها و کاهش استحکام الیاف می شود . در کل اثر اسید بر روی پشم به عواملی نظیر : غلظت – دما – زمان – نوع اسید بستگی دارد، به عنوان مثال : اسید سولفوریک رقیق (10-5) درصد حتی در دمای بالا اثر چندان زیادی بر روی پشم ندارد به همین دلیل، در عملیات کربونیزاسیون از اسیدسولفوریک رقیق استفاده می شود و یا حتی در رنگرزی پشم با رنگهای اسیدی یکنواخت شونده در دمای جوش تا (4) درصد اسید نیز استفاده می شود. (نکته: کربونیزه کردن، از بین ناخالصیهای سلولزی پشم که بوسیله اسید انجام می شود). اسید رقیق با گروههای انتهایی و جانبی و زنجیره های پیتیدی واکنش داده و گروه های سولفات و سولفامیک ایجاد می کنند. ایجاد این گروهها باعث جذب نشدن رنگ در آن نواحی می شود، بنابراین اگر عمل کربونیزاسیون بصورت نایکنواخت انجام داده شود احتمال رنگرزی نایکنواخت وجود دارد. اسید غلیظ علاوه بر پیوندهای پیتیدی ، پیوندهای دی سولفیدی (اتصالات عرضی بین زنجیره ها) را نیز می شکند . شکسته شدن این پیوندها باعث افزایش حلالیت پشم در قلیا می شود. اثر قلیا بر روی پشم: میزان اثر قلیا بر روی الیاف پشم به غلظت – دما – زمان – نوع قلیا بستگی دارد. به عنوان مثال: قلیای ضعیف مانند کربنات سدیم (na2co3) در دمای محیط برای شستشوی پشم ، همراه با صابون استفاده می شود . البته اگر غلظت کربنات زیاد باشد و مدت زمان واکنش نیز طولانی گردد ، میزان آسیب وارده به پشم زیاد خواهد بود. محلول قلیای قوی خیلی غلیظ (سود سوز آور 40-37درصد) در دمای محیط در مدت زمان کوتاه (5دقیقه) اثر تخریبی شدید بر روی پشم نشان نمی دهد ، بلکه فقط فلسهای پشم را جدا می کند از این روش در حدود (40) سال قبل برای فلس زدایی استفاده می شده است. محلول سود سوز آور 5% در مدت زمان حداکثر 5 دقیقه در دمای جوش الیاف پشم را حل می کند ، زیرا در دمای بالا منافذ الیاف باز می شوند و مواد الیاف شده و راحتتر الیاف را تخریب می کنند.در صورتی که در دمای پایین این تخریب کمتر است.بعد از انجام هر عملیات قلیایی ، خنثی سازی با اسیداسیتیک ضروری است ، چون قلیای باقیمانده در مدت زمان طولانی به مغز الیاف نفوذ کرده و باعث تخریب پشم می شود. بر اثر استفاده از قلیا پشم زبر می شود ، چرا که چربی های آن توسط قلیا هیدرولیز خواهد شد .برای جبران این مورد مواد نرم کننده (کاتیونی) به پشم اضافه می نمایند. اثر مواد احیا کننده بر روی پشم: مواد احیا کننده ابتدا پیوندهای دی سولفیدی (-s-s-) در پشم را می شکنند و بعد ایجاد گروههای متول (-s-h) می نمایند. شکستن پیوندهای دی سولفیدی باعث کاهش مقدار کمی از مقاومت الیاف پشم می شود ، ولی باعث افزایش میزان حلالیت پشم در قلیا می گردد. از هیدروسولفید برای رنگبری و سفیدگری استفاده می نمایند. عمل احیا هم د رph اسیدی و هم در ph قلیایی امکان پذیر است ، در محدوده phبین (6-2) مقدار کمتری از پیوندهای دی سولفیدی احیا می شوند، ولی با افزایش phاین مقدار زیادتر می گردد. بهترین راندمان در (ph=5/5) است ، زیرا در این ph کمترین میزان تخریب بر روی پشم می شود. عمل احیا پیوندهای دی سولفیدی برگشت پذیر است که به مرور زمان توسط اکسیژن هوا پیوندهای دی سولفیدی شکسته شده، دوباره ایجاد می گردد. (عمل اکسیداسیون) R-sh+r-sh-----r-s-s-r+h2o همانطور که عنوان کردیم پیشرفت واکنش احیا بصورت تعادلی است پس اگر لازم باشد حدود60% پیوندهای دی سولفیدی احیا گردد، باید محلول احیا کننده بصورت تازه و در چند مرحله مصرف شود. برخی از مواد احیا کننده برای سفیدگری پشم مورد استفاده واقع می شوند عبارتند از : سدیم تیوسولفاتna2s2o3 سدیم هیدروسولفیتna2s2o4 سدیم متابی سولفیتna2s2o5 سدیم تتراتیونات دی هیدرات na2s2o6 در ساختمان مواد احیا کننده باید هیدروژن وجود داشته باشد به همین خاطر مواد فوق را با آب واکنش میدهند و مصرف می کنند. Na2s2o5+h2o-----2nahso3 سدیم بی سولفیت سیدم متابی سولفیت سدیم هیدروسولفیت و سدیم متابی سولفیت بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند . ولی سدیم هیدروسولفیت قویتر است . از مواد اکسید کننده بر روی پشم: از مواد اکسید کننده نیز برای سفید گری پشم استفاده می شود.این مواد اگر در شرایط ملایم یعنی غلظت و دمای پایین و زمان کوتاه استفاده شوند، اثر تخریبی چندان زیادی بر روی پشم ندارند . ولی اگر شرایط حاد باشد ، یعنی زمان و دما و غلظت بالا باشد عمل اکسیداسیون بر روی پیوندهای دی سولفیدی اتفاق می افتد ، یعنی پیوندهای دی سولفیدی شکسته میشوند. عمل اکسیداسیون برگشت پذیر نیست. (نکته : گروه های سولفونیک(-so3h )ایجاد شده باعث کاهش تمایل جذب رنگهای اسیدی می شود ، زیرا رنگهای اسیدی دارای بار منفی بوده و همچنین بار(-so3) پشم نیز منفی است ، پس همدیگر را دفع کرده و جذب رنگ پایین می آید. از جمله موارد دیگر که برای سفیدگری پشم به کار می رود ، آب اکسیژنه (h2o2) است که در محیط خنثی واکنش آن با پشم کند است و در محیط قلیایی چون آّب اکسیژنه بیشتری جذب پشم می شود شدت واکنش افزایش افزایش می یابد. ترکیبات اکسید کننده دیگر مانند پر استیک اسید (آب اکسیژنه + اسیدداسیتک) که اکسید کننده های قویتری هستند باعث شکستن پیوندهای سولفیدی و تجزیه اسیدهای آمینه تریپتوفن و میتوفن نیز می شود. پراستیک اسید ch3coooh کلر موجود در هیپوکلریک سدیم یا آب ژاول nacl و هیپوکلریک سدیم (ocl)ca از قدرت اکسید کنندگی بالایی برخوردار است به نحوی که علاوه بر شکسته شدن پیوندهای دی سولفیدی ، اسید آمینه های سیستئین ، تیروزین ، هیزتیدین ، تریپتوفن ، فنیل آلاتین نیز تخریب می شوند. کوتیکول یا فلس پشم غنی از اسید آمینه سیستئین و پروزین است و پیروزین است و چون فلس در سطح الیاف قرار دارد ، فلس شدیدا توسط تخریب شده و از پشم جدا می شود. در صورت طولانی بودن زمان واکنش یا بالا بودن دما و غلظت کلر ، کلر بیشتری به مغز الیاف نفوذ کرده و پشم صدمه دیده و استحکام آن کاهش می یابد. (نکته : میزان فعالیت کلر شدیدا به phمحلول بستگی