تحقیق درباره تبیین ارتباط بین افزایش سال تحصیلی و گرایش به مصرف مواد مخدر

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 36

مقدمه:

زندگی اجتماعی انسان بر اساس حاکمیت قواعد و هنجارهای اجتماعی شکل می گیرد. در اصطلاح جامعه شناسی هنجارها را الگوهای استاندارد شده رفتار و کردار می گویند. این الگوها نشان دهنده رفتار ایده آل یا مطلوب افراد جامعه است (ستوده، 19:1372). هنجارهای اجتماعی تعیین می کنند انسان چه باید بگوید وچه نباید بگوید. چگونه بیندیشد و چگونه رفتار کند. چه اعمالی انجام دهد و از چه اعمالی اجتناب کند. این هنجارها طی نسل های متعدد زاده می شوند و رشد می کنند. برخی با گذر زمان به واسطه فرایندهای اجتماعی طی نسل های متعدد زاده می شوند و رشد می کنند. برخی با گذر زمان و به واسطه فراینده های اجتماعی کارکرد خود را از دست می دهند و برخی مشروعیت و اعتبار خاصی کسب می کنند. بنابراین اسنان که متولد می شود خود را در محدوده انبوهی از هنجارها و قواعد اجتماعی می بیند که پیروی از آن ها در جریان جامعه پذیری برای وی به صورت عادت درمی آید. این هنجارها، تداوم زندگی را ممکن و تنش های افراد را برای یک یک معنادار نمی کنند. در این حالت پدیده ای رخ می دهد که همه افراد از قواعد و هنجارهای اجتماعی پیروی نمی کنند. در این حالت پدیده ای رخ می دهد که کجروی یا انحراف نامیده می شود البته کجروی، تابعی از تعریف آن است در ادبیات جامعه شناسی نیز از کجروی تعاریف مختلفی شده است. تعاریف مختلف کجروی – به ویژه از منظر دو پارادایم اثبات گرا و بر ساخت گرا – در بخش مبانی نظری این پژوهش آمده است. علیرغم سابقه زیاد کاربرد مفهوم کجروی، مفاهیم جامعه شناختی آن نسبتاً جدید است. علاقه جامعه شناس به بررسی کجروی در مرحله اول شناخت و در مرحله دوم، پیشنهاداتی برای اطلاح است. بنابراین موضوع یک جامعه شناس در مورد کجروی با موضع یک حقوقدان یا یک جرم شناس متفاوت است. جامعه شناس تنها به نقض قوانین توجه ندارد. بلکه هر نوع هنجارشکنی می تواند موضوع جامعه شناسی کجروی باشد. جامعه شناسی کجروی اجتماعی، یکی از حوزه های جامعه شناسی است که به بررسی و مطالعه کنش های انحرافی یا نابهنجار می پردازد (ممتاز 1:1381)

با توجه به پذیرش گسترده و عام هنجارها از طرف جامعه، فرد کجرو نمی تواند به راحتی و دور از نگاه دیگران به رفتارهای کجروانه خودش ادامه دهد. لذا جامعه مکانیزم های مختلفی برای برخورد با کجروی دارد. اما باید توجه داشت که کجروی ها و هنجارشکنی ها در هر جامعه، طبقه بندی های مختلفی دارند. یک کجروی ممکن است در حد قبول یک سلیقه شخصی خاص باشد کجروی دیگر می تواند به خلاقیت و نوآوری در علم، دین، فلسفه و مانند آن منجر شود که گاه ممکن است پس از سالها و یا پس از مرگ صاحبان آن ها مورد تقدیر، تحسین و تایید جامعه قرار گیرد. این نوع کجروی ها کمتر مورد توجهجامعه شناسان می باشد. آن چه اکنون اساس و پایه مطالعه جامعه شناسی کجروی های اجتماعی است، کجروی های مورد اعتراض جامعه است که بخش اعظم آنها شامل کجروی از قوانین جامعه می شوند. با توجه به گستردگی کجروی های اجتماعی، پژوهش حاضر تنها به نوع خاصی از رفتار کجروی، یعنی مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در بین دانشجویان می پردازد مواد مخدر و مشروبات الکلی، ممکن است توسط اقشار مختلف جامعه مصرف شود اما مطالعه و بررسی مصرف این مواد از سوی دانشجویان تامل بیشتری می طلبد. ضمن این که برآوردهای شیوع مواد مخدر و مشروبات الکلی در جامعه و به ویژه در بین دانشجویان ضد و نقیض بوده و گاه با بزرگنمایی و گاه با انکار مصرف توأم بوده است. لذا ضروری است تا ابعاد مساله مواد مخدر و مشروبات الکلی در بین دانشجویان به گونه ای روشمند مورد بررسی قرار گیرد تا شناخت واقع بینانه و دقیقی از موضوع به دست آید و برنامه ریزی هایی که براس مقابله با این مساله صورت می گیرد. مبتنی بر شناخت از این مساله و ویژگیهای آن ها باشد.

