تحقیق در مورد پشم گوسفندان ایرانی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 8 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

پشم گوسفندان ایرانی

نگاهی به پشم نژادهای مختلف گوسفندان ایران با تاکید بر نزادهای خراسانی

 واژگان کلیدی :گوسفند بلوچی ، کردی ،جعد ،پشم بهاره ،پشم پاییزه ،پشم نیم شور ،پشم ناشور

چکیده مقاله : حدود %70 مواد اولیه مصرفی قالی ایران پشم است. از ضرورت های اولیه ارتقای کیفیت قالی ایرانی توجه به پشم مصرفی آن است .در طول در طول دو دهه اخیر بلحاظ عدم توجه به پشم ضربات جبران ناپذیری بر پیکره قالی ایران وارد شده است . در این مقاله تلاش گردیده است با مطالعه موردی انواع پشم گوسفندان استان خراسان جایکاه آن در قالیبافی ایران از جهات مختلف مورد بررسی قرار گیرد. شناسایی ویژگی های پشم گوسفندان ایرانی و مزیت نسبی آنها در استفاده در قالی ایران از دیگر اهداف نگارش مقاله بوده وتامل بیشتری در مورد نژادهای خراسانی بعمل امده است.

مقدمه: یقینا یکی از مهمترین دلایل توسعه قالیبافی د رمناطق کوهستانی وجود اصلی ترین ماده اولیه مورد نیاز این هنر و صنعت همانا پشم بوده است . نگاهی به فرش مناطق مختلف ایران در طول تاریخ نیز نشانگر صحت این نظر می باشد که قالیبافی در مناطقی از توسعه کمی و کیفی برخور دار بوده است که اصولاً در آن مناطق پرورش گوسفند وجود داشته و گوسفندان آن مناطق دارای پشم قابل توجه و کیفی می باشند. اگر بنا به نظر محقق بزرگوار سیاووش آزادی مبدا اولیه فرشبافی در میان عشایر بوده و از آنجا به روستا و سپس به شهر و حتی به دربار راه یافته ، مهمترین دلیل آن وجود پشم گوسفندان عشایر بوده است .نگاهی به قالیهای بیادگار مانده از دوره شکوه ،عظمت و اوج قالی ایرانی و بررسی کیفیت مواد اولیه مصرفی آنها براین نکته تاکید دارد که قالی ایران با استفاده از پشم گوسفندان ایرانی توانسته است به نقطه اوج خود برسد .

بیان مساله:قریب به 70% پشم گوسفند ایرانی در قالیبافی مصرف میگردد.شناخت و معرفت نسبت به ویژگیهای پشم گوسفندان و مزایا و محدودیتهای آنها می تواند بخشی از مشکلات فراروی قالی ایران را برطرف نماید.انجام اقدامات اساسی در فرایند تهیه خامه قالی اعم از تقویت نژادهای مناسب ،رعایت اصول پرورش پشم و پشم چینی،سورت و شستسشوی علمی،ریس و رنگرزی مطلوب در افزایش ارزش افزوده قالیبافی موثر است.بنا براین مساله اصلی آن است که آیا اصولا پشم گوسفندان ایرانی یا حداقل بخشی از آن دارای مزیت نسبی جهت مصرف در قالیبافی میباشد؟نژادهای برنر کدامند؟چگونه میتوان از پتانسیلهای بالقوه موجود استفاده نمود؟دردو دهه اخیر بدلیل اختلاف قیمت شدیدی که بین پشم و گوشت بوجود آمده انگیزه پشم چینی بهنگام ذبح گوسفند کاهش یافته،درنتیجه یکی از مهمترین چالشهای فرش ایرانی کاربرد پشم دباغی شده درقالیبافی است.خروج پشم از مرزهای شرقی و واردات آن به خاطر بخش نساجی و استفاده از این الیاف در فرایند تهیه خامه قالی ابهام دارد!بنا بر این موضوع فراوری و پرورش پشم یکی از مهمترین موارد موثردر کیفیت قالی است.استفاده از پشم مناسب در تولید خامه قالی از بسیاری عیوب فرش همچون دورنگی،رگه دار شدن ،نمدی شدن ،بری بری شدن ،ذرتی شدن ،عدم شفافیت رنگی جلوگیری نموده ضمن آنکه چگونگی استفاذه از آن نقش موثری در قیمت تمام شده فرش بافته شده دارد .

مواد و روش ها :در این مقاله تلاش گردیده است ضمن استفاده از برخی منابع موجود در زمینه پشم اعم از کتب ،مقالات ،پایان نامه های دانشگاهی از نژاد های مختلف گوسفندان خراسان نمونه برداری و با همکاری آزمایشگاه الیاف شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد طبس مشخصه های مختلف الیاف پشمی موجود در خراسان منجمله طول الیاف ،قطر الیاف ،تعداد وجعد … و همچنین میزان رنگ پذیری و شفافیت رنگی آنها محاسبه شود. همچنین با مشاهده قالیهای بافته شده با هریک از این پشم ها تلاش گردید که مزایا و محدودیت های کاربرد در انواع پشم مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد .همچنین به منظور اشراف مقاله بر نتایج حاصل از کاربرد پشم های مختلف با عوامل جمع آوری پشم در مناطق مختلف استان بالاخص در منطقه بشرویه فردوس ،سربیشه بیر جند ،تولیدکنندگان فرش دستباف ،پیش کسوتان فرش و تعدادی از مدیران واحد های ریسندگی و پشم شوئی مصاحبه عمیق به عمل آمد .

یافته ها: از دویست نوع نژاد گوسفندی که بصورت شناخته شده در سراسر جهان پراکنده شده اند بالغ بر 28 نژاد مختلف گوسفند در ایران مورد شناسایی قرار گرفته اند که عبارتند از: بلوچ ، سنجابی ،مهربانی ،شال ،مغانی ،کلکوهی ،قره گل ،کبود شیراز ،قزل ،افشاری ،ترکی ،ماکویی ،فراهانی ،کرمانی ،بختیاری ،سنگسری ،نائینی ،زندی ،لری ،کردی ،زل ،جمهور ،ترکا شوند مریوان ،خویی ،وارتیه شاهپور ،ارومیه ،مکری سیاه .