دارد به طوری که در ph اسیدی یا خنثی تمام پیوندهای دی سولفیدی توسط کلر اکسید می شود ، زیرا در این ph کلر سریعا آزاد می شود ولی در (25-10) درصد پیوندهای دی سولفیدی شکسته می شود . در phشدیدا قلیایی خود قلیا نیز خود عامل تخریب کننده است برای جلوگیری از تخریب بیشتر الیاف مناسبترین ph در حدود 10 می باشد.) با توجه به کلر اکسید کننده قوی و مخرب پشم است، میتوان تحت شرایط کنترل شده برای فلس زدایی (براق کردن) پشم از آن استفاده نمود. روشهای ممکن عبارتند از: 1 – استفاده از اسید فرمیک hchooh Ph اسید فرمیک در حدود 4 است و یک اسید احیا کننده نیز هست . این خاصیت اسید فرمیک باعث کند شدن سرعت اکسید اسیون کلر می شود و از مخرب کننده کلر جلوگیری میکنند. 2 – استفاده از محلول نمک اشباع شده همراه با کلر محلول اشباع شده نمک از تورم الیاف جلوگیری می کند . پس کلر به مقدار کم به داخل لیف نفوذ می کند و بیشتر در سطح پشم فلسها را جدا می کند . -اثر نوری روی پشم: نور باعث ایجاد تغییرات شیمیایی و فیزیکی در الیاف پشم می شود .اثر شیمیایی نور بیشتر به امواج ماوراء بنفش (UV) مربوط می شود که باعث خرد شدن فلسها . خود الیاف می شود. نور خورشید پیوندهای دی سولفیدی را شکسته و گروههای تیول ایجاد می کنند که این گروهها در رنگرزی الیاف اثر نا مطلوب می گذارند .نور زیاد و طولانی باعث جدا شدن گوگرد و اکسید شدن آن میگردد و بعد در اثر رسیدن رطوبت ، اسید سولفورو HSO3 و اسید سولفوریک H2CO4 تولید می شود که بر روی پشم اثر تخریبی دارد. ( نکته : پشم تنه الیافی است که گوگرد دارد . ) اثر گرما روی پشم: الیاف پشم در اثر گرما کوتاه می شوند ، زیرا کراتین B به کراتین Xتبدیل می شود. دمای خشک زیر 150C در زمان کمتر از نیم ساعت اثر چندان زیادی روی پشم ندارد ، اما با افزایش دما و زمان شکسته شدن پیوندهای دی سولفیدی را شاهدیم. گرما در شرایط مرطوب حتی در 100C باعث شکسته شدن پیوندهای دی سولیدی می شود. (نکته: الیاف مرطوب باید در دمای زیر 4 درجه خشک شوند.) اثر حلالهای آلی بر روی پشم: اثر چندان زیادی روی پشم ندارند به همین دلیل البسه های پشمی ترجیحا با حلالهای آلی خشک شوئی می شوند. ضریب این حلالها برآبر در این است که باعث کوتاه شدن و آب رفتگی پشم نمی شود و به علت غیر قطبی بودن ، قدرت تمیز کنندگی بالایی دارند. ساختمان شیمیایی الیاف پشم: الیاف پشم از ماکرومولکولهای طبیعی ((پلی پیتیدها)) تشکیل شده اند که خود پلی پیتیدها از اتصال 21 نوع اسد آمینه مختلف تشکیل می شود . (جدول صفحه 10و 11) پیوندها و نیروهای بین مولکولی در پشم: 1 پیوندهای سولفیدی ، یک پیوند کووالانس ما بین دو اسید آمینه سیستئین است که نتیجه آن نیز ایجاد آمینه سیستئین است و بر عکس این حالت نیز یعنی شکستن پیوند کووالانس بین گوگرد و گوگرد تولید اسید آمینه سیستئین می نماید. 