2-طرح مساله:

مطالعه تاریخی سوء مصرف مواد مخدر نشان می دهد که مصرف مواد مخدر و سوء مصرف آن از صدها سال پیش با یکدیگر همزیستی داشته اند. بدون اینکه به عنوان یک مساله اجتماعی و یا حتی به عنوان چیزی بد تلقی شود مواد مخدر در طول تاریخ حیات بشر، دارای تنوع در شکل های مصرف بوده و به زمینه های مساعد در هر جامعه بستگی داشته است.

زمانی به عنوان مواد خوراکی، گاهی برای ایجاد لذت و فرار از ناراحتی ها و گاهی نیز به عنوان دارو برای التیام دردها استعمال می شده است.

مواد مخدر معمولاً در جشن ها و مراسم مذهبی و گاهی نیز توسط جادوگران استفاده می شود، به ویژه در هنر هند شرقی، مواد مخدر بخشی از سنت بوده (شاکرمی 1368 – 19) تنها در قرون اخیر است که سوء مصرف مواد مخدر به عنوان یک مساله احتماعی به صورت اعتیاد مطرح شده و به مثابه یکی از غم انگیزترین تراژدی ها است. ابعاد زیستی، روانی و اجتماعی حیات بسیاری از انسان ها را متاثر ساخته است.

مسأله سوء مصرف و قاچاق مواد مخدر متاثر از توسعه تکنولوژی های ارتباطی و رایانه ای، باندهای مافیایی و دست های پنهان، امروزه از چنان پیچیدگی هایی برخوردار شده است که سازمان ملل متحد آن را از جمله جرایم سازمان یافته تلقی و اقدام به صدور کنوانسیون ها و پرتکل های مختلف برای مقابله با آن نموده است. حجم گسترده تجارت و چرخش مالی قاچاق مواد مخدر (1500 میلبارد دلار در سال) در سطح جهان (هاشمی 1382: 9) این موضوع را بسیار قابل تامل کرده است. از نظر مجامع بین المللی قاچاق مواد مخدر و داروهای روان گردان به عنوان یکی از چهار بحران جهان در کنار سه بحران دیگر (هسته ای، فقر و نابودی، محیط زیست) که بشریت را در قرن حاضر تهدید قرار دارد. از طرف دیگر سرمایه در گردش این فعالیت در جهان از نظر تجاری آن را در رتبه چهارم بعد از نفت، توریسم و سلاح قرار داده است (اصلاح و تربیت، 1378: 18-20) بنابراین، مواد مخدر را به مساله بخش قابل توجهی از منابع انسان و اقتصادی جوامع را به صورت مستقیم و غیرمستقیم به خود اختصاص می دهد. از طرف دیگر شمار و درصد مصرف کنندگان مواد مخدر تقریباً در همه کشورهای جهان در حال افزایش است و به طور روزافزونی قربانی می گیرد. به ندرت کشوری یافت می شود که این معضل در آن نباشد. بر اساس پاسخ های ارائه شده در پرسشنامه برنامه تنزل مواد مخدر سازمان ملل (UNDCP) حداقل 134 کشور دهه 90 با مشکل سوء مصرف مواد مخدر روبرو بوده اند.

طبق گزارش UNDCP، 200 میلیون نفر از مردم جهان یعنی 4/3 درصد جمعیت جهان و 7/4ر درصد جمعیت بالای 15 سال جامعه بین المللی دچار سوء مصرف مواد مخدر هستند. (سازمان ملل متحد، 1380-44) در این سال، تصور ما به لحاظ واضح شدن مطالعه هلال طلایی و همجواری ما یکی از مهمترین مناطق گشت و برداشت مواد مخدر همان (افغانستان) خسارت و صدمات زیادی متحمل شده و همواره از این بابت تهدید می شود. اگر به درستی آمار معتادان کشور (دومیلیون معتاد در سال 1380 که از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام شده است اکتفا شود (هاشمی، 1382: 12) با توجه به این که هیچوقت آمار دقیق معتادان و قاچاقچیان، نه می تواند برآورده شود و نه حتی گزارش شود. باید گفت دو میلیون معتا یعنی دو میلیون خانوار دارای مسئله: زیرا پژوهش های اجتماعی نشان داده اند که 57 درصد معتادان متاهل و اکثر آن ها دارای فرزند هستند (فرجاد. 1377. 295) تاهل داشتن فرزند به معنای گسترش قلمرو و آسیب اعتیاد توسط شخص معتاد و مهیا شدن زمینه اعتیاد برای سایر اعضای خانواده است از راه دیگر خانواده هایی که در امر مبارزه با مواد مخدر شهید داده اند که آمار آن نیز بالغ بر 3300 شهید می باشد (هاشمی 1382: 12) به طور مستقیم از مسأله مواد مخدر آسیب دیده اند. همچنین تغییر تدریجی الگوی سوء مصرف مواد