از میان نژادهای فوق الذکر پشم نژادهای بلوچی ، کلکوهی ، بختیاری ، ماکویی ، به رنگ سفید و گوسفند نژاد فراهانی دارای پشم متمایل به سفید نخودی و نژادهای کرمانی ، ترکی ، افشاری و مغانی دارای پشمی به رنگ سفید متمایل به شکری و مابقی نژادها پشم آنها به رنگ های متنوع میباشد . مطابق با آمارهای موجود در وزارت جهاد کشاورزی بالغ بر هفتاد میلیون راس گوسفند در ایران وجود دارد که بیشترین فراوانی به ترتیب مربوط به گوسفندان بلوچی با2/ 29.%، سنجابی با8/10%، مغانی با7/9%، قره گل خاکستری با 9%، کردی 9/6%، زل 2/6%، قره گل سیاه6% و لری بختیاری 2/5% ،کمترین نژادها به ترتیب مربوط به نژادهای سنگسری 4%، افشاری و ماکویی هر کدام 2/3%، مهربانی 7/2%، سایر نژادها 6/3% میباشد . تولید پشم در گوسفندان نژادهای مختلف متفاوت بوده که بیشترین تولید مربوط به گوسفند نژاد بختیاری بین 3-4 کیلوگرم و نژادهای خراسانی گوسفند بلوچی 5/1-5/2 کیلوگرم ، قره گل با 2-3 کیلو ، کردی 5/1-2 کیلو و مغانی با 5/1-5/2کیلو تولید پشم دارند بیشترین درصد راندمان پشم گوسفندان ایرانی مربوط به واریته رضائیه با 74-94% و کمترین آن مربوط به واریته مکری با 44% می باشد . درصد راندمان در بین گوسفندان خراسانی به ترتیب بلوچی با 50-65%، قره گل 45-50%، کردی با 50-55%، و مغانی 65% می باشد . از نظر ظرافت پشم گوسفندان بلوچی با 18-31 میکرون ، شال با 28-34 میکرون ، فراهانی با 25-28میکرون ، کرمانی با 23-27میکرون ، زندی با 22-23میکرون ظریفترین پشم های گوسفندان ایرانی محسوب میگردند. نژاد کردی با 31-35 میکرون و نژاد قره گل با 35-40 میکرون ضخیمترین پشم خراسانی است و واریته های مکری با 40-45 میکرون، قزل با 35-40 میکرون ، مریوان با 40-42 میکرون دارای بیشترین ضخامت و قطر الیاف در بین گوسفندان ایرانی می باشند. ضخامت مابقی نژادها بین 25-35 میکرون میباشد . طول الیاف گوسفندان دارای پشم ظریف ایرانی بین 11-16 سانتی متر ، پشم متوسط بین 16-20 سانتی متر و پشم ضخیم بین 20-24 سانتی متر میباشد . گوسفندان مریوان و قزل با 8 سانتی متر ، سنگسری با 11 سانتی متر واریته رضاییه با 8-10 سانتی متر دارای کمترین طول الیاف و گوسفند واریته مکری با 24 سانتی متر در طول الیاف بلند ترین الیاف را دارا ست . تعداد جعد در ده سانتی متر در مورد نژادهای مختلف گوسفندان ایرانی نیز متنوع است. گوسفندان کلکوهی ، رضائیه ، بلوچ و زندی به ترتیب با 60،55،50،45 در هر 10 سانتی متر دارای بیشترین جعد و گوسفندان لری با 10 جعد کمترین جعد را داراست . تجعد سایر نژادها نیز بین 25-40 در هر ده سانتی متر میباشد .

نسبت پشم سفید به پشم رنگی و الوان نیز در بین استان های مختلف متفاوت است استان کرمانشاه با نسبت 95% پشم سفید به الوان و پس از ان استان های خراسان ، اذربایجان ، خوزستان ، کردستان و و مازندران به ترتیب با 85%،75%،50%،30%و 10% پشم سفید نسبت به پشم الوان در رده های بعدی قرار دارند.

از نقطه نظر نرمی و زبری پشم گوسفندان ایرانی را به سه گروه نرم ، نیمه زبر و زبر طبقه بندی می نمایند که پشم نرم بیشتر در خراسان و بخش هایی از استان های کرمان و خوزستان ، پشم نیمه زبر بیشتر در استان های مازندران ، کردستان و تعدادی از شهرهای استان خراسان تولید میگردد .

با توجه به شاخص های مرغوبیت پشم برای قالیبافی منجمله ظرافت ، نرمی ، جعد ، رنگ ، رنگ پذیری و شفافیت رنگی به ترتیب گوسفندان بلوچی خراسان ، عربی اهواز ، کرمانشاه ، ماکویی تولید کننده مرغوبترین پشم می باشند .

با عنایت به اینکه بالغ بر هفتاد میلیون راس گوسفند در ایران وجود دارد بنابراین اگر محصول نهایی هر گوسفند را معادل یک کیلو پشم شسته اماده ریس فرض نماییم و چنانچه 70% پشم تولیدی را قابل مصرف در قالیبافی فرض شود سالانه بالغ بر هفتاد هزار تن پشم در ایران تولید میگرددکه چهل و نه هزار تن آن آماده مصرف در قالیبافی است . از طرف دیگر چنانچه تولید فعلی فرش را بصورت میانگین سالانه پنج میلیون متر مربع فرض و برای تولید هر متر مربع فرش معادل چهار کیلو پشم ( با در نظر گرفتن افت ریسندگی )در نظر بگیریم تنها معادل بیست هزار تن پشم مورد نیاز بخش قالیبافی است . ملاحظه میگردد که نه تنها نیازی به واردات پشم برای تهیه خامه فالی نمی باشد که بخش قابل توجهی از پشم تولیدی را میتوان در سایر بخش های زیر مجموعه نساجی یا سابر دستبافته ها مورد استفاده قرارداد. واردات پشم بمنظور تهیه نخ ظریفتر یا تهیه خامه نرمتر و مخلوط نمودن با پشم داخلی انجام میگردد که تحقق این مورد با توجه بیشتر به نژادهایی که تولیدکننده پشم مرغوبترین میباشند امکانپذیر میباشد .

در استان خراسان نیز بالغ بر 15 میلیون گوسفند تولید کننده حداقل پانزده هزار تن پشم آماده ریسیدن می باشند و این در حالیست که در خراسان بزرگ بالغ بر یک میلیون متر مربع فرش در سال تولید میگردد چنانچه به ازای هر مترمربع چهار کیلوگرم پشم در نظر گرفته شود این استان بالغ بر یازده هزار تن پشم مازاد دارد. مشهورترین نژاد های گوسفندان استان خراسان از نظر کیفی به ترتیب بلوچی ،مغانی ،کردی و قره گل می باشد %75 گوسفندان استان از نژاد بلوچ ،%20 کردی ،%5 قره گل ،%5 مغانی ، %5 لر و باقیمانده نژاد های مختلف می باشد .مقر و زیستگاه اصلی گوسفندان بلوچی خراسان جنوبی و رضوی می باشد که با توجه به موقعیت اقلیمی بهترین نوع پشم در منطقه بشرویه و سربیشه تولید می گردد .گوسفند بلوچی دوبار در سال چیده می شود .لازم به ذکر است که عمده ترین هدف پرورش گوسفند بلوچی پشم آن می باشد و هدف های دیگر منجمله گوشت و شیر و … از اهمیت کمتری بر خور دار است .نژاد مغانی گوشتی است و زیستگاه اصلی آن دشت مغان و شهرستان ها ی سراب ،مشکین شهر ،اهر و اردبیل می باشد و از آنجا به خراسان آورده شده. رنگ پشم گوسفند مغانی سفید نخودی و شکری و بنابراین نسبت به گوسفند بلوچ از اهمیت کمتری برخوردار است .همچنین از نظر نرمی نیز بهیچوجه قابل مقایسه با پشم بلوچی نمی باشد و فوق العاده خشن می باشد .چون این الیاف دارای مدولای بزرگ می باشد شفافیت رنگی ندارد و استفاده از آن در قالیبافی اصولاً توصیه نمی گردد .نژاد کردی عمدتاً در نواحی شمال استان خراسان توسط قبایل کردی که از دوره صفویه به این منطقه مهاجرت نموده اند پرورش داده میشود. بلحاظ سرما تنها یکبار در سال چیده می شود. رنگ پشم گوسفند کردی از نخودی تیره تا خرمایی و قهوه ای می باشد. لذا برای بافت سفره های کردی خراسان مصرف می شود . گوسفند قره گل عمدناَ به لحاظ پوست آن پرورش داده می شود و پشم آن نسبت به سایر نژادها از اهمیت بسیار کمی برخوردار است .پشم گوسفد بلوچی نسبت به گوسفند کردی ازقدرت جذب رنگ بیشتری برخوردار است و نسبت به گوسفند مغانی نیز همینطور.در شرایط مساوی راندمان پشم بلوچی در بافت قالی نسبت به سایر نژاد های پرورش داده شده در سطح استان %150 است. بطوریکه برای هر متر مربع قالی تجاری 5/2 کیلو خانه پشمی بلوچ مصرف میگردد .در مورد نژاد کردی این مقداربه75/3 کیلو گرم میرسد . تهیه مخلوطی شامل %60 بلوچ %20 کردی %20 مغانی میتواند ضمن تامین نسبی مرغوبیت قیمت تمام شده آن را تا حدود زیادی کاهش دهد، به شرط آن که عملیا ت حلاجی ومخلوط کنی با دقت خاصی انجام گردد .