2- پیوندهای یونی یا نمکی : هر گاه یک عامل اسیدی آزاد از گروه جانبی یک زنجیره در مقابل یک قلیایی آزاد از گروه جانبی زنجیره پیتیدی دیگر قرار گیرد ، در اثر نیروی الکترواستاتیکی بین آنها پیوند یونی حاصل می شود . به عنوان مثال: میتوان از اسید آمینه اسید اسپارتیک یا اسید گلوتامیک در یک در یک زنجیره به عنوان عامل اسیدی آزاد و از اسید آمینه گلوتامین و آسپارجین یا آرج نین از زنجیره دیگر به عنوان یک عامل قلیایی آزاد نام برد که باعث ایجاد پیوند یونی می شود. پیوند یونی در فاصله (8-4) = PH پایدار می باشد ، که به آن نقطه ایزوالکتریک پشم نیز گفته می شود که تمام گروه های اسیدی و قلیایی بصورت یونیزه می باشند. 3- پیوند هیدروژنی: این پیوند اغلب ما بین اتمهای هیدروژن گروه های و اتمهای اکسیژن گروههای کربونیل در زنجیره های پیتیدی تشکیل می شود. این پیوند می تواند ما بین گروه های دیگر از جمله گروه های هیدروکسیل مانند اسید آمینه تیتروزین با گروههای کربونیل در زنجیره پیتیدی بر قرار شود. پیوند هیدروژنی به موازات محور اصلی زنجیره های پیتیدی تشکیل می شود . پیوندهای ضعیفی هستند ولی تعداد زیاد آنها در پایداری پشم موثر است. پیوند هیدروژنی در آب از بین می رود زیرا زمانی که آب بین دو مولکول پشم وارد شود بخاطر کم شدن فاصله بین مولکول پشم و آب ، پیوند هیدروژنی جدید بر قرار می شود. (پشم در آب راحت ترکشیده میشود.) 4- نیروی واندروالس: این نیرو عبارت از تمام نیروهای جذب کننده ما بین مولکولها (غیر از پیوندهای نمکی و هیدروژنی) می باشد که به آن پیوند روغنی (هیدروفوبیک HJDROPHOBOC) نیز می گویند . پیوندهای دی سولفیدی،هیدروژنی،یونی،و نیروی واندروالس داخل یک زنجیره نیز می توانند به وجود بیایند چون در پشم در حالت طبیعی زنجیره ها بصورت آلفا (فندی شکل) می باشد و در اثر کشش ، زنجیره کشیده و صاف شده و به فرم بتا تبدیل می شود ، که در این حالت پیوندهای فوق از بین می روند در اثر گرما پشم جمع شده و حالت زنجیرهها به تبدیل می گردد. ب- اثر موا شیمیایی بر روی پنبه: 1- اثر اسید: پنبه برعکس پشم در برابر اسید شدیدا آسیب پذیر است.فاکتورهایی مانند : دما،زمان و غلظت اسید عوامل تعیین کننده در شدت و میزان تخریب است. اسید سولفوریک 75% درصد در دمای محیط حداکثر ظرف مدت یک ساعت پنبه را در خود حل می کند. بدین ترتیب که در شرایط ملایم اسید غلیظ پیوند هیدروکسیلی بین حلقه های گلوکز را می شکند و زنجیره سلولزی به واحد های گلوکزی محلول در آب تبدیل می شود. در صورت افزایش دما با افزایش غلظت اسید شدت واکنش بالا بوده و باعث سیاه شدن پنبه می شود که در اصطلاح به آن سوختن پنبه می گویند. اسیدهای ضعیف رقیق نیز در مدت زمان طولانی باعث شکستن زنجیره های سلولزی و تخریب پنبه می شوند. اسیدهای ضعیف مانند اسید اسیتیک اثر تخریبی چندان زیادی روی پنبه ندارند ولی اسید نسبتا قوی مانند اسید فرمیک در مدت زمان طولانی باعث تخریب پنبه می شود. 2- اثر قلیا: پنبه بر عکس پشم در برابر قلیا مقاومت بالایی دارد . به همین دلیل برای شستشو و سفید گری پنبه خام بصورت نخ یا پارچه از قلیای قوی مانند سود سوزآور استفاده می شود. در دمای جوش در مدت نیم الی یک ساعت سودسوزآور واکس و چربی پنبه را جدا می کند . در حالیکه در این شرایط حاد اثر چندان نامطلوبی روی پنبه باقی نمی گذارد و یا حتی از سود و سوزآور 18 درصد در دمای محیط برای مرسریزه کردن پنبه استفاده می شود . 3- اثر حرارت : مقاومت پنبه در باربر حرارت بالا بوده به نحوی که در دمای 120 درجه سانتیگراد پس از گذشت چند ساعت پنبه کمی زرد می شود و در دمای 15 درجه سانتیگراد در اثر اکسیداسیون توسط هوا پیوندهای گلوکزی شکسته و الیاف پنبه شروع به تجزیه شدن می کند . در دمای 240 درجه سانتیگراد پنبه شدیداً آسیب دیده و از بین می رود . 4- اثر نور خورشید : اشعه ماوراء بنفش (uv)به خاطر پرانرژی بودن مانند حرارت ، باعث تجزیه شدن و زرد شدن پنبه و همچنین کاهش استحکام الیاف می شود . هوای مرطوب عمل تخریب و تجزیه شدن پنبه را تشدید می کند . 5- اثر حلالهای آلی : این حلالها روی پنبه اثر چندان زیادی ندارند . حلال پنبه دی سولفیدکربن CS2 است . 6- اثر مواد اکسید کننده : مواد اکسید کننده ، باعث تجزیه مولکولی می شود در نتیجه طول زنجیره کوتاه شده و استحکام پنبه کاهش می یابد . از مواد اکسید کننده مختلف مانند آب اکسیژنه در شرایط قلیایی در زمان حدود یک ساعت برای سفیدگری پنبه استفاده می شود که اثر چندان نامطلوبی روی پنبه ندارد . البته از آب ژاول Naocl نیز برای سفیدگری پنبه استفاده می شود که به خاطر وجود کلر نسبت به آب اکسیژنه مخرب تر است . کلر باقیمانده بر روی پنبه باعث زرد شدن پنبه می شود ، چون رنگ کلر زرد رنگ است . کلر باقیمانده در دراز مدت تولید اسید کلریدریک HCL می نماید که باعث تجزیه پنبه می شود . ج- اثر مواد شیمیایی بر روی ابریشم : 1- اثر اسید و قلیا: ابریشم از نظر ساختمان شیمیایی شباهت زیادی با پشم دارد ، با این تفاوت که در ابریشم اسید آمینه های سیستئین و تریپتوفن و متایونین وجد ندارد ، به همین دلیل ابریشم نسبت به پشم در برابر مواد شمیایی آسیب پذیر است . اسید و قلیا هر دو باعث هیدرولیز (تجزیه ) ابریشم می شوند ، البته اثر قلیا شدیدتر است به نحوی که قلیا با غلظت 5% در دمای جوش حداکثر در مدت زمان 5 دقیقه ابریشم را حل می کند . ابریشم نسبت به پشم در مقابل اسید حساس تر است ، که یکی از دلایل آن عدم وجود اسید آمینه سیستئین می باشد . کمترین میزان تخریب بر روی ابریشم در PH بین (8-4) اتفاق می افتد . اسید معدنی قوی بشدت ابریشم را تخریب می کند ، البته اسیدهای رقیق نیز در دمای بالا و زمان طولانی باعث تجزیه شدن ابریشم می گردند . به همین دلیل در رنگرزی ابریشم با رنگهای اسیدی دمای رنگرزی حداکثر (95-90) درجه و مدت زمان رنگرزی کمتر از یک ساعت پیشنهاد می شود تا در اثر اسید موجود در محلول رنگرزی ابریشم صدمه نبیند . 2- اثر مواد اکسید کننده : مواد اکسید کننده مانند آب اکسیژنه ، آب ژاول و پراستیک ها باعث شکسته شدن پیوندهای پتپیدی (زنجیره پروتئینی )