مدیریت بانک اطلاعاتی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 56

خدای بزرگ را سپاسگزارم که مرا در تکمیل این پروژه عنایت فرموده و بر خود لازم می دانم از پدر و مادر عزظیزم که همیشه حامی و مشوق من بوده اند تشکر نموده و همچنین از استاد محترم جناب آقای مهندس علی ثاقب که در انجام این پروژه مرا راهنمایی و مساعدت نمودند و نیز از جناب آقای مهندس کمترین، سپرست اداره آموزشی دانشگاه که همواره پشتیبان دانشجویام بوده اند کمال قدردانی را دارم.

فریبا ترکاشوند

تابســتان 85

مقدمه :

تا چندین سال قبل فقط کسانی که به سیستم های بزرگ و گران قیمت دسترسی داشتند، می توانستند از برنامه های مدیریت بانک اطلاعاتی استفاده کنند ولی با پا به عرصه گذاشتن کامپیوتر های شخصی در نوع ، اندازه و سرعت های مختلف ، برنامه های متعددی هم ، همراه اینان وارد میدان شدند که هر کدام دارای خصوصیات منحصر به فرد خود بودند. در این میان dBASE می توانست جلوگیری از بسیاری از مشکلات مدیران و مسئولان این صنایع و نرم افزارهای مناسب برای برنامه نویسان و تحلیل گران سیستم باشد.

در سال 1978 ، « واین راتلیف» برنامه Vulcan را نوشت و از سال 1979 تا سال 1980 انحصار فروش آن را خود شخصاً به عهده داشت تا اینکه در اوخر سال 1980 قراردادی با شرکت آشتون . تیت تکنولوژی (d Base) و حق تألیف آن را خرید و بعد از آن وی به عنوان مدیر بخش تکنولوژی جدید در آتشون –تیت مشغول به کار شد.

BASEIII d از توسعه d BASEII که برای فصل های اولیه ریز کامپیوتر ها طراحی گردیده بود و از ظرفیت حافظه و قدرت پردازش محدودی برخوردار بود، پدید آمد ، ولی کاملاً یک برنامه کامپیوتری متفاوت برای بهره گیری از ریزکامپیوترهای جدید معرض شد. ظرفیت ذخیره سازی داده ها و سرعت محافظت آن افزایش فراوان یافته است و بدون کاهش در قابلیت های برنامه نویسی II ، استفاده از III بسیار ساده گشته است. به این ترتیب با توسعه صنایع ، سازمانهای مختلفی برای تأمین نیازمندی های روزافزون اجتماع پا به عرصه وجود نهادند که با توجه به کمبود نیروی انسانی و منابع مادی استفاده از کامپیوتر بیش از هر زمان دیگر مورد توجه قرار گرفت و از آن جمله نرم افزارهای مختلف با کاربردهای متنوع که توانسته اند تا حدودی در پیشبرد اهداف سازمانها نقش داشته باشند. ولی آنچه مسلم است ای« است که سیستم های کامپیوتری بی نقص بوده و همواره در حال رشد می باشد اما به طور یقین کمک شایانةی به جوامع نموده اند.

بانک اطلاعاتی چیست ؟

آیا تا به حال با واژه DBMS آشنا بوده اید ؟ روش سیستم های تیک برای مدیریت بر بانکهای اطلاعاتی و مجموعه های بزرگ از داده های آماری در سیستم های کامپیوتری ، شاید تعریفی مناسب برای این واژه باشد.

یک بانک اطلاعاتی به مجموعه اطلاعات در دسترس گفته می شود که بر حسب نیاز و اولیوت های خاصی که مدیریت بر آنها در نظر می گیرد ، مرتب شده اند.

برای دسترسی به تک تک مقادیر اطلاعاتی احتیاج به یک روند و یا سیستم جایگزینی مشخصی از اطلاعات در واحد های حافظه را خواهیم داشت.