تجزیه و تحلیل یافته ها : یافته های تحقیقی حاکی از آن است که :

پشم تولیدی در داخل کشور کشور نیاز قالیبافی کشور را تامین می نماید و نیازی به واردات پشم از خارج از کشور نمی باشد .

بر خلاف تصور بسیاری پشم گوسفندان ایرانی با لاخص نژادهای بلوچی ،کرمانی ،نائینی ،کلکوهی ،ماکویی ،فراهانی ،عربی اهواز ،مرغوب ترین الیاف برای بافت قالی های ظریف می باشند این الیاف دارای درخشش رنگی فوق العاده بوده در مقابل عملیات نمدی شدن نسبت به پشم مرینوس از مقاومت بیشتری برخوردار است .

بمنظور نجات قالی ایران می بایست راهکارهایی اندیشیده شود که قیمت پشم معادل قیمت گوشت از دامداران خریداری و مابه تفاوت آن به صورت یارانه از طرف مرکز ملی فرش ایران یا وزارت جهاد کشاورزی به دامدار پرداخت گردد .این مورد در مورد گوسفندانی که دارای پشم سفید و ظریف و نرم میباشد از اهمیت بیشتری برخور دار است

موادرنگرزی طبیعی تکمیل کننده جلوه و زیبایی و درخشندگی خامه پشمی تهیه شده از الیاف گوسفندان نژادهایی همچون بلوچی ،کرمانی ، ،عربی اهواز و … می باشند حتی الامکان برای رنگرزی خامه قالی تهیه شده از پشم ایرانی می بایست از مواد رنگرزی طبیعی استفاده شود .

بهداشتی نمودن آغل گوسفندان ، آموزشی پشم چینی و استفاده ار ماشین های پشم چینی برقی ،تهیه مخلوط مناسب در کارخانه پشم ریسی ،شستشوی مناسب پشم قبل و بعد از عملیات ریسندگی، کیفیت خامه پشمی را فوق العاده ارتقا می دهد.

شستشوی گوسفند قبل از پشم چینی باعث کاهش هزینه های مربوط به عمل آوری خامه پشمی می شود ضمن آن که برای گوسفند نیز مزایای قابل توجهی دارد .

7-همکاری مستمر ارگانهای ذیربط منجمله مرکز ملی فرش/جهاد کشاورزی/دامپزشکی و اتحادیه های ضروری است.

8-نجات فرش ایرانی در گرو توجه به مواد اولیه بالاخص پشم است، انجام پزوهشهای اساسی در این زمینه ضروری است

گیاهان رنگزا - درخت بقم

گیاهان رنگزا - درخت بقم

Logwood

ترجمه و تنظیم : مهندس روفیا توفیقی

مأخذ : Dye plants and dyeing by John and Margaret Cannon

درخت بقم‌‍‍، گیاه بومی نواحی گرمسیر آمریکای مرکزی و بخشهای شمالی آمریکای جنوبی می‌باشد و در این مناطق به همان خوبی که در جزایر هند شرقی، هند و چین، خاور دور، جزایر آنتیل واقع در دهانه خلیج مکزیک، برزیل، هندوستان، غنا و ماداگاسکار رشد و نمو می‌کند قادر به ادامه حیات می‌باشد. ارتفاع درخت بقم به 15 متر می‌رسد، تنه گیاه قرمز رنگ است و با گذشت زمان و بالا رفتن سن گیاه در تنه، گره‌ها و پیچ و تاب‌هایی ایجاد شده و پوشیده از تیغ می‌گردد.

برگهای کوچک قلبی شکل وارونه در کنار هم به صورت پر مانند ردیف شده‌اند. گلهای زرد خوشه‌ای معطر در انتهای ساق برگها قرار دارند. غلاف‌های محتوی دانه که مسطح می‌باشند شبیه بال یا پره می‌باشند که بین 5-5/3 سانتیمتر طول داشته و حدود 4-1 دانه داخل آنها قرار گرفته است.

اگر چه گیاه از طریق دانه به راحتی تکثیر می‌شود و نیاز به شرایط خاصی ندارد ولی برای گل دهی نیاز به شرایط آب و هوایی گرمسیری دارد.

این گیاه اولین بار در قرن شانزدهم میلادی توسط فاتحان اسپانیایی در مکزیک کشف شد اما احتمالاً قبل از آن نیز توسط اقوام آزتک مورد استفاده قرار گرفته است. این رنگزا پس از کشف به اسپانیا و از آن جا به سرعت به مناطق دیگر اروپا فرستاده شد. تاریخ ورود آن به انگلستان به اواسط قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد. در سال 1581 در انگلستان قانونی در رابطه با منع ورود این رنگزا به منظور حمایت از پرورش دهندگان داخلی نیل به تصویب رسید اما همچنان بصورت قاچاق وارد می‌شد. در آن دوران روشهای دندانه دادن بسیار ابتدائی بود و آشکارا چندان مؤثر نبودند و این احتمالاً اعتبار رنگزاهای آبی را به واسطة ثبات پایین، تحت تاثیر قرار می‌داد. گیاه بقم گرچه بیشتر در آن دوره به عنوان رنگزای مشکی به کار می‌رفت اما پس از لغو قانون منع ورود در سال 1661، به مقدار فراوان وارد شد. به موازات افزایش اهمیت این گیاه به عنوان یک رنگزا، کشت آن در جامائیکا و بلیز (با نام قبلی هندوراس بریتانیائی که از مستعمرات انگلستان بود) آغاز شده بود که گفته می‌شد رشد و ترقی خود را به عنوان یک مستعمره مرهون گیاه بقم بوده‌اند.

کشمکش‌ها و نزاع‌های ما بین اسپانیایی‌ها و انگلیسی‌ها بر سر بهره‌برداری بیشتر از چوب، به طور فزاینده‌ای شدت می‌گرفت و باعث بوجود آمدن جنگ‌ها و غارت‌های دریائی توسط راهزنان و دزدان دریائی شده بود. پونتینگ (1980) دربارة تاریخچة این جدالها گزارش‌هائی تدوین کرده است. درختان کشت شده در جزائی هند و چین و جامائیکا به سرعت رشد می‌کردند و از آنجا کنده‌های چوب بقم در مقیاس فراوان به اروپا و آمریکای شمالی فرستاده می‌شد.

بقم هنوز هم به عنوان یک ماده رنگزای مهمّ باقی مانده است. کاردن (1990) گزارش داده که از سال 1943 تاکنون بیش از 000/70 تن در سال از این رنگزا در نقاط مختلف جهان مورد استفاده قرار گرفته است و تا همین اواخر نیز از این ماده به عنوان رنگ مشکی برای رنگرزی ابریشم استفاده شده است و هنوز هم برای رنگرزی نایلون مورد استفاده قرار می‌گیرد و اهمیت آن بدلیل آن است که به عنوان رنگزای طبیعی به محیط زیست آسیب وارد نمی‌کند.

رنگزای بقم در مغز چوب قرار دارد و در عملیات رنگرزی قابل دستیابی می‌باشد. چوب را به قطعات کوچک خرد نموده و به مدّت 20 ساعت خیس می‌گذارند سپس به مدّت نیم ساعت یا کمی بیشتر می‌جوشانند.

30 گرم چیپس بقم برای رنگرزی 100 گرم پشم در یک شید پر رنگ کافی می‌باشد. چیپس‌ها را می‌توان دوباره برای تولید شیدهای روشن‌تر استفاده کرد. از چوب بقم چندین رنگ مختلف می‌توان بدست آورد که این رنگها عبارتند از آبی، بنفش و مشکی.

تجربه نشان داده که با استفاده از قطعات چوب پودر شدة خشک (بدون خیساندن) و ریختن در آب جوش می‌توان یک گروه رنگ بسیار جالب بدست آورد. با روش جوشاندن سریع می‌توان شید آبی کمرنگ را بر روی پشم فاقد دندانه، آبی مایل به صورتی بر روی پشم دندانه داده شده با کروم و آبی پروس بر روی پشم دندانه داده شده با مس بدست آورد. با افزودن قلیائی به حمام رنگرزی رنگهای تیره‌تری را می‌توان ایجاد نمود. در حالی که افزودن اسید به حمام نتایج متفاوتی ارائه می‌دهد. هنگام رنگرزی پشم با دندانه، چنانچه از دندانه آلوم استفاده شود، رنگ خرمایی، با دندانه کروم رنگ قهوه‌ای مایل به ارغوانی و با دندانة مس رنگ مشکی روی ایجاد می‌گردد. در

مطالب علمی فیزیک 7ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

فیزیک دان ایرانی و شگفت آفرینی تازه سیاه چاله ها

یک فیزیک دان ایرانی مقیم دانشگاه میسوری در کلمبیا هنگام بررسی نتایج نظریه نسبیت اینشتین روی ذراتی زیر اتمی که با سرعت زیاد در حرکتند موفق به کشف اثر تازه و شناخته نشده ای از سیاه چاله ها شده است.

سیاه چاله ها که در زمره ی عجیب ترین اجرام کیهانی به شمار می آید باز هم شگفتی آفریده اند و اخترشناسان را حیرت زده کرده اند. به نوشته ی هفته نامه ی علمی نیوساینتیست بهرام مشحون و همکارش کارمن چیکانک در دانشگاه میسوری در بررسی های علمی خود به این نکته پی برده اند که سیاه چاله ها می توانند نیروهای جزر و مدی عجیبی تولید کنند که بر ذرات با سرعت زیاد تاثیری متفاوت از ذرات با سرعت کم باقی می گذارد. این اثر پیشبینی نشده به این معناست که سیاه چاله ای که در مرکز کهکشان خود ما قرار دارد می تواند منبع پرتوهای کیهانی بسیار پرقدرت و نادری باشد که اخترشناسان تاثیر مخرب آنها را در جو زمین مشاهده کرده اند اما تاکنون نتوانسته اند توضیحی برای منشا شان پیدا کنند.

نیروهای جزر و مدی بر اساس نظریه ی نیوتونی هنگامی ظاهر می شوند که تاثیر نیروی جاذبه به واسطه ازدیاد فاصله کم می شود به عنوان مثال 2 ذره که در فواصل متفاوتی نسبت به یک سیاه چاله قرار دارند تحت تاثیر 2 نیروی مختلف قرار می گیرند و یکی از آنها که نزدیک تر است شتاب بیشتری پیدا می کند. اما توضیحی که از طریق فیزیک نیوتونی به دست می آید برای شرایطی که در نزدیک سیاه چاله ها برقرار است کفایت نمی کند. اخترشناسان از مدت ها قبل به این نکته پی برده بودند که در پلاسما(ماده در دما و فشار زیاد) که اطراف سیاه چاله ها در گردش است ذرات بنیادی و زیر اتمی با سرعت بسیار زیاد فراوانند.

مشحون و همکارش در تلاش محاسبه این امر بودند که این ذرات در میدان جاذبه قدرتمند سیاه چاله ها چگونه رفتار می کنند. این 2 فیزیکدان دریافتند که تاثیر میدان جاذبه سیاه چاله ها روی ذراتی که با سرعت کم در این میدان حرکت می کنند دقیقا به همان نحو است که فیزیک نیوتن پیشبینی می کند اما در مورد ذراتی که با سرعت نزدیک به سرعت نور حرکت می کنند نتایج به دست آمده کاملا خلاف انتظار بود. ذراتی که با سرعتی بیش از 70درصد سرعت نور300هزار کیلومتر در ثانیه حرکت می کنند رفتارشان تابع جهت حرکتشان است.

ذرات پرسرعتی که در امتداد محور چرخش سیاه چاله ها حرکت می کنند از شتاب حرکتشان نسبت به ذرات کند کاسته می شود اما ذرات تند سرعتی که در جهت عمود بر این محور سیر می کنند شتابی بسیار زیاد و انرژی حیرت انگیز و عظیم کسب می کنند.

نتایج بدست آمده به وسیله مشحون و همکارش شماری از رصد ها و مشاهدات توضیح ناپذیری را که اخترشناسان در گذشته انجام داده بودند قابل فهم ساخته است. از جمله این امور افشانه های بسیار پر قدرت از جنس ذرات زیر اتمی است که از قطب های اجرام کیهانی موسوم به((مایکروکازارها)) به بیرون پرتاب می شوند. تلقی خترشناسان آن است که مایکروکازارها سیاه چاله ها را درون خود پنهان ساخته اند. آنچه که موجب حیرت اخنرشناسان بود آن است که این ذرات پر انرژی دارای شتاب کاهش یابنده هستند. علاوه بر این از تحقیقات مشحون و همکارش چنین بر می آید که رویداد های حیرت انگیز دیگری نیز در جهات دیگر و هنگام حرکت ذرات پر شتاب رخ می دهد که هنوز مشاهده نشده است. به اعتقاد مشحون نیروهای جزر و مدی کند کننده تنها در زاویه55 درجه از محور یک سیاه چاله ظهور می یابد و تنها در این زاویه است که ذرات زیر اتمی شتاب منفی پیدا می کنند و از سرعتشان کاسته می شود. در همه جهت و زوایای دیگر حول این محور این نوع ذرات شتاب مثبت بدست می آورند و براساس نظریه اینشتین سرعت این ذرات می تواند تا سرعت نور بالا برود. اگر نظریه مشحون و همکارش درست باشد سیاه چاله هایی که در کهکشان ما قرار دارند دائما ذرات پر شتاب و پر سرعتی عمدتا از جنس پروتون را به بیرون پرتاب می کنند که انرژی شان هنگامی که به زمین می رسند بیش از1020الکترون ولت است. به گفته مشحون می توان نظریه پیشنهادی او و همکارش را با مقایسه رابطه میان جهت ورود پرتوهای کیهانی مافوق پرقدرت به جو زمین و موقعیت مایکروکازار ها در کهکشان راه شیری را مورد آزمایش قرار داد.

چگاله های گرما

برای ساختن چگاله ی بوز-آینشتاین فیزیکدانان معمولا گاز های اتمی را در چند میلیاردم یک درجه ی کلوین سرد می کنند. به تازگی گزینه ی جدیدی مطرح شده که می توان این سیستم های کوانتمی درشت مقیاس را در دما های نسبتا بالا با استفاده از پولاریتون ها کاوید.

بر اساس مکانیک کوانتمی، طبیعت موجی یک شئ به آن اجازه می دهد تا از میان مانعی بگذرد که از نظر فیزیک کلاسیک مطلقا غیر قابل نفوذ است.

پس چرا نمی توانیم تونل زنی و دیگر پدیده های کوانتمی را در زندگی روزمره مان ببینیم؟

دلیل اینست که این پدیده ها تنها در مقیاس طول موج اتم هایی اتفاق می افتد که اشیا ریز- مقیاس را شکل می دهند، و این طول موج ها بسیار کوچکتر از آنند که اثرشان دیده شود. برابر فرمول (در این فرمول p اندازه ی حرکت است و برابر است با حاصل جرم در سرعت)، طول موج دوبروی یک اتم نوعی در دمای اتاق در حدود است.

برای مشاهده ی رفتار موجی یک ذره ما باید اندازه حرکت آن را کاهش دهیم. اگر اندازه حرکت گروهی از ذرات آنقدر پایین باشد که طول موج ذرات با فاصله بینشان برابر شود، تابع موج منحصر به فرد ذرات شروع به انطباق سازنده می کنند یا به عبارتی افزایش می یابند. وضعیت بسیار منظمی که حاصل می شود به نام چگالش بوز- آینشتاین شناخته می شود که در آن تمام ذرات همچون یک موج واحد رفتار می کنند. این پدیده تنها در میان ذراتی به نام بوزون ها که دارای اندازه حرکت زاویه ای و اسپین صحیح هستند شکل می گیرد.

از زمان ساخته شدن اولین چگاله ی بوز- آینشتاین (BEC) از اتم های گاز روبیدیم، 12 پیش، فیزیکدانان علاقمند بوده اند که به این اندازه حرکت بسیار کوچک از طریق سرد کردن ذرات (کم کردن سرعتشان) برسند. اما دمای مورد نیاز فوق العاده پایین است، در مجموع تنها چند میلیاردم درجه، که نیازمند تکنیک های بسیار پیشرفته سرمایش از جمله سرمایش لیزری می باشد. گزینه ی دیگر که هماکنون توسط لابراتوار های بسیاری در سرتاسر دنیا دنبال می شود، ساختن نوع خاصی از ذرات بسیار سبک به نام پولاریتون است. پولاریتون ها که بوزون هایی هستند متشکل از یک جفت حفره- الکترون و یک فوتون، میلیارد ها بار سبک تر از اتم های روبیدیم هستند، بنابراین باید قادر باشند BEC را در دما های بسیار بالاتر تشکیل دهند.

اولین نشانه ی چگاله ی پولاریتون سال گذشته زمانی که Jacek Kasprazk از دانشگاه ژوزف فوریه در فرانسه به همراه همکارانی در سویس و انگلستان، از لیزر برای افزایش پیوسته چگالی پولاریتون ها در یک ریز حفره ی نیمه رسانا که در دمای نسبتا گرم 19K قرار دارد استفاده کردند، بدست آمد. آنها دریافتند که بالای چگالی بحرانی پولاریتون ها شروع می کنند به نشان دادن رفتار همدوس یک BEC.

تحقیق در مورد دیپلماسی ایرانی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 35 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

آزادى دیپلمات‌هاى ایرانى در آستانه دور چهارم مذاکرات بغداد

نویسنده : على موسوى خلخالى

بنا به اظهارات مقام‌هاى آمریکایى 9 گروگان ایرانى در بند نیروهاى این کشور در عراق آزاد شده اند و به زودى دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکادر عراق آغاز می شود.

بنا به اظهارات مقام‌هاى آمریکایى 9 گروگان ایرانى در بند نیروهاى این کشور در عراق آزاد شده اند و به زودی دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر مسایل عراق در بغداد برگزار می شود.

پیش از این ژنرال «گریگ اسمیت» سخنگوى نیروهاى آمریکایى در عراق با شرکت در یک کنفرانس خبرى ضمن اعلام این خبر گفته ما مصمیم ایرانى‌هاى دستگیر شده را در نزدیک‌ترین زمان ممکن آزاد کنیم. این 9 نفر که 2 تن از آنها از 5 دیپلمات دستگیر شده در شمال عراق هستند بهزودى آزاد مى‌شوند. افراد دیگر از کسانى هستند که در سال هاى گذشته دستگیر شده بودند.

در همین حال کنسولگرى‌هاى ایران در دو شهر «سلیمانیه» و «اربیل» در اقلیم کردستان با حضور « حسن کاظمى قمی » سفیر ایران در بغداد و «نوشیروان بارزانى» رئیس دولت اقلیم کردستان و «سید دانا احمد مجید» استاندار سلیمانیه افتتاح شدند.

«دانان احمد مجید» ضمن ابراز خشنودى از افتتاح کنسلوگرى‌ ایران در سلیمانیه گفت: «مطمئنا از این به بعد روابط دیپلماتیک ما با ایران به سرعت گسترش خواهد یافت و ما در تمام زمینه‌هاى اقتصادى، سیاسى و بازرگانى با کشور ایران همکارى‌هاى گسترده‌اى خواهیم داشت.»

آقای بارزانى نیز از افتتاح دو کنسولگرى ایران در کردستان قدردانى کرد و خواستار گسترش روابط با ایران شد.

در ماه ژانویه نظامیان آمریکایى پنج دیپلمات ایرانى را در شهر اربیل به اتهام کمک‌ رسانى به گروه‌هاى شبه‌نظامى عراقى دستگیر کردند. ایران در اعتراض به این اقدام ایالات متحده اعلام کرد، افراد دستگیر شده دیپلمات هستند و هیچ ارتباطى با گروه‌هاى شبه‌نظامى ندارند.

آقای بارزانى در مراسم افتتاح کنسولگرى ایران در اربیل و سلیمانیه گفت: «ما تمام و کمال از تسهیلاتى که ایرانى‌ها و کردها به یکدیگر ارائه مى‌دهند، حمایت مى‌کنیم و دیگر اجازه نخواهیم داد، خللى در این روابط دو جانبه بوجود آید.»

سفیر ایران در عراق نیز گفت: «ما در اربیل و سلیمانیه کنسولگرى داشتیم اما با تاسف بسیار باید بگویم نیروهاى آمریکایى با دستگیرى پنج دیپلمات ما در این دو مکان که هنوز هم در بند اسارت هستند، فعالیت‌هاى این دو کنسولگرى را مختل کردند.»

آقای قمى همچنین گفت: «این رفتار آمریکایى‌ها غیر قانونى و در تضاد با استقلال عراق بوده است. امیدواریم این افراد هر چه سریعتر آزاد شودند و بر سر کارهاى خود در کنسولگرى اربیل بازگردند.»

پیش از این و در ابتداى سال جارى میلادى نیز نیروهاى آمریکایى چند دیپلمات ایرانى دیگر که قصد داشتند در شهر سلیمانیه به دیدار «جلال طالبانى» رئیس‌جمهورى عراق بروند را نیز بازداشت کرده بودند. در آن موقع این اتفاق حتى اعتراض جلال طالبانى رئیس‌جمهورى عراق را برانگیخته بود.

از سوى دیگر وزیر امور خارجه‌ عراق گفت، ایران به مهار شبه نظامیان درعراق کمک کرده و آن را تحولى مثبت در آستانه‌ دور جدید گفت‌وگوهاى امنیتیسه جانبه ایران – آمریکا – عراق مى‌داند.

وى همچنین از بیانیه‌ نیروهاى نظامى آمریکا در عراق که درباره‌ آزادى 9 ایرانى بازداشت شده در عراق منتشر شد، تقدیر کرد و گفت: «این اقدامى اعتمادساز است که گفت‌وگوهاى مثمرثمرتر میان ایران – عراق وآمریکا براى بهبود و امنیت عراق را تشویق مى‌کند. ما براى آزادى این افراد تلاش‌هاى بسیارى کرده‌ایم. »

وزیر امور خارجه‌ عراق گفت: «کمیته فرعى امنیتکه اوایل سال جارى میلادى تشکیل شد و شامل نمایندگان ایران، عراق و آمریکا است بهزودى دوباره تشکیل جلسه خواهد داد. واشنگتن و تهران خاطر نشان کرده‌اند که به حضوردر این گفت‌وگوها تمایل دارند. »

زیبارى گفت: «دولت عراق به اعمال فشار براى آزادیایرانیانى که همچنان در بازداشت نیروهاى آمریکایى‌ هستند، ادامه خواهد داد. »

این در حالى است که هم‌زمان با خبر آزادى دیپمات‌هاى ایرانى در بند، نیروهاى آمریکایى با نمایش دادن محموله‌هاى نظامى مدعى شدند که تعدادى بمب، راکت، مین و آر‌پى‌جى ساخت ایران که براى کمک‌ به شبه‌نظامیان عراقى وارد این کشور شده بود را در یکى از استان‌هاى عراق کشف کردند.

به ادعاى آمریکایى‌ها ایران از حمایت‌هاى خود از آنچه در ادعای واهی فعالیت‌هاى تروریستى گروه‌هاى شبه‌نظامى فعال در این کشور خوانده می شود کاسته که در مقابل نیروهاى آمریکایى تصمیم گرفته‌اند، دیپلمات‌هاى ایرانى را آزاد کنند تا بدین ترتیب مثلا حسن نیت خود را به ایرانى‌ها ثابت کنند. 

از همان روزهاى نخست کارشناسان نسبت به این اقدام آمریکایى‌ها مبنى بر دستگیرى دیپلمات‌هاى ایرانى به دیده تردید مى‌نگریستند. آنها معتقد بودند، این دیپلمات‌ها دستگیر شده‌اند، زیرا آمریکایى‌ها مى‌خواهند معامله‌اى را با ایرانى‌ها انجام دهند. بى‌شک کاستن از نفوذ به حق و سنتی و تاریخی ایران در عراق از اولویت‌هاى سیاسى ایالات متحده آمریکا محسوب مى‌شود.  

این بدان معنا است که آمریکایى‌ها با به اسارت گرفتن دیپلمات‌هاى ایرانى قصد تحت فشار قرار دادن ایران در خاک عراق را داشتند یعنى این که با سرمایه‌هاى ایرانى اقدام به معامله با خود ایران کرده‌اند.

در این میان یک موضوع دیگر نیز مطرح است و آن این که هیچ تعهدى وجود ندارد که ثابت کند، آمریکایى‌ها دوباره اقدام به چنین کارى نمى‌کنند. ممکن است هر وقت لازم بدانند یا منافعشان ایجاب کند باز هم دست به چنین اقدام‌هایى بزنند. براى مثال مى‌توان به آشوب‌هاى نیمه شعبان اشاره کرد که آمریکایى‌ها هم‌زمان با آن حادثه عده‌اى از ایرانى را بازداشت کردند و 24 ساعت بعد این افراد آزاد شدند.

اما در این میان تناقض‌ دیگرى نیز دیده مى‌شود. هم‌زمان با ابراز خشنودى وزیر امور خارجه عراق از گشایش های تازه و تایید وزارت دفاع آمریکا از کاهش فعالیت‌هاى تروریستى در این کشور، سخنگوى نیروهاى آمریکایى در عراق با شرکت در یک کنفرانس خبرى و با به نمایش گذاشتن تعدادى اسلحه و بمب ادعا کرده این جنگ‌افزارها ایرانى است و از ایران براى حمایت از شبه‌نظامیان عراقى به عراق فرستاده شده است.

این اظهارات در برابر آزادى قریب‌الوقوع دیپلمات‌هاى ایرانى غریب به نظر مى‌آید. به راستى دلیل این تناقض چیست؟ یکى از پاسخ‌هایى که در برابر این پرسش مى‌توان یافت، این است که آمریکایى‌ها با آوردن این بهانه تلاش دارند در آستانه آغاز دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا درباره عراق دستاویزى براى تحت فشار قرار دادن ایران و امتیازگیرى داشته باشند. یعنى این که آنها مى‌خواهند در کنفرانس بغداد با دست پر حاضر شوند.

دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا بر سر مسایل عراق به دعوت مقام های عراقی به زودی در بغداد برگزار می شود.

سهم ایرانیان در اقتصاد ایالات متحده : 400 بیلیون دلار

22 درصد از ایرانیان ساکن آمریکاکسب ‌و کار آزاد دارند. مطابق اطلاعات یک پایگاه اینترنتى، ایرانیان در ایالات متحده 280 مؤسسه‌ تجارى عمده‌ ملى را تأسیس کرده ‌اند و 400 تن از آنان به عنوان مقامات ارشد کمپانى‌هاى داخلى مشغول‌اند.

تعویق دموکراسی

نویسنده : میر محمود موسوى

میر محمود موسوى سفیر اسبق ایران در هند و پاکستان در این مقاله تحولات اخیر پاکستان را بررسی کرده است. او می نو یسد:شورش و بلوا نمی تواند یک هدف برای حزب سیاسی باشد. احزاب پاکستان از این قاعده مستثنی نیستند.

زبانهای ایرانی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

زبانهای ایرانی

ایران کشور بسیار وسیعی است که سابقه تمدن چندین هزار ساله دارد. بهمین دلیل در زمانهای مختلف دارای  زبانها  و گویشهای گوناگون بوده است.  اکنون نیز گویش ها  و زبانهای  گوناگونی  در ایران  بکار میروند  که بعضی از آنها ریشه ی  ایرانی ندارند و جزو زبانهای هند و اروپایی نیستند.  زبانی  که  ما اکنون به آن سخن می گوییم  زبان فارسی است  و زبان رسمی کشور ایران می باشد . این زبان   جزو  زبانهای ایرانی  به حساب می آید . زبانهای ایرانی  جزو  زبانهای هند  و اروپایی هستند .  زبانهای ایرانی در طول زمان تکامل پیدا کرده اند .

زبانهای ایرانی باستان

این زبانها که تا حدود ۲۵۰۰ سال پیش استفاده می شدند به دو دسته شرقی و غربی تقسیم می شوند. بهترین نمونه زبانهای ایرانی باستان شرقی، زبان اوستایی است که همان زبان کتاب اوستا است.

زبان ایرانی باستان غربی ، همان زبان پارسی است که می شود  گفت  که  پدربزرگ زبان فارسی است و به دو دسته شمالی و جنوبی تقسیم می شود.

زبان  مادی  جزو دسته شمالی   و  زبان  هخامنشی  جزو دسته  جنوبی می باشد.

زبانهای ایرانی  میانه

این زبانها در حدود ۲۰۰۰ سال پیش گفتگو می شده اند  و به دو دسته شرقی و غربی تقسیم می شوند.

زبانهای سغدی ، خوارزمی  و سکایی جزو زبانهای ایرانی میانه شرقی به حساب می آیند که در افغانستان و ترکمنستان فعلی استفاده  می شده اند.

زبان ایرانی میانه غربی ، پهلوی  نام دارد که نوع  شمالی آن به پهلوی شمالی یا پارتی و نوع جنوبی آن به پهلوی ساسانی یا پارسی معروف است.

زبانهای ایرانی نو

این زبانها از حدود ۱۵۰۰ سال پیش تا کنون رواج  داشته اند  و به  دو دسته  شرقی  و غربی  تقسیم می شوند.

زبان پشتو ، شغانی  و  آسی  جزو  زبانهای ایرانی نو شرقی  هستند  که در افغانستان  و آسیای میانه  صحبت  می شوند.

زبان ایرانی نو غربی ، فارسی نام دارد  که نوع شمالی  آن  کردی، گیلکی، مازندرانی، بلوچی و تالشی است  و نوع جنوبی آن  لری،  زرتشتی یزد و کرمان ،  لاری  و  فارسی دری  می باشد.

تاریخچه‌ی زبان کردی

هنگامی که از زبان کردی سخن به میان می‌آید، مقصود زبانی است که کردها هم اینک با آن سخن می‌گویند. برخی از زبان شناسان و شرق شناسان فرنگی که با زبان کردی مانوس بوده‌اند، بیشتر این اطلاعات را به شکلی کلی یا ویژه ارائه داده وگفته‌اند که: این زبان در عداد زبانهای هند و اروپایی و خانواده‌های هند و ایرانی و در زمره ی زبانهای ایرانی است وبا زبان فارسی قرابت نزدیکی دارد.

اینک این سوال پیش می‌آید که پیدایش زبان کردی چگونه بوده است؟ ا‌شکار است که زبان هر زاد و بومی زبان ساکنان آن است؛ اگر رویداد‌های تاریخی باعث ایجاد تغییرات نژادی نشده باشد آن زبان همان زبان ساکنان دیرین آن سرزمین است. عکس این موضوع نیز صادق است. اینک ببینیم این موضوع در مورد زبان کردی چگونه صدق می کند؟.

سرزمینی که آن را کردستان می‌نامند و کردها در آن ساکنند، محل کشف باقیمانده‌ی اجساد فسیل شده‌ی انسانهای باستانی است. این استخوانها که در "شانه دری" یافت شده است، دارای اهمیت بسیاری است؛ چرا که، اولین بار است بقایای انسان عصر سنگی - که 60 هزار سال پیش از این عراق را مسکن خویش ساخته است، یافت می‌شود. ( ت. باقر-1973) [1]

شصت هزار سال پیش از این محدوده‌ای که اینک کردستان نامیده می‌شود،‌آباد و ماوا و پناهگاه مردمانی بوده که زبانی هم برای سخن گفتن داشته اند؛ اما از آن جا که سخن گفتن درباره‌ی این زبان کار دانشمندان باستان شناس است؛ به همین جهت همراه با تابش انوار ‌آفتاب 57200 ساله بربالهای زمان و گذر ایام خود را به پیش می‌کشیم و به دورانی می‌رسانیم که، اقوام ماد خود را به ایران کنونی و غرب ‌آسیا رساندند و با نژادهای خوژیایی، لولو، گوتی، کاسی، (خوری یا هوری ) - که در دامنه‌ها‌ی آن سوی کوههای زاگرس می‌زیستند و تا حد مناسبی زندگی خود را سامان داده بودند و جمهوری و تمدنی نسبتاً پیشرفته تاسیس کرده بودند – مواجه شدند.

مادها ظرف 200 سال طومار این حکومتها را در هم پیچیدند و در سال 612 پیش از میلاد مسیح امپراتوری بزرگ مادی را بنیان نهادند و بدین ترتیب زبان مادی به زبان رسمی بدل شد. از آن زمان تا هنگام انتشار اسلام در کردستان، سیزده قرن سپری شده است. در این مدت طولانی سرزمین ماد بزرگ و کوچک و سرزمین‌های دیگری که به سرزمین ماد ملحق شده اند؛ از حیث نظامی وسیاسی بسیار دست به دست شده اند. و قدرت سیاسی به دست افراد مختلفی - که زبان آنها با زبان مادها متفاوت بوده است - افتاده است. هر حکومتی هم که برسر کار ‌آمده زبان خود را به عنوان زبان رسمی بر این سرزمین تحمیل کرده است. در اوضاع واحوال آن روزگاران، که تمامی بنیادهای اجتماعی کم رنگ شده و رو به افول نهاده بوده است، این جابه جایی درقدرت نمی تواند از تاثیر نهادن بر این

آبنما در طراحی پارک و باغهای ایرانی 9ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

آبنما در طراحی پارک و باغهای ایرانی

آب نما و استخر در باغ‌های ایران یکی از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ بوده است. استخر باغ‌های قدیمی دارای عمق زیاد و چندین فواره بوده‌اند از جمله استخر باغ بزرگ هزار جریب که در دوره صفویه در اصفهان احداث شد و پانصد فواره داشت .

در ایران باستان آب پیام‌آور روشنایی و پاکی به شمار می‌رفت و از ارزش زیادی برخوردار بود. شاید به علت اینکه ایران کشوری کم‌آب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته است. آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورد استفاده قرار می‌گرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تاثیر بسیاری داشته است. آب با قابلیت‌های مختلف خود مانند حیات، تازگی، درخشندگی، پاکیزگی، رونق و رواج روشنایی، سکون و آرامش و تحرک، احساس‌های متفاوت در روح و روان انسان گذارده است. به همین دلیل همواره در مکان‌هایی که ساخته دست بشر هستند، به صورت‌های مختلف برای خود جا باز کرده است.

این مساله در رابطه با مکان‌هایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشمگیر است. زیرا عنصر آب به عنوان یکی از زیباترین زمینه‌های دید و یکی از موارد تکمیلی فضای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در این مکان‌ها وجود آب برای پاکیزگی محل و آبیاری درختان و گل‌ها یا استفاده برای سرویس‌های بهداشتی، ضروری و پراهمیت است.

در سده‌های گذشته ایرانیان باغ‌ها را بیشتر در زمین‌های شیب‌دار احداث می‌کردند و با ایجاد پلکان در مسیر آب، جریان ملایم آب، تند و پر سر و صدا می‌شد.

اصلی‌ترین عاملی که همواره به باغ‌های ایرانی حیات می‌بخشید، آب جاری بود که در چهارباغ‌ها،‌ جویبارها و جوی‌های کم‌شیب و مارپیچی به حرکت در می‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می‌ساخت. در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست، جدول ها معمولا با سنگ و آجر ساخته می‌شد. در کف آب‌نماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود، اغلب تخته سنگی با تراش سفیدرنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب، جلوه زیبایی دهد.

باغ‌های قدیمی ایران اغلب در مناطق گرم و خشک و کم‌آب ساخته شده‌اند و دلیل احداث آنها در چنین مناطقی، وجود چشمه‌های طبیعی و یا کاریز است.

وسعت هر باغ بستگی به حجم و مقدار آب موجود برای آبیاری آن دارد. باغ‌های شهرهای خشک و کویری به علت گرمی هوا در تابستان، همواره اهمیت خاصی داشته‌اند که از آن جمله باغ‌های کاشان را می‌توان نام برد. باغ فین کاشان که از باغ‌های معروف دوره صفویه، زندیه، قاجاریه و هم‌چنین زمان ما است به علت وفور آب چشمه سلیمانی و حوض و استخر و فواره‌های فراوان و درختان کهنسال و عمارت‌های تاریخی، همواره جزو معرف ترین و پرجاذبه ترین باغ‌های کشور ما بوده است.

در باغ‌های ایرانی، برای ایجاد محیطی آرام، خنک و پرسایه، چاره‌ای جز احداث جوی‌های آب در طول تمام باغ نبوده است و معمولا این جوی‌ها در تقاطع‌ها به حوضچه تبدیل می‌شدند. آب از جوی‌ها که اغلب از حوضخانه عمارت باغ آغاز و در فاصله‌های منظم با استفاده از شیب طبیعی زمین با تکرار آبشارها به داخل حوضچه‌ها روان می‌شد.

آب‌نما که از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ محسوب می‌شد، بیشتر در مقابل عمارت باغ احداث می‌شد و بعد اصلی آن در جهت طول ساختمان و به شکل‌های مستطیل، مربع، چند ضلعی و دایره بود. گاهی در داخل عمارت‌های باغ‌های قدیمی نیز آب‌نما ساخته می‌شد که در اصطلاح به آن محل، حوضخانه می‌گفتند. ساکنان باغ در روزهای گرم تابستان، به ویژه هنگام نیمروز، در کنار آب‌نما به آسایش می‌پرداختند.

آب و روانشناسی

انسان مجموعه‌ای است پیچیده از روح و ذهن و جسم. همان‌گونه که جسم آدمی به غذا نیازمند است، ذهن و روح او نیز طالب عناصری است که به او آرامش ببخشد. در جامعه شهری که ساختمان‌های بلند و خیابان‌ها و زندگی ماشینی همه جا را احاطه کرده است، جلوه‌های زیبایی و هنر، بهترین پناه برای روح خسته و آرامش‌طلب آدمی است.

امروزه در شهرها شاهد عناصری با بافت سخت مثل بتن و ... به جای عناصر طبیعی (پوشش گیاهی) هستیم. لذا باید با به‌کارگیری عناصری که بافت نرم دارند، گوشه عزلت و زیبایی فراهم کرد تا به روان انسان آرامش بخشید. این مکان‌ها می‌توانند پارک‌ها و باغ‌های شهری باشند. آب یکی از این عناصر به شمار می‌رود و چه در حالت سکون و چه در حالت حرکت نوازش‌دهنده روح انسان است. حرکت و موسیقی آب، در جلوه‌گری بیشتر فضای سبز نقشی در خور توجه دارد. می‌توان آب را به صورت جویبار و چشمه برای نقاط آرام و بی سر و صدا و به صورت آبشار و فواره‌های بزرگ برای نقاط پرازدحام و شلوغ طراحی کرد.

آب و انعکاس

سطح آب ساکن، با انعکاس نور مانند آینه عمل می‌کند و پدیده های اطراف خود را با چرخش 180 درجه نمایش می‌دهد،‌ هم‌چنین انعکاس پوشش گیاهی در آب و تابش نور خورشید روی گیاهان آبزی موجود روی آب، تصویر زیبایی برای بیننده به وجود می‌آورد. آب در حال حرکت نیز منعکس‌کننده امواج نور در فضاست؛ مانند نوری که از یک جویبار روان روی برگ درختان منعکس می‌شود.

آب و تاثیر آن در کاهش درجه حرارت و افزایش رطوبت:

آب در پارک‌ها و باغ‌ها به هر یک از صور مختلف، خود به نحوی در متعادل کردن درجه حرارت هوا،‌ تامین رطوبت نسبی برای گیاهان و ایجاد طراوت، موثر است. مجموعه این عوامل از یکنواختی و خشکی محیط می‌کاهد.

طراحی آب در سبک‌های مختلف:

جذابیت آب از دیگر عناصر موجود در پارک بیشتر است. آب‌نما عنصری است که اگر در پارک‌ها خوب و کامل طراحی شود. ترکیب مناسبی ایجاد می‌نماید و اگر به طور صحیح مورد استفاده قرار نگیرد. باعث ضایع شدن شیوه طراحی خواهد شد. برای احتراز از بروز چنین مشکلاتی باید با احتیاط عمل کرد.