داده های بانک اطلاعاتی به عنوان داده های پایدار و با ثبات منظور می شوند . منظور از پایداری این سات که نوع داده های بانک اطلاعات با داده های ناپایداری مثل داده های ورودی ، داده های خروجی ، دستورات کنترلی، صفها ، بلوکهای کنترلی نرم افزار، نتایج میانی و به طور کلی مقام داده های از ماهیت آنها حالت گذرا دارد ، متفاوت است. به عبارت دیگر به این دلیل می گوییم داده های بانک اطلاعاتی پایدار است: وقتی داده ها توسط سیستم مدیریت بانک اطلاعاتی برای ورود به بانک اطلاعاتی پذیرفته شد فقط در صورتی می تواند حذف شود که درخواستی به سیستم مدیریت بانک اطلاعاتی ارسال شود و با اثرات جانبی ناشی از اجرای برنامه حذف نخواهد شد . با توجه به این پایداری ، تصرف دقیقتری از بانک اطلاعاتی ارائه می کنیم :

1- شرکت تولیدی 2- بانک 3-بیمارستان

4- دانشکده 5- اداره دولتی 6-

تحقیق درباره دیوار بزرگ گرگان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 47

دیوار بزرگ گرگان

موقعیت جغرافیائی:

دیوار بزرگ گرگان در سراسر شمال استان گلستان با نام های سد اسکندر، سد پیروز، سد انوشیروان، قزل آلان و مارسرخ، امتداد دارد که از شرق دریای خزر شروع شده و پس از عبور از ضلع شمالی گرگانرود و دشت های وسیع شهرستان های ترکمن، آق قلا، گنبد کاووس، کلاله، به کوه های پیشکمر ختم می شود سپس با وقفه ای در حدود 3 کیلومتر از بالای خط الرأس ارتفاعات عرب داغ به سمت دامنه های شیب دار دره خوجه طوق منتهی به گرگان رود ادامه یافته و پس از عبور از کوه نقدعلی و حرکت به سمت شرق از ضلع جنوبی گرگان رود و در امتداد آن و عبور از روستاهای چترکروک، یساقلیق، عزیزآباد پائین و چرخش به سمت جنوب و ضلع غرب گرگان رود و روستای قره یسر و صخره های گرگر به سمت روستای گرگاندوز پیش رفته و با گردش به سمت شرق، از ضلع شمالی روستای گرگاندوز به طرف روستای زاو پائین و چرخش 90 درجه ای به سمت جنوب و از ضلع غرب زاو پائین و دره ای به همین نام، عبور کرده و در پای صخره های بیلی کوه در محدوده پارک ملی گلستان ختم می شود.

پیشینه تاریخی:

به استناد مدارک مکتوب تاریخی، عده ای ساخت دیوار گرگان را به هخامنشیان و برخی نیز به اسکندر مقدونی (330 پیش از میلاد) نسبت می دهند، اما آنچه مسلم است این که، دیوار در زمان لشکر کشی اسکندر مقدونی به ایران، هنوز ساخته نشده بود. تعدادی از مورخان معتقدند که دیوار گرگان، به عنوان طولانی ترین مانع باستانی، هم زمان با دیوار بزرگ چین و به تبعیت از آن در برابر یورش بیابانگردان واحه های آسیای مرکزی احداث شده است، اما شواهد تاریخی نشان   می دهد که دیوار چین در زمان امپراتوری «شی هوانگ تی» (246- 204 پ.م) ساخته شده است که از لحاظ زمانی و دوره ی تاریخی با حضور اشکانیان در ایران مطابقت دارد. از طرفی دیگر، برخی مورخان، دیوار را مربوط به دوره ساسانی و یزدگرد، پسر بهرام گور ساسانی (459- 438 میلادی) را بنیان گذار ساخت دیوار و شاه پیروز ساسانی (484- 459 میلادی) را ادامه دهنده ی راه او       می دانند. بعضی نیز خسرو انوشیروان ساسانی (579- 531 میلادی) را به عنوان بانی و تمام کننده ساخت یا دوباره سازی دیوار معرفی می کنند. تعدادی نیز تاریخ ساخت دیوار را به اواخر دوره ساسانی نسبت داده اند که با تاریخ پیشنهادی زمان ساخت دیوار چین، 750 سال فاصله زمانی دارد و درک این موضوع غیر قابل تصور است که دیوار گرگان، هم زمان با ساخت دیوار چین بنا شده باشد. دیوار بزرگ فعلی چین، برخلاف باور عامه، مربوط به قرن سوم پیش از میلاد نیست، بلکه در اوایل قرون وسطی بازسازی و با مصالح مقاوم تر احیا شد، درحالی که دیوار قدیمی چین با مصالح خاک و سنگ و چوب درخت گز، با ساختاری بسیار ساده و کم دوام احداث شده بود که به جهت اهمیت موضوع، مجدداً بازسازی گردید. همچنین دیوار گرگان از دو همتای مشهور بریتانیایی خود؛ دیوار «هاردین» و دیوار «آنتونی» طویل تر می باشد و تنها دیوار «لیمز» در آلمان، از دیوار گرگان طویل تر و فاقد موانع عبور ناپذیر است، در صورتی که دیوار گرگان به حد کافی عریض بوده و دارای گذرگاه و موانع مستحکم تری نسبت به سایر دیوارهای مشابه و مانع عظیم خطی برای یک ارتش قدرتمند و بزرگ است.

پیشینه پژوهشی:

بررسی های اولیه باستان شناسی دیوار بزرگ گرگان؛ توسط «ژاک دمورگان» در سال 1275 خورشیدی با ترسیم بخشی از مسیر دیوار بر روی نقشه شروع شد که بیشتر شامل نواحی کرانه های شرقی دریای خزر بوده است. «آرنه» کاوشگر شاه تپه در بررسی های میدانی بر اساس نقشه «دمورگان» مسیر دیوار را تا گنبد کاووس شناسایی و معرفی نموده تا اینکه «اریک اشمیت» با پرواز بر فراز دشت گرگان جالب ترین عکس های هوائی از دیوار و قلعه های دشت گرگان تهیه کرد و توانست 175 کیلومتر از مسیر دیوار گرگان از کوههای پیشکمر تا دریای خزر را شناسایی کند. «محمدیوسف کیانی» در دهه 1350 ه.ش با پرواز مجدد بر روی دشت گرگان و نواحی مجاور موفق گردید عکس های هوائی زیبائی از دیوار و قلعه های وابسته به دیوار و سایر محوطه های مجاور دیوار، تهیه کند. گمانه زنی و کاوش دیوار و یکی از قلعه های وابسته اولین اقدام جدی در راه شناخت آثار و بقایای معماری دیوار گرگان و ارائه نقشه مسیر دیوار بر اساس عکس های هوائی و معرفی دیوار از بارزترین فعالیت های پژوهشی هیأت باستان شناسی گرگان و دشت به سرپرستی آقای دکتر محمدیوسف کیانی محسوب می شود.

بعد از 20 سال وقفه در مطالعات باستان شناسی دشت گرگان، در سال 1378 ه.ش    «جبرئیل نوکنده» با انجام بررسی پیمایشی بر روی بخشی از مسیر دیوار گرگان در محدوده شهرستان گنبد کاووس، گام نوینی در جمع آوری اسناد و مدارک تاریخی و مستند سازی دیوار گرگان برداشته است که تاکنون ادامه یافته و با انجام هفتمین فصل

کلم و آفت سفیده بزرگ کلم

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

موضوع :

کلم و آفت سفیده بزرگ کلم

کلم‌پیچ

گیاه‌شناسى

کلم‌پیچ گیاهى است دو ساله از خانواده Brassicacea که نام عملى آن .Brassica Oleracea Var . Capitata L مى‌باشد.

شرایط اقلیمى و خاکى

کلم‌پیچ طالب آب و هواى معتدل است. دماى بهینه براى رشد رویشى بین ۱۵ تا ۲۰ و حداقل آن براى رشد رویشى حدود ۱ درجه سانتى‌گراد است. به‌طور کلى دماى کمتر از ۱۰ و بالاى ۲۵ درجه سانتى‌گراد شرایط اقلیمى مطلوبى را براى تولید این گیاه فراهم نمى‌کند. کلم‌پیچ در شرایط آب و هواى خنک و رطوبت زیاد به‌خوبى رشد کرده و در مقابل یخبندان نیز به‌خوبى مقاومت مى‌کند.

بسته به نوع و روش مقاوم کردن نشاءها در خزانه و زمانى که نشاءهاى جوان بعد از انتقال از خزانه در دماى منهاى ۳ تامنهاى ۱۰ درجه سانتى‌گراد قرار گیرند، خسارت یخبندان به‌وجود مى‌آید.

مقاوم کردن تدریجى نشاءها در مدت بیش از چند هفته به هواى بیرون باعث مى‌شود که گیاهان جوان حتى یخبندان‌هاى تا منهاى ۲۰ درجه را تحمل کنند. کلم‌پیچ در مناطق معتدل به‌عنوان گیاه بهاره یا پائیزه و در مناطق گرمسیر به‌عنوان گیاه زمستانه کشت مى‌شود.

کلم‌پیچ نسبت به طول روز حساس نیست (روز خنثی). مرحله زایشى کلم‌پیچ در مناطق معتدل تنها با تأثیر سرما (بهار) درسال دوم انجام مى‌گیرد. طولانى شدن دوره نونهالى نیز تغییر فاز رویشى به زایشى را به‌دنبال دارد. بعد از بهار ساقه گل‌دهنده به طول ۵/۱ تا ۲ متر ظاهر مى‌شود. گل‌ها زرد براق و داراى ۴ کاسبرگ و ۶ پرچم دارند. کلم‌پیچ درسال اول تشکیل پیچ و در سال دوم میوه و بذر مى‌دهد. برگ‌هاى خارجى تحت شرایط دماى بالا کاهش مى‌یابد. گرده‌افشانى خودگشن ولى دگرگشنى نیز گزارش شده است. تحت شرایط دماى بالا کلم‌پیچ چندین سال در مرحله رویشى باقى خواهد ماند. دماى بالا پس ازبهار مى‌تواند گل‌دهى را به‌تأخیر بیاندازد وى آن را متوقف کند.

انواع زودرس کلم‌پیچ سفید حدود ۳ تا ۴ هفته پس از بذرپاشى یعنى نشاءهائى با ۳ تا ۵ برگ در مقابل بروز سرما مقاوم هستند. این دوره که اصطلاحاً به دوره نونهالى معروف است ابتدا پس از کاشت نشاء در زمین اصلى به‌ پایان مى‌رسد. دوره نونهالى در انواع کلم‌پیچ دیررسى ابتدا ۱۰ تا ۱۲ هفته پس از بذرپاشى یعنى زمانى که در گیاهان حدود ۲۰ برگ تشکیل شده است. خاتمه مى‌یابد. سرماى مؤثر بهار بین ۴ تا ۷ درحه و به مدت ۳ تا ۶ هفته است. مدت زمان لازم براى بهار تحت شرایط دماى صفر تا ۸ درجه سانتى‌گراد بیش از ۱۵ هفته است.

سرماى زودرس پس از کاشت نشاءها در زمین اصلى باعث مى‌شود تا قبل از تشکیل پیچ در گیاه، ساقه گل‌دهنده ظاهر گردد. گل‌دادن قبل از موعد کلم‌پیچ مى‌تواند با افزایش دما (بالاى ۱۴ درجه سانتى‌گراد) در آخرین هفته پرورش در خزانه تا حدودى کاهش یابد. بهتر است که دماى خزانه را پس از جوانه‌زنى تا تشکیل سه برگ اولیه (دوره جوانی) پائین نگه‌داشت.

رطوبت هواى زیاد نیز در عملکرد محصول تأثیر زیادى دارد. زمین‌هاى عمیق و سنگین با سطح آب زیرزمینى حدود یک متر، شرایط مناسبى را براى تولید کلم‌ها فراهم مى‌کنند. از این نظر شمال ایران براى کشت انواع کلم‌ها مناسب است. انواع کلم‌ها در خاک‌هاى مختلف به خوبى رشد مى‌کنند. مثلاً کلم‌هاى زودرس اغلب در خاک‌هاى سبک و در مناطق نسبتاً گرم نتیجه خوبى مى‌دهند. کاشت انواع پائیزه و یا زمستانه (میان‌رس و دیررس) در مناطق شمالى ایران که داراى بارش زیاد و خاک‌هاى نسبتاً سختى‌ هستند به‌خوبى امکان‌پذیر است. به‌طور کلى مناطقى که داراى آب وهواى خنک و معتدل و نیز داراى رطوبت و بارش کافى باشند، مانند سواحل دریاى خزر، مناسب‌ترین منطقه براى کاشت انواع کلم‌ها هستند. انواع کلم‌پیچ در PH بین ۵/۵ تا ۸/۶ نتیجه خوبى مى‌دهد. با تحقیقاتى که در دانشکده علوم کشاورزى دانشگاه گیلان انجام گرفته است. با افزودن حدود ۵۰۰ کیلوگرم آهک حداکثر افزایش عملکرد محصول در سال ۱۳۷۴ به‌دست آمده است.

کاشت

بذر کلم را معمولاً در خزانه افشانده و نهال جوان را بعداً در زمین اصلى منتقل مى‌کنند.

اصناف

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

اتحادیه های صنفی زیرمجموعه ای ازنهادهای مدنی ومردمی بزرگ وموثردراقتصاد کشورمحسوب می شوند که براساس قانون نظام صنفی وظایف مشخص ومعینی راعهده دارمی باشند تابتوانند بااتکای به آن ضمن ایفای نقش ووظیفه خودازحقوق تمامی اصناف ومصرف کنندگان نیزدفاع نمایند درهمین راستا وبه منظور آشنایی بیشتر با تاریخچه وعملکرداتحادیه صنف کتاب ، نوشت افزار،رایانه وماشینهای اداری به معرفی این مجموعه پرداخته خواهد شد .

آغاز تشکیل اصناف بنابرنظربعضی ازمحققین پس ازظهور اسلام وپس ازظهور قرامطه وبنا برنظربرخی دیگر ادوارپیش ازاسلام است . دررسائل اخوان الصفا وقدیمی ترین مواضع اصناف وطبقات آنها اشارت رفته است افراد آن صنف به اقتضای رسم جوانمردی درغم وشادی همدیگرشریک بوده اند . به عنوان مثال اعضاءهرصنف درمراسم عروسی یا عزابه یاری یکدیگر می شتافتند وهمکاری وهمدردی داشته اند ولیکن هرصنفی نسبت به صنف دیگراغلب نوعی رقابت وهم چشمی داشته است .

چنانچه براساس نقل ابن بطوطه وقتی سلطان ابواسحاق پادشاه شیرازمی خواست درآن ولایت قصری نظیری قصرکسری بسازدبرای کندن پی آن بین اصناف مختلف شیرازرقابتی بارزوشدید وجود داشت . درعهد صفویه وقاجاریه نیزهریک ازاصناف رئیسی داشت که اورا کدخدا یا باشی می نامیدند کدخدا غالباً‌ انتخابی وگاه موروثی بود اوبه کمک ریش سفیدان صنف به دریافت مالیات ورفع اختلافات جزیی وعادی بین اعضاء‌اهتمام می ورزید عضویت درهرصنف غالباً‌ درگروگذراندن دوره شاگردی ونیل به مرحله استادی درحرفه وپیشه خاص آن صنف بودودربعضی مواردبا گذراندن امتحان وپس ازموفقیت ودادن ولیمه انجام می شد . وجود اصناف درطول تاریخ منحصربه ایران نبوده ودرتمامی نقاط دنیا وجودداشته وحتی دربرخی ازکشورها درایجاد یا سقوط حکومتها نیزنقش قابل توجهی داشتند .

مجموعه اموراصناف درسالهای قبل ازانقلاب یعنی تا سال 1350 درشهرداریها متمرکزبوده وصدورپروانه کسب نیزتوسط شهرداریها انجام شده است . درسال 1350اولین قانون نظام نظام صنفی تصویب وبه موجب آن اتاق اصناف تاسیس گردیده ومتولی اموراصناف وصدور مجوزکسب برای واحدهای صنفی شد . اتحادیه های صنفی که قبلاً‌ به طور خودجوش برای انجام هماهنگی بین کاراعضای هرصنف به وجود آمده بودند بیشترامورمربوط به تهیه کالا ،قیمت گذاری ها وموارد تشکیلاتی واداری را سامان می دادند . اززمان تشکیل اتاق اصناف پروانه های کسب شهرداریها تبدیل به پروانه کسب صادرازاین اتاق با نظارت اتحادیه صنفی شده وپرونده واحدهای صنفی نیزدراتحادیه تشکیل می گردید درحقیقت اتحادیه ها عملاً‌ همکاری خود را باعنوان زیرمجموعه اتاق اصناف بااین سازمان جدید التاسیس شروع کردند . سال 1357باپیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی اتاق اصناف منحل ودرابتداکمیته امورصنفی برای ساماندهی واداره اموراتحادیه ها واصناف تشکیل گردید سپس درسال 1361 شورای اصناف تاسیس وکلیه امورهماهنگی وساماندهی مربوط به کمیته امورصنفی واتحادیه ها به این شورای جدید التاسیس منتقل گردید .

شورای اصناف متولی اموراصناف درراس اتحادیه های صنفی قرارگرفت دراین زمان کارصدور پروانه به وسیله اتحادیه ها وشورای اصناف توامان انجام می گردید . سال 1368 بااصلاح قانون نظام صنفی درمجلس شورای اسلامی مجامع امورصنفی تاسیس واموراصناف ازشورای اصناف تحویل این مجامع گردید قانون نظام صنفی مصوب 1350 توسط شورای انقلاب درسال 1359 اصلاح ودرسال 1368 بااصلاح مجددآن درمجلس شورای اسلامی ،مجامع امورصنفی با تفکیک صنوف تحت عنوان مجمع توزیعی – خدماتی وتولیدی – خدمات فنی تاسیس گردیده وشروع به کارنمودند . علیرغم اینکه قانون ن . ص در سال 69 و 71 با اصلاحاتی درمجلس روبروشد هیچ گاه نتوانست خواسته های اصناف را به طور کامل برآورده نماید.لذاباپیگیری‌مجامع‌امورصنفی خصوصاً‌ با تدوین پیش نویس قانون نظام صنفی وارسال آن به وزارت بازرگانی تغییرقانون یادشده مورد درخواست ازسوی مجامع امورصنفی قرارگرفت درسالهای 77 – 78 پیش نویسهای قانون نظام صنفی به نظرخواهی مجامع صنفی سراسرکشورگذارده شد وسالهای 79-80 نیزدرکمیسیون لوایح هیئت دولت مورد بررسی وکارشناسی قرارگرفت وبالاخره درابتدای سال 81 طرح قانون نظام صنفی توسط نمایندگان مجلس ومتعاقب آن لایحه نظام صنفی توسط دولت به مجلس شورای اسلامی ارسال گردید .

ازخرداد 1381 این لایحه درکمیسیون اقتصاد مجلس شورای اسلامی مورد رسیدگی وکارشناسی قرارگرفت درطول 21 ماه نمایندگان اصناف ودولت به همراه نمایندگان مردم درمجلس شورای اسلامی این قانون را مورد بحث وبررسی قرار دادند وبا تغییرات عمده درمفاد آن نهایتاً‌ درتاریخ 24/12/82 به تصویب مجلس شورای اسلامی ومتعاقب آن درمورخه 28/12/82 به تایید شورای نگهبان رسید این قانون درابتدای سال 83 به دولت ابلاغ وازاردیبهشت 83 لازم الاجرا شد . لذا هم اکنون کمیسیون نظارت ،مجامع واتحادیه ها براساس قانون جدید انجام وظیفه می کنند .

زیرمجموعه ها

کمیسیون های پنج گانه به ترتیب :

1-کمیسیون رسیدگی به شکایات 2-کمیسیون حل اختلاف 3-کمیسیون بازرسی واحدهای صنفی 4-کمیسیون فنی 5-کمیسیون آموزش

بخش مالی

درآمدها وهزینه ها که منابع آن دریافت حق عضویت سالیانه وحق پذیرش واحدهای صنفی جدید طبق قانون نظام صنفی می باشد .

امکانات

این اتحادیه مجهز به اتوماسیون اداری بوده وباپرسنل متخصص خدمات صنفی دررابطه باهمکاران وارباب رجوع راانجام می دهند .

مروری بر عملکرد طرح خاورمیانه بزرگ

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 60

مروری بر عملکرد طرح خاورمیانه بزرگ

درآمدطرح خاورمیانه بزرگ واکنش های بسیار متفاوتی را برانگیخته است. کشورهای اروپایی نسبت به عملی بودن و موفقیت طرح خاورمیانه بزرگ به دیده شک می نگرند و نگرانند که سیاست جدید آمریکا موجب تشدید بی ثباتی و فروپاشی دولت های منطقه گردد. از سوی دیگر، اروپا نگران است که نومحافظه کاران آمریکا با استفاده از این طرح ابتکار عمل در منطقه خاورمیانه را از دست اروپائیان برباید. دولتهای منطقه که غالبا از پشتیبانی مردم برخوردار نمیباشند و از هر تغییر جدی هراسانند این سیاست را دخالت در امور داخلی خود میدانند. بسیاری از نیروهای سیاسی منطقه طرح خاورمیانه بزرگ را یک طرح امپریالیستی با چهره دموکراتیک میدانند که هدف آن گسترش هژمونی آمریکا بر منطقه و دستیابی به ثروت نفت آن میباشد. بسیاری دیگر آنرا راه نجات خاورمیانه از بنیادگرایی وحکومتهای استبدادی میدانند. عده ای برای طرح خاورمیانه بزرگ اساسا ارزش استراتژیک قائل نیستنتد و آنرا یک حرکت تاکتیکی از سوی آمریکا برای منحرف ساختن افکار عمومی جهان نسبت به حمله به عراق میدانند. برخی از منتقدین برآنند که با توجه به تجربه عراق طرح خاورمیانه بزرگ اساسا منتفی و شکست خورده است. از سوی دیگر عده ای از سیاستگذاران آمریکا تاکید میکنند که طرح خاورمیانه بزرگ هنوز در آغاز راه است و خواهان بودجه و پشتیبانی سیاسی بیشتر برای اجرای این طرح میباشند. علیرغم اختلاف نظرهای فوق، غالب بازیگران صحنه سیاست "خاورمیانه بزرگ" ضرورت انجام اصلاحات سیاسی و اقتصادی در منطقه تحت پوشش طرح خاورمیانه بزرگ را میپذیرند و معتقدند که خاورمیانه از نظر ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک در دهه آینده نقشی کلیدى در صحنه سیاست جهان ایفا خواهد کرد. اکنون که متجاوز از یک سال از تصویب طرح خاورمیانه بزرگ توسط سران گروه 8 و آغاز کار رسمی آن میگذرد این سوال مطرح میشود که عملکرد این سیاست چه بوده، تاکنون با چه مشکلات و چالشهایی روبرو شده است و دورنمای آینده آن چگونه میباشد؟ نوشته حاضر نگاه مختصری به این پرسشها است. بخش نخست این نوشته به بررسی تاریخچه، برنامه های پیشنهادی و بودجه طرح خاورمیانه بزرگ می پردازد. بخش دوم نقدهایی را که نسبت به طرح خاورمیانه بزرگ مطرح شده اند بررسی میکند. بخش سوم به بررسی پاره ای شاخص های نظری اختصاص داده شده است که ازآنها میتوان برای تدوین و تدقیق برنامه اصلاحات اقتصادی و سیاسی کشورهای منطقه استفاده نمود. بخش چهارم به بررسی طرح های اتحادیه اروپا و مقایسه آنها با طرح خاورمیانه بزرگ می پردازد. بخش پنجم به ارائه چند ملاحظه پایانی اختصاص داده شده است. 1. طرح خاورمیانه بزرگتاریخچهطرح خاورمیانه بزرگ The Greater Middle East and North Africa Initiative (GMENAI))) برای نخستین بار در 12 سپتامبر 2002 توسط کولین پاول مطرح گردید. همزمان آقای پاول تاسیس بنیاد انترپرایز (Enterprise) را اعلام کرد و متعهد شد آمریکا به کشورهایی مانند عربستان سعودی، لبنان، الجزیره و یمن برای الحاق به سازمان تجارت جهانی کمک نماید، مناسبات تجاری دوجانبه خود را با کشورهایی نظیر مصر و بحرین گسترش دهد، از برنامه های منطقه برای انجام اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اصلاح نظام آموزشی حمایت نماید و از مبارزات شهروندان منطقه برای کسب آزادی های سیاسی و استقرار دموکراسی پشتیبانی کند . متعاقبا، در ژانویه سال 2003 معاون رئیس ‌جمهور ایالا‌ت‌ متحده، دیک چینی در اجلاس سازمان جهانی اقتصاد(WEO) که در شهر داووس(Davos) سویس برگزار گردید «استراتژی پیشرو برای آزادی» را مطرح ساخت که دولت آمریکا را "متعهد به حمایت از کسانی می‌نماید که در راه اصلاحات در خاورمیانه بزرگ فعالیت می‌نمایند و فداکاری به خرج می‌دهند." وی تاکید کرد دولت بوش مصر است "دموکراسی را در سراسر خاورمیانه و فراسوی آن ارتقاء بخشد." از سوی دیگر، نیکولاس برنز (Nicholas Burns) نماینده ایالات‌متحده در ناتو در سخنرانی خود در اکتبر 2003 در شهر پراگ از اروپا دعوت نمود تا تلاش‌های خود را بر روی برقراری صلح و امنیت در«خاورمیانه بزرگ» متمرکز سازد." در نوامبر 2003 دولت بوش طرح خود را برای خاورمیانه بزرگ رسما اعلام کرد . متعاقبا، دولت امریکا پیش نویس طرح «خاورمیانه بزرگ» را پیش از اینکه کشورهای عرب را از محتوای آن مطلع سازد بین کشورهای گروه 8، جهت بررسی در نشست آتی در ژوئن 2004 توزیع نمود.طرح خاورمیانه بزرگ از یکسو با مخالفت شدید کشورهای عربی و از سوی دیگر با سوء ظن و تردید کشورهای اتحادیه اروپا مواجه گردید. کشورهای عربی هراسان از پیآمدهای آن برای دولتهای خود این طرح را دخالت در امور داخلی خود انگاشتند. کشورهای اروپایی در عین پشتیبانی از این طرح آنرا غیرواقع بینانه و بلند پروازانه خواندند. آقای ژیراک رئیس جمهور فرانسه در 9 ژوئن هشدار داد که "تحریک منطقه برای ایجاد تغییرات میتواند موجب تقویت بنیادگرایی و فروافتادن به دام مهلک جنگ تمدن ها گردد ". بعد از انتقادات اولیه از طرح خاورمیانه بزرگ (GMENAI)، دیپلماتهای آمریکا و اروپا بمنظور به جریان انداختن طرح خاورمیانه بزرگ، رهبران کشورهای عربی را تشویق نمودند تا برنامه اصلاحات اقتصادی وسیاسی خود را تا پیش از نشست سران گروه 8 در ژوئن 2004 تدوین و ارائه نمایند تا در این نشست طرح خاورمیانه بزرگ به عنوان واکنش گروه 8 به برنامه سران عرب ارائه گردد. در ژانویه 2004 دولت یمن یک کنفرانس منطقه ای پیرامون دموکراسی، حقوق بشر و نقش دادگاه های بین المللی برگزار نمود. قطعنامه این کنفرانس که به قطعنامه « سنا» معروف میباشد، پشتیبانی کلیه نمایندگان از اصول دموکراسی را تصریح نمود، خواهان پایان دادن به اشغال سرزمین های عربی شد و پیشنهاد تشکیل « فوروم گفتگوی دموکراتیک عربی» برای ارتقاء تبادل نظر بین دولتها و گروه های جامعه مدنی کشورهای عربی را ارائه کرد. همزمان، آقای بوش درجریان یک سخنرانی پیشنهاد کرد که یک منطقه تجارت آزاد میان ایالات‌متحده و خاورمیانه ظرف مدت یک دهه تأسیس گردد. متعاقب کنفرانس سنا، در ماه فوریه